Το εμβόλιο φέρει τη προσωρινή ονομασία ΑΤ04Α και αποτελεί μια παγκόσμια καινοτομία που μελετάται από αυστριακό Ίδρυμα Ερευνών AFFiRis στη Βιέννη, με επικεφαλής τον δρα Γκίντερ Στάφλερ. Τα μέχρι τώρα στοιχεία αποδεικνύουν πως μπορεί να ενεργοποιηθεί το ανοσοποιητικό σύστημα (μέσω ενός μορίου) ώστε να παράγει αντισώματα ενάντια στο ένζυμο PCSK9, που εμποδίζει την απομάκρυνση της «κακής» χοληστερίνης από το αίμα., δηλ. της γνωστής LDLH LDL χοληστερίνη, είτε λόγω γενετικών λόγων είτε λόγω ακατάλληλης διατροφής, μπορεί να γίνει η αιτία για αθηροσκλήρωση, η οποία είναι προπομπός καρδιακών νοσημάτων.

Η φαρμακευτική αγωγή με στατίνες μπορούν να μειώσουν την «κακή» χοληστερίνη, αλλά πρέπει να λαμβάνονται καθημερινά , γεγονός που μπορεί να προκαλέσει και παρενέργειες σε ορισμένους ασθενείς. Μια άλλη κατηγορία φαρμάκων, τα μονοκλωνικά αντισώματα που στοχεύουν στο ένζυμο PCSK9, είναι αποτελεσματικά αλλά εξαιρετικά δαπανηρά. Επομένως η χρήση του εμβολίου θα μπορούσε πραγματικά να θεωρηθεί μια επαναστατική λύση.

Οι δοκιμές του ΑΤ04Α στα ποντίκια έδειξαν ότι το εμβόλιο, που χορηγήθηκε υποδόρια, μείωσε την ολική χοληστερίνη κατά 53%, την «κακή» (LDL) κατά 50%, τις αθηρωματικές βλάβες στα αιμοφόρα αγγεία κατά 64% και τη φλεγμονή στα αγγεία έως κατά 28%, σε σχέση με τα πειραματόζωα που δεν είχαν εμβολιασθεί. «Αν αυτά τα αποτελέσματα βρουν εφαρμογή επιτυχώς και στους ανθρώπους, αυτό θα σημαίνει ότι, καθώς τα αντισώματα παραμένουν επί μήνες μετά τον εμβολιασμό, θα μπορούσαμε να αναπτύξουμε μια μακράς διάρκειας θεραπεία, η οποία απλώς θα χρειάζεται μια ετήσια επανάληψη μετά τον αρχικό εμβολιασμό», δήλωσε ο δρ Στάφλερ.

Πως εξηγείται αυτό; Το ένζυμο PCSK9 παράγεται στο ήπαρ και «κλειδώνει» πάνω στους υποδοχείς της LDL, μειώνοντας έτσι την ικανότητά τους να απομακρύνουν την «κακή» χοληστερίνη από το αίμα. Το εμβόλιο ΑΤ04Α βοηθά το σώμα να παράγει αντισώματα που μπλοκάρουν το εν λόγω ένζυμο, έτσι ώστε η δραστηριότητα των υποδοχέων της LDL να αυξάνεται και η «κακή» χοληστερίνη να απομακρύνεται ευκολότερα από το αίμα. Οι ερευνητές ανέφεραν και ένα άλλο ενδιαφέρον στοιχείο δηλ. πως η διαφορά ανάμεσα σε ένα συμβατικό εμβόλιο και στο δοκιμαζόμενο ΑΤ04Α είναι ότι το πρώτο παράγει αντισώματα εναντίον συγκεκριμένων πρωτεϊνών βακτηρίων και ιών που έχουν εισβάλει στο σώμα, ενώ το εμβόλιο για τη χοληστερίνη παράγει αντισώματα ενάντια σε μια ενδογενή πρωτεΐνη-στόχο, την οποία το ίδιο το σώμα παράγει.

Παρά τα ελπιδοφόρα στοιχεία οι μελετητές επισημαίνουν πως θα χρειαστούν τουλάχιστον μια εξαετία για να επιβεβαιώσουν με ασφάλεια τα συμπεράσματά τους. Φυσικά τονίζουν την ανάγκη να μην σταματήσουν οι προσπάθειες για μείωση της χοληστερίνης μέσω της υγιεινής τροφής και άσκησης, με την προσμονή πως ένα νέο εμβόλιο θα αποτελέσει την θεραπεία σε αυτό το σοβαρό πρόβλημα υγείας.