Ποια η ανατομική του;

Ο εγκάρσιος σύνδεσμος του καρπού (καθεκτικός σύνδεσμος των καμπτήρων) είναι μία παχιά και πυκνή ταινία από ίνες που σκεπάζουν την κοιλότητα του τόξου των οσταρίων του καρπού σχηματίζουν έτσι τον καρπιαίο σωλήνα, μέσα από τον οποίο διέρχονται οι καμπτήρες τένοντες, πορευόμενοι από το αντιβράχιο προς την παλάμη και το μέσο νεύρο. Ο εγκάρσιος σύνδεσμος του καρπού έχει πλάτος από 2 μέχρι 5 cm και πάχος από 5 μέχρι 7 mm και είναι ένας από τους ισχυρότερους συνδέσμους του σώματος. Το μέσο νεύρο αναδυόμενο από το περιφερικό χείλος του παλαμιαίου εγκάρσιου συνδέσμου του καρπού αποσχίζεται σε πέντε κλάδους. Ένας κλάδος (ο μυϊκός παλίνδρομος κλάδος) προορίζεται για τους μυς του θέναρος, ένας κλάδος για τον αντίχειρα, ένας για το κερκιδικό χείλος του δείκτη, ένας για τις αντικρυστές επιφάνειες του δείκτη και του μέσου δακτύλου και ένας για τις αντικρυστές επιφάνειες του μέσου και του παράμεσου δακτύλου.

Ποια τα αίτια;

Κάτω από τον εγκάρσιο σύνδεσμο βρίσκεται ο ωοειδής καρπιαίος σωλήνας , μέσα από τον οποίο διέρχονται οι τένοντες του επιπολής και του εν τω βάθει καμπτήρα των δακτύλων, ο τένοντας του μακρού καμπτήρα του αντίχειρα και το μέσο νεύρο. Για την πρόκληση του συνδρόμου πιέσεως του μέσου νεύρου ενοχοποιούνται πολλές αιτίες:

1. Οι μετατραυματικές μορφές του συνδρόμου που είναι και σπανιότερες διαιρούνται στις χρόνιες, οι οποίες οφείλονται σε συνεχώς επαναλαμβανόμενους μικροτραυματισμούς π.χ. εργάτες ορυχείων και μεταλλουργείου (χειρονάκτες) και στις οξείες μορφές, οι οποίες μπορεί να οφείλονται σε κατάγματα κερκίδας, εξαρθρήματα μηνοειδούς ή άλλων οσταρίων που βρίσκονται γύρω από το μηνοειδές. Μερικές φορές οι κακώσεις αυτές μπορεί να προκαλέσουν ένα σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα μετά από χρόνια.

2. Μία άλλη αιτία του συνδρόμου είναι η αύξηση του όγκου των ανατομικών στοιχείων που διέρχονται μέσα από τον καρπιαίο σωλήνα (τενοντοελυτρίτιδα, χρόνια πολυαρθρίτιδα και οιδηματώδη διόγκωση του περινευρίου ιστού κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης λόγω της μεγάλης τάσης δημιουργίας οιδημάτων).

3. Η επικρατέστερη μορφή του συνδρόμου αυτού είναι ιδιοπαθής και συναντάται συχνότερα στις γυναίκες.

Ποια τα συμπτώματα ;

Tα συμπτώματα και τα κλινικά σημεία του συνδρόμου περιγράφονται σε τρεις φάσεις :

1. Τα πρώιμα συμπτώματα νυγμού, αιμωδίας, παραισθησίας και καυσαλγίας (καυστικός πόνος). Στο αρχικό στάδιο η κλινική εικόνα χαρακτηρίζεται από πόνο στο σημείο πιέσεως που αντανακλά στην περιοχή κατανομής του μέσου νεύρου. Επιπλέον εμφανίζεται υπαισθησία και παραισθησία στα δάκτυλα Ι – ΙΙΙ. Συχνά έχουμε νυκτερινές κρίσεις πόνου (Brachialgia Paraesthetica nocturna) και το πρωϊ δυσκολίες στη σύλληψη.

2. Τα προχωρημένα ενδιάμεσα συμπτώματα της ατροφίας των μυών του θέναρος και η αδυναμία λεπτής και αδρής σύλληψης, καθώς και αντίστοιχες αλλοιώσεις στο ΗΜΓ(ΗΛΕΚΤΡΟΜΥΟΓΡΑΦΗΜΑ).

3. Τα προχωρημένα τελικά συμπτώματα του ξηρού, ψυχρού και δυσχρωματικού δέρματος, με πιθανές εξελκώσεις και τροφικές αλλοιώσεις. Το μεσαίο δάκτυλο είναι το συχνότερα προσβαλλόμενο και ακολουθούν ο αντίχειρας και ο δείκτης.

Ποια η διάγνωση ;

Η διάγνωση του συνδρόμου του καρπιαίου σωλήνα ενισχύεται με τις παρακάτω δοκιμασίες :

1. Δοκιμασία Gilliant και Wilson.

2. Δοκιμασία Phalen.

3. Δοκιμασία Tinel.

4. Δοκιμασία Mc Murthy και

5. Ηλεκτρομυογράφημα/νευρική αγωγιμότητα.

Ηλεκτροφυσιολογικός έλεγχος : ηλεκτρομυογράφημα και νευρογράφημα.

Απαιτεί πολύ καλή γνώση και ικανότητα εκτίμησης των παρεχομένων δυναμικών ώστε να διαχωριστούν πιέσεις σε άλλα επίπεδα και οπωσδήποτε προϋποθέτει απομυελινωτικές και αξονικές βλάβες, στάδιο ΙΙ και ΙΙΙ των βλαβών.

Ποια η ακτινολογική εικόνα ;

Η λήψη του καρπιαίου σωλήνα με τις λήψεις της ΠΧΚ σε δύο επίπεδα παρέχουν τη δυνατότητα να απεικονισθούν τυχόν παραμορφώσεις στα οστέινα στοιχεία του σωλήνα.

Ποια η διαφορική διάγνωση;

Η διαφορική διάγνωση περιλαμβάνει περιφερικές νευροπάθειες, οφειλόμενες σε πίεση του νεύρου κατά την πορεία του από τον αυχένα μέχρι το χέρι : Πίεση από αυχενικό δίσκο, σύνδρομο άνω θωρακικού στομίου, παγίδευση του βραχιονίου πλέγματος και πίεση του μέσου νεύρου στο αντιβράχιο. Πολλές συστηματικές παθήσεις έχουν επίσης συνδεθεί με το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα : η αμυλοείδωση, ο καρκίνος, οι κολλαγονώσεις, ο διαβήτης, το σύνδρομο Guillen –Barre, το σύνδρομο Hunter, ο υποθυρεοειδισμός, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η σαρκοείδωση, όπως και η εγκυμοσύνη.

Ποιες οι πρώτες βοήθειες ;

Άμεσα πρέπει να διακόπτεται κάθε δραστηριότητα που προκαλεί πόνο στην περιοχή.

* Εφαρμογή πάγου για τον περιορισμό του οιδήματος ή της μικροαιμορραγίας λόγω του τραυματισμού.

* Περιορισμός των δραστηριοτήτων. Επιτυγχάνεται με την εφαρμογή νάρθηκα, ώστε να προστατεύεται το μέλος από υπερβολικές κινήσεις. Ακόμα και αν δεν είναι απαραίτητη η εφαρμογή του την ημέρα καλό είναι εφαρμόζεται στην διάρκεια της νύκτας, ώστε να συγκρατείτε το μέλος σε ουδέτερη θέση.

* Αν τα συμπτώματα δεν υποχωρήσουν μέσα σε 2 ή 4 ημέρες τότε πρέπει να επισκεφθούν τον ορθοπαιδικό τους.

Ποια η θεραπεία του ;

Μία συντηρητική θεραπεία μπορεί να είναι αποτελεσματική μόνο στο αρχικό στάδιο. Ακινητοποίηση με ΠΧΚ γύψινο νάρθηκα σε συνδυασμό με αντιφλεγμονώδη μπορεί να βελτιώσουν την κατάσταση. Τοπικές εκχύσεις με αναισθητικό και κορτιζονούχο δεν πρέπει να γίνονται συχνά. Αν η συντηρητικά θεραπεία μέσα σε ένα μικρό χρονικό διάστημα δεν φέρει αποτέλεσμα τότε πρέπει χωρίς καθυστέρηση να γίνει χειρουργική αποσυμπίεση με διατομή του εγκαρσίου συνδέσμου του καρπού.

Φυσικά, πρέπει να ελέγχεται με σχολαστικότητα ολόκληρος ο καρπιαίος σωλήνας. Αν υπάρχει τενοντοελυτρίτιδα των καμπτήρων των δακτύλων ή σύνδρομο πίεσης ωλενίου, τότε γίνεται συγχρόνως ελυτροτομή και διάνοιξη του ωλενίου σωλήνα (Loge Guyon) ενδεχομένως και νευρόλυση του νεύρου. Τα αποτελέσματα είναι καλά αν η επέμβαση γίνει πριν ακόμα εμφανισθούν μόνιμες νευρικές βλάβες.

Γεώργιος Δημάκης
Ορθοπεδικός Χειρουργός
Eξειδικευμένος στις ελάχιστα επεμβατικές χειρουργικές τεχνικές των κάτω άκρων.
www.advancedorthopedics.gr