Ο αριθμός των κρουσμάτων το 2024 αναμένεται να ξεπεράσει τα νούμερα ρεκόρ του περασμένου έτους, ενώ αυξάνεται η ανησυχία ότι η πιο σκληρή και δυνητικά θανατηφόρα μορφή στρεπτοκοκκικής νόσου της ομάδας Α –το σύνδρομο στρεπτοκοκκικού τοξικού σοκ (STSS)– θα συνεχίσει να εξαπλώνεται, αφότου επιβεβαιώθηκε η παρουσία υπερμεταδοτικών στελεχών στην Ιαπωνία.

Το ιαπωνικό Εθνικό Ινστιτούτο Λοιμωδών Νοσημάτων (NIID) αναφέρει: “Υπάρχουν ακόμη πολλοί άγνωστοι παράγοντες σχετικά με τους μηχανισμούς πίσω από τις σοβαρές και ξαφνικές μορφές στρεπτόκοκκου και δεν είμαστε στο στάδιο που μπορούμε να τους εξηγήσουμε”.

Τα πρώιμα στοιχεία που δημοσίευσε το NIID περιγράφουν 941 κρούσματα STSS όλο το 2023. Τους πρώτους δύο μήνες του 2024, έχουν ήδη καταγραφεί 378 κρούσματα, με λοιμώξεις να έχουν εντοπιστεί στους 45 από 47 νομούς της Ιαπωνίας.

Αν και οι ηλικιωμένοι θεωρούνται σε μεγαλύτερο κίνδυνο, αυτό το στέλεχος του στρεπτόκοκκου της ομάδας Α οδηγεί σε περισσότερους θανάτους σε ασθενείς κάτω των 50 ετών, σύμφωνα με το NIID. Από τα 65 άτομα κάτω των 50 ετών που διαγνώστηκαν με STSS μεταξύ Ιουλίου και Δεκεμβρίου του 2023, περίπου το 30% (21 άτομα) πέθανε.

Το στρεπτοκοκκικό τοξικό σοκ μοιάζει στην αρχή με κρυολόγημα

Οι περισσότερες περιπτώσεις STSS προκαλούνται από ένα βακτήριο που ονομάζεται streptococcus pyogenes, πιο κοινώς γνωστό ως στρεπτόκοκκος Α. Μπορεί να προκαλέσει πονόλαιμο, κυρίως στα παιδιά, και πολλοί ασθενείς το έχουν χωρίς να το γνωρίζουν και δεν αρρωσταίνουν.

Αλλά τα εξαιρετικά μεταδοτικά βακτήρια που προκαλούν την μόλυνση μπορούν, σε ορισμένες περιπτώσεις, να προκαλέσουν σοβαρές επιπλοκές στην υγεία και θάνατο, ιδιαίτερα σε ενήλικες άνω των 30 ετών. Περίπου το 30% των περιπτώσεων STSS είναι θανατηφόρες!

Οι ηλικιωμένοι μπορεί να εμφανίσουν συμπτώματα που μοιάζουν με κρυολόγημα, αλλά σε σπάνιες περιπτώσεις, τα συμπτώματα μπορεί να επιδεινωθούν και να περιλαμβάνουν πονόλαιμο, αμυγδαλίτιδα, πνευμονία και μηνιγγίτιδα. Στις πιο σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει σε ανεπάρκεια οργάνων και νέκρωση ιστών.

Πώς εκτοξεύτηκαν τα κρούσματα STSS στην Ιαπωνία

Ορισμένοι ειδικοί πιστεύουν ότι η ταχεία αύξηση των κρουσμάτων πέρυσι συνδέθηκε με την άρση των περιορισμών που επιβλήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορονοϊού.

Τον Μάιο του 2023, η κυβέρνηση υποβάθμισε το καθεστώς της COVID-19 από την κατηγορία 2 –η οποία περιλαμβάνει τη φυματίωση και τον SARS– στην κατηγορία 5, τοποθετώντας το σε νομική ισοτιμία με την εποχική γρίπη. Η αλλαγή σήμαινε ότι οι τοπικές αρχές δεν ήταν πλέον σε θέση να διατάξουν τα μολυσμένα άτομα να μείνουν μακριά από την εργασία τους ή να συστήσουν νοσηλεία.

Η εξέλιξη αυτή ώθησε επίσης τους ανθρώπους να μειώσουν τα μέτρα ατομικής πρόληψης, σε μια χώρα όπου η εκτεταμένη χρήση μάσκας, η απολύμανση των χεριών και η αποφυγή του συνωστισμού είχαν αποτέλεσμα συγκριτικά χαμηλά επίπεδα θανάτων από COVID-19. Περίπου 73.000 θάνατοι από COVID-19 καταγράφηκαν σε σύγκριση με περισσότερους από 220.000 στην Μ. Βρετανία, η οποία έχει πληθυσμό λίγο περισσότερο από τον μισό πληθυσμό της Ιαπωνίας.

Ο Ken Kikuchi, καθηγητής μολυσματικών ασθενειών στο Γυναικείο Ιατρικό Πανεπιστήμιο του Τόκιο, λέει ότι ανησυχεί πολύ για τη δραματική αύξηση φέτος στον αριθμό των ασθενών με σοβαρές στρεπτοκοκκικές λοιμώξεις.

Πιστεύει ότι η υποβάθμιση της COVID-19 ήταν ο πιο σημαντικός παράγοντας πίσω από την αύξηση των λοιμώξεων από streptococcus pyogenes. Αυτό, πρόσθεσε, είχε οδηγήσει περισσότερους ανθρώπους να εγκαταλείψουν βασικά μέτρα για την πρόληψη λοιμώξεων, όπως η τακτική απολύμανση των χεριών.

“Κατά τη γνώμη μου, πάνω από το 50% των Ιαπώνων έχει μολυνθεί από τον κορονοϊό Sars-CoV-2. Η ανοσολογική κατάσταση των ανθρώπων μετά την ανάρρωση από COVID-19 μπορεί να αλλάξει την ευαισθησία τους σε ορισμένους μικροοργανισμούς. Πρέπει να αποσαφηνίσουμε τον κύκλο μόλυνσης των σοβαρών διηθητικών ασθενειών από STSS και να τις θέσουμε αμέσως υπό έλεγχο”.

Πώς μεταδίδεται και πώς αντιμετωπίζεται ο στρεπτόκοκκος;

Οι στρεπτοκοκκικές λοιμώξεις μεταδίδονται μέσω σταγονιδίων και σωματικής επαφής. Το βακτήριο μπορεί επίσης να μολύνει ασθενείς μέσω πληγών στα χέρια και τα πόδια.

Οι λοιμώξεις από στρεπτόκοκκο Α αντιμετωπίζονται με αντιβιοτικά, αλλά οι ασθενείς με την πιο σοβαρή διηθητική στρεπτοκοκκική νόσο της ομάδας Α (βακτήριο streptococcus pyogenes) είναι πιθανό να χρειαστούν συνδυασμό αντιβιοτικών και άλλων φαρμάκων, μαζί με εντατική ιατρική φροντίδα.

Το υπουργείο Υγείας της Ιαπωνίας συνιστά στους πολίτες να λαμβάνουν τις ίδιες βασικές προφυλάξεις υγιεινής κατά του στρεπτόκοκκου Α που έγιναν μέρος της καθημερινότητάς τους κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορονοϊού.

“Θέλουμε οι πολίτες να λάβουν προληπτικά μέτρα, όπως να διατηρούν τα χέρια σας καθαρά και να προσέχουν τον τρόπο που βήχουν”, είπε ο υπουργός Υγείας της Ιαπωνίας, Keizo Takemi, σύμφωνα με τους Japan Times.

Πηγή: theguardian.com