Με αφορμή τη φετινή επέτειο από την ίδρυσή του, την Παγκόσμια Ημέρα Υγείας, ο ΠΟΥ καλεί σε δράση για την αντιμετώπιση των υγειονομικών προκλήσεων του σήμερα και του αύριο.Παρουσιάζοντας την ιστορία του και γεγονότα - σταθμούς, επαναπροσδιορίζει τους στόχους που δεν έχουν επιτευχθεί ακόμα και θέτει νέους για το μέλλον. Στους επτά διαχρονικούς σκοπούς του ΠΟΥ, προστίθενται ακόμη πέντε, οι οποίοι αποτελούν κρίσιμους δείκτες για την ευζωία των ανθρώπων τις επόμενες δεκαετίες.

Οι διαχρονικοί στόχοι

1. Υγεία για όλους - ο απώτερος στόχος

Το δικαίωμα στην Υγεία είναι ένα απο τα θεμελιώδη δικαιώματα του ανθρώπου. Βρίσκεται στο επίκεντρο της ιδρυτικής διακήρυξης του ΠΟΥ, στη βάση της ισότητας όλων των ανθρώπων και ως προϋπόθεση για την ειρήνη και την ασφάλεια.

Στο πέρασμα των χρόνων, ο ΠΟΥ αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις για την επίτευξη της αποστολής του. Οι υγειονομικές ανισότητες απειλούν την πρόοδο που έχει γίνει στην προσπάθεια βελτίωσης των κοινωνικών συνθηκών ώστε οι άνθρωποι να γεννιούνται, να μεγαλώνουν, να εργάζονται, να ζουν και να γηράσκουν με καλή υγεία. Επίσης, στην καταπολέμηση των αποκλεισμών με βάση το φύλο και την αναπηρία. Ο στόχος της «Υγείας για όλους» παραμένει το ίδιο σημαντικός, 75 χρόνια μετά, καθώς και ένας από τους στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ, που θα πρέπει να έχουν επιτευχθεί μέχρι το 2030.

2. Καταπολέμηση θανατηφόρων ασθενειών

Βασική αποστολή του ΠΟΥ είναι η αποτροπή, η ανακούφιση και η εξάλειψη θανατηφόρων νόσων. Ο ΠΟΥ πιστοποίησε την εκρίζωση της ευλογιάς, το 1980, ως αποτέλεσμα μιας άνευ προηγουμένου παγκόσμιας συνεργασίας. Η ευλογιά ήταν μια εξαιρετικά μεταδοτική και θανατηφόρα ασθένεια, εξαιτίας της οποίας -μόνο τον 20ο αιώνα- χάθηκαν περίπου 300 εκατομμύρια ζωές.

Σήμερα, ο κόσμος βρίσκεται στα πρόθυρα της εξάλειψης δύο άλλων ασθενειών – της πολιομυελίτιδας και της «νόσου του ινδικού σκουληκιού». Η εξάπλωση της πολιομυελίτιδας έχει μειωθεί κατά 99,9% με τις συνεργασίες και τις προσπάθειες που έχει υποστηρίξει η Παγκόσμια Πρωτοβουλία για την Εξάλειψη της Πολιομυελίτιδας του ΠΟΥ.

3. Προστασία από τις πανδημίες

Ο ΠΟΥ εντοπίζει καθημερινά, χιλιάδες σήματα έκτακτης υγειονομικής ανάγκης και εργάζεται για να προστατεύσει τους ανθρώπους από τους κινδύνους και τις επιπτώσεις των επιδημιών και των πανδημιών. Τις τελευταίες δεκαετίες, ο ΠΟΥ βρισκόταν στην πρώτη γραμμή όλων των μεγάλων καταστάσεων έκτακτης ανάγκης για την υγεία: από τη χολέρα και τον Έμπολα μέχρι τη γρίπη των πτηνών (H5N1), το SARS και την πανδημία COVID-19. Μόνο κατά την περίοδο 2020-2021, ο ΠΟΥ ανταποκρίθηκε σε 87 έκτακτα περιστατικά υγείας, εκτός από την COVID-19.

Ο ΠΟΥ θέσπισε τον Διεθνή Υγειονομικό Κανονισμό το 1969, ο οποίος αναθεωρήθηκε το 2005, ως συμφωνία μεταξύ των κρατών-μελών να συνεργαστούν για την πρόληψη και την αντιμετώπιση διασυνοριακών κινδύνων για τη δημόσια υγεία που μπορούν να απειλήσουν τους ανθρώπους παγκοσμίως. Μια νέα παγκόσμια συμφωνία για την αντιμετώπιση των πανδημιών βρίσκεται σε διαβούλευση με 194 κράτη μέλη και ένα ευρύ φάσμα δημόσιων ενδιαφερομένων, με στόχο την οικοδόμηση μιας μελλοντικής στρατηγικής για την προστασία των νέων γενεών από πανδημίες στον 21ο αιώνα.

4. Ειρήνη για την υγεία, υγεία για την ειρήνη

Ο ΠΟΥ παίζει συχνά έναν αόρατο ρόλο στη διαπραγμάτευση κατά τη διάρκεια πολέμων και συγκρούσεων, για την παροχή υπηρεσιών υγείας. Το πρόγραμμα «Η υγεία ως γέφυρα για την ειρήνη» εφαρμόζεται από τη δεκαετία του 1980 στην Αφρική, την Ασία, την Ευρώπη και τη Λατινική Αμερική, παρέχοντας ανθρωπιστικές υπηρεσίες σε περιβάλλοντα συγκρούσεων. Με τη βοήθεια του ΠΟΥ στη δεκαετία του 1990, οι εμπόλεμες περιοχές στη Βοσνία συμφώνησαν να επιτρέψουν την ελεύθερη κυκλοφορία των ασθενοφόρων και την επείγουσα ιατρική περίθαλψη, συνεχίζοντας τους εμβολιασμούς κατά της πολιομυελίτιδας και τις εκστρατείες κατά της φυματίωσης και του HIV.

Το προσωπικό του ΠΟΥ συνεχίζει να αναλαμβάνει επικίνδυνα καθήκοντα σε ζώνες συγκρούσεων από το Ιράκ έως τη Λιβύη και το Σουδάν έως την Ουκρανία. Στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, επικρατεί η μεγαλύτερη υγειονομική κρίση προσφύγων και μεταναστών στον κόσμο, καθώς οι μισές από τις 22 χώρες και εδάφη της παραμένουν σε κατάσταση οξείας ή παρατεταμένης έκτακτης ανάγκης.

Το 2019, ο ΠΟΥ ξεκίνησε ένα πρόγραμμα Παγκόσμια Υγεία για την Ειρήνη για να επιταχύνει την προώθηση της υγειονομικής περίθαλψης σε ζώνες συγκρούσεων, αντιμετωπίζοντας τα εμπόδια για την ειρήνη.

5. Κατευθυντήριες πολιτικές και πρότυπα για την υγεία

Ο ΠΟΥ είναι η διεθνής αρχή για την έκδοση πολιτικών και κατευθυντήριων οδηγιών για τη βελτίωση της υγείας των ανθρώπων.

Καθημερινά, οι ειδικοί του ΠΟΥ βρίσκονται σε ετοιμότητα για να συγκεντρώσουν τα διαθέσιμα επιστημονικά στοιχεία για θέματα υγείας – από την αναιμία μέχρι τα τρανς λιπαρά, την ηπατίτιδα και την υπέρταση. Αξιολογούν αυστηρά τα στοιχεία, συμβουλευόμενοι δίκτυα ειδικών, υπευθύνων χάραξης πολιτικής, επαγγελματιών και της κοινωνίας των πολιτών, για να δημιουργήσουν τα πρότυπα και τις κατευθυντήριες γραμμές για τη διαμόρφωση καλύτερων πολιτικών για τη βελτίωση της υγείας μας.

6. Πρόληψη νόσων μέσω των εμβολιασμών

Ο ΠΟΥ ήταν πρωτοπόρος στην πρόληψη ασθενειών μέσω του εμβολιασμού. Ο Οργανισμός δημιούργησε το Διευρυμένο Πρόγραμμα Ανοσοποίησης το 1974, για να υποστηρίξει τους παιδικούς εμβολιασμούς σε όλο τον κόσμο, στοχεύοντας ταυτόχρονα πολλαπλές ασθένειες. Σήμερα, έχουμε εμβόλια που προστατεύουν από περισσότερες από 20 απειλητικές για τη ζωή ασθένειες, βοηθώντας τους ανθρώπους όλων των ηλικιών να ζήσουν περισσότερο, πιο υγιείς.

Ο εμβολιασμός αποτρέπει επί του παρόντος 3,5-5 εκατομμύρια θανάτους κάθε χρόνο από ασθένειες όπως ο τέτανος, ο κοκκύτης, η γρίπη και η ιλαρά. Καθώς ασθένειες όπως η πολιομυελίτιδα και η διφθερίτιδα εξαφανίζονται από τη ζωντανή μνήμη, οι άνθρωποι εμβολιάζονται όλο και περισσότερο ενάντια σε ασθένειες που δεν έχουν δει ποτέ, καθιστώντας πιο δύσκολο να κατανοήσουμε πόσο καταστροφικές μπορεί να είναι.

Τα εμβόλια κατά του Έμπολα, της ευλογιάς των πιθήκων, του κίτρινου πυρετού και της χολέρας μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη της εξάπλωσης αυτών των ασθενειών. Το 2021, ένα νέο εμβόλιο κατά της ελονοσίας – το πρώτο κατά ενός παρασίτου – εισήχθη με την υπόσχεση να σώζει χιλιάδες ζωές νέων κάθε χρόνο.

7. Αντιμετώπιση των υγειονομικών προκλήσεων που σχετίζονται με το κλίμα

Η κλιματική αλλαγή είναι η μεγαλύτερη απειλή για την υγεία που αντιμετωπίζει σήμερα η ανθρωπότητα. Επηρεάζει την ποιότητα του αέρα, το πόσιμο νερό, την παροχή τροφίμων, την υγιεινή και το περιβάλλον συνολικά.

Το 2021, ο ΠΟΥ εγκαινίασε τη Συμμαχία για τη Δράση Μετασχηματισμού για το Κλίμα και την Υγεία (ATACH) για την οικοδόμηση κλιματικά ανθεκτικών και βιώσιμων συστημάτων υγείας. Από τον Ιανουάριο του 2023, περισσότερες από 62 χώρες έχουν δεσμευτεί στη Συμμαχία.