Παρακάτω θα αναλύσουμε τις πιο συχνές θυρεοειδίτιδες που είναι η θυρεοειδίτιδα Hashimoto και η υποξεία θυρεοειδίτιδα (θυρεοειδίτιδα De Quervain).

Η αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα Hashimoto

Το ανοσοποιητικό μας σύστημα στην περίπτωση αυτή παράγει αντισώματα που επιτίθενται στο θυρεοειδή αδένα. Στην πορεία της νόσου, ο θυρεοειδής δυσκολεύεται να παράγει τις ορμόνες του (Τ4 και Τ3) και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε υποθυρεοειδισμό. Η θυρεοειδίτιδα είναι η πιο συχνή αιτία υποθυροειδισμού στις ανεπτυγμένες χώρες, είναι συχνότερη στις γυναίκες και σε άτομα με οικογενειακό ιστορικό θυρεοειδίτιδας, αλλά και σε μεγαλύτερες ηλικίες.

Η θυρεοειδίτιδα Hashimoto μπορεί να οδηγήσει σε υποθυρεοειδισμό σιγά- σιγά. Αν έχετε θυρεοειδίτιδα αλλά η λειτουργία του θυρεοειδούς σας είναι φυσιολογική, δεν χρειάζεται θεραπεία υποκατάστασης με θυροξίνη (ορμόνη θυρεοειδούς). Στην περίπτωση αυτή χρειάζεται παρακολούθηση της λειτουργίας του θυρεοειδούς τουλάχιστον μια φορά το χρόνο, καθώς υποθυρεοειδισμός μπορεί να αναπτυχθεί με την πάροδο του χρόνου. Ο ιατρός σας μπορεί αν σας συστήσει κάποια συμπληρώματα διατροφής, όπως το σελήνιο, που πιθανά να βοηθήσουν τη λειτουργία του θυρεοειδούς σας. Αν έχετε εμφανίσει υποθυρεοειδισμό λόγω της θυρεοειδίτιδας Hashimoto, θα πρέπει να σας χορηγηθεί θεραπεία υποκατάστασης με θυροξίνη.

Υποξεία θυρεοειδίτιδα (De Quervain)

Αφορά μια οξεία φλεγμονώδη διαταραχή του θυρεοειδή αδένα, η οποία, το πιθανότερο, οφείλεται σε ιογενή λοίμωξη. Ενοχοποιούνται διάφοροι ιοί, όπως της παρωτίτιδας, ιοί κοξάκι και αδενοϊοί. Αποτελεί το 5% των κλινικών θυρεοειδικών διαταραχών. Συνήθως εμφανίζεται μετά από λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού, απαντάται συχνότερα στις γυναίκες και κατά τους θερινούς μήνες. Η έναρξη της νόσου μπορεί να είναι αιφνίδια ή βαθμιαία. Η επώδυνος υποξεία θυρεοειδίτιδα αρχίζει με πρόδρομα συμπτώματα μυαλγίας, φαρυγγίτιδας, χαμηλό πυρετό και εύκολη κόπωση. Οι ασθενείς συνήθως εμφανίζονται με πυρετό, κακοδιαθεσία και μεγάλου βαθμού πόνο στον τράχηλο. Οι κλινικές εκδηλώσεις συνήθως διακρίνονται σε μια επώδυνη φάση υπερθυρεοειδισμού που ακολουθείται από ευθυρεοειδική φάση. Επειδή τα αποθέματα των θυρεοειδικών ορμονών εξαντλούνται, λόγω της καταστροφικής φλεγμονής, παρατηρείται μια φάση υποθυρεοειδισμού. Τελικά, όταν αποκαθίσταται η φυσιολογική σύνθεση των θυρεοειδικών ορμονών, τότε αυτές αλλά και η TSH επιστρέφουν σε φυσιολογικά επίπεδα. Κάθε φάση, τυπικά, διαρκεί περίπου 4-6 εβδομάδες.

Οι λειτουργικές διαταραχές του θυρεοειδούς

Υποθυρεοειδισμός  

Σε αυτή την περίπτωση ο θυρεοειδής υπολειτουργεί, δηλαδή παράγει λίγες ή καθόλου ορμόνες. Ο υποθυρεοειδισμός αποτελεί την πιο συχνή διαταραχή του θυρεοειδούς. Είναι συχνότερη στις γυναίκες, στις μεγαλύτερες ηλικίες και σε άτομα που έχουν οικογενειακό ιστορικό με υποθυρεοειδισμό. Η πιο συχνή αιτία υποθυροειδισμού παγκοσμίως είναι η έλλειψη ιωδίου ενώ στον αναπτυγμένο κόσμο η πιο συχνή αιτία είναι η αυτοάνοση θυροειδίτιδα Hashimoto. Υποθυροειδισμό έχουμε επίσης μετά από χειρουργική αφαίρεση του θυρεοειδούς ή μετά από θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο.

Ο υποθυρεοειδισμός μπορεί να προκαλέσει:

• Αίσθημα κόπωσης
• Αίσθημα κρύου
• Κατακράτηση υγρών στα άκρα και το πρόσωπο
• Δυσκολία στη απώλεια βάρους ή μικρή αύξηση βάρους (2-4 κιλά)
• Ξηρό δέρμα, τριχόπτωση
• Δυσκοιλιότητα
• Διαταραχή στην περίοδο και υπογονιμότητα
• Βραχνάδα στη φωνή
• Πόνους στους μυς, στις αρθρώσεις, κράμπες
• Αυξημένη χοληστερίνη
• Θλίψη, δυσκολία στη μνήμη

Επικοινωνήστε με την Ενδοκρινολόγο Μαρία Προκοπίου εδώ

Υπερθυρεοειδισμός

Ο θυρεοειδής παράγει περισσότερες ορμόνες από όσες χρειάζεται το σώμα. Υπερλειτουργία του θυρεοειδούς μπορεί να προκαλέσει η νόσος Graves (σχετίζεται επίσης με μια χαρακτηριστική διόγκωση των οφθαλμών, τον εξόφθαλμο), Επίσης, υπερθυρεοειδισμό προκαλούν κάποιοι υπερλειτουργούντες όζοι του θυρεοειδούς, η οξεία επώδυνη θυροειδίτιδα και η θυρεοειδίτιδα της λοχείας.

Ο υπερθυρεοειδισμός μπορεί να προκαλέσει:

• Ευερεθιστότητα
• Διαταραχή ύπνου
• Εύκολη κόπωση
• Δυσανεξία στη ζέστη, εφιδρώσεις
• Ταχυκαρδία
• Τρόμο στα χέρια
• Αύξηση της όρεξης με πιθανή απώλεια βάρους
• Συχνές κενώσεις ή διάρροια
• Διαταραχή της περιόδου
• Υπογονιμότητα
• Ερεθισμένα μάτια ή/και εξώφθαλμος

Όζοι θυρεοειδούς

Οι όζοι του θυρεοειδούς είναι ένα κοινό κλινικό πρόβλημα. Επιδημιολογικές μελέτες έχουν δείξει ότι η συχνότητα εμφάνισης ενός ψηλαφητού όζους του θυρεοειδούς να είναι περίπου 5% στις γυναίκες και 1% σε άνδρες που ζουν σε ιώδιο-επαρκή μέρη του κόσμου.

Οι όζοι του θυροειδούς αποτελούν τυχαίο εύρημα συνήθως μετά από κάποιο υπέρηχο ή αξονική. Αποτελούν διογκώσεις του αδένα, συμπαγείς, κυστικές ή μικτές. Οι όζοι είναι πολύ συχνοί και μετά τα 60 έτη Το 50% των ενηλίκων μπορεί να έχει όζους. Ο ασθενής ο ίδιος μπορεί να πιάσει το λαιμό του ή να δει μια διόγκωση στον καθρέπτη. Ο όζος είναι συνήθως ασυμπτωματικός ενώ αν είναι μεγάλος μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα πίεσης στο λαιμό. Συμπτώματα που θα πρέπει να μας ανησυχήσουν αποτελεί μια γρήγορη αύξηση στο μέγεθος του όζου, αλλαγή στη φωνή ή δυσκολία στην κατάποση, πρησμένοι λεμφαδένες στο λαιμό. Μόνο το 5% των όζων είναι κακοήθεις.

Η παρακολούθηση των όζων γίνεται με υπέρηχο. Αν η βιοψία είναι ενδεικτική κακοήθειας, τότε συστήνεται αφαίρεση του θυρεοειδούς. Αφαίρεση μπορεί επίσης να συστηθεί όταν ένας όζος είναι μεγάλος (>3εκ), όταν πιέζει, όταν μεγαλώνει πολύ γρήγορα, όταν ένας κυστικός όζος μαζεύει συνέχεια υγρό και χρειάζεται επανειλημμένα παρακέντηση και όταν υπάρχουν πολλαπλοί μεγάλοι όζοι.

Επικοινωνήστε με την Ενδοκρινολόγο Μαρία Προκοπίου εδώ

Καρκίνος Θυρεοειδούς  

Γνωστοί παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο του θυρεοειδούς είναι η λήψη θεραπευτικής ακτινοβολίας στο κεφάλι και το λαιμό, ιδιαίτερα σε παιδική ηλικία, η έκθεση σε ραδιενεργή ακτινοβολία, αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του θυρεοειδούς, αν υπάρχει οζίδιο του θυρεοειδούς που αυξάνεται γρήγορα σε μέγεθος και η ηλικία μετά τα σαράντα.

Η διάγνωση του καρκίνου του θυρεοειδούς, συνήθως γίνεται από την παρακέντηση κάποιου όζου του θυρεοειδούς (παρακέντηση με λεπτή βελόνη, FNA) , ή μετά τη χειρουργική αφαίρεση του θυρεοειδούς για οποιοδήποτε λόγο, στην ιστολογική εξέταση που ακολουθεί.

Πολύ βασικό βήμα στη θεραπεία του θυρεοειδούς είναι η χειρουργική αφαίρεση του θυρεοειδούς αδένα και των γειτονικών λεμφαδένων από εξειδικευμένο χειρούργο ενδοκρινών αδένων. Η επέμβαση αυτή είναι σημαντικό να γίνεται από εξειδικευμένους χειρουργούς καθώς στην περιοχή του θυρεοειδούς βρίσκονται ευαίσθητα νεύρα, αγγεία και οι παραθυρεοειδείς αδένες που ελέγχουν το ασβέστιο στο αίμα. Στη συνέχεια και ανάλογα με τη σταδιοποίηση της νόσου, θα δοθούν οδηγίες για λήψη ραδιενεργού ιωδίου ή όχι. Ο ασθενής θα πρέπει να λαμβάνει υποκατάσταση με θυροξίνη.

Τέλος, το μυελώδες καρκίνωμα είναι ένας σχετικά σπάνιος τύπος καρκίνου του θυρεοειδούς (περίπου 5 % των περιπτώσεων), συχνά κληρονομικός και απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή και παρακολούθηση καθώς μπορεί να αναπτυχθεί και σε άλλους συγγενείς πρώτου βαθμού ενώ υπάρχει και το αναπλαστικό καρκίνωμα του θυρεοειδούς το οποίο είναι σπάνιο και ιδιαίτερα επιθετικό.

Μαρία Προκοπίου, ΜD, MSc, Ενδοκρινολόγος- Διαβητολόγος.

Για περισσότερες πληροφορίες καλέστε στο 211 770 12 02 ή επισκεφθείτε την ιστοσελίδα www.mariaprokopiou.gr