Ο κυριότερος λόγος για τον οποίο ο διαβήτης αποτελεί τον αρνητικό πρωταγωνιστή στη σημερινή εποχή είναι οι οδυνηρές συνέπειες που επιφέρει. Αποτελούν χρόνιες επιπλοκές και περιλαμβάνουν σοβαρά περιστατικά όπως τύφλωση, μη τραυματικών ακρωτηριασμών των κάτω άκρων, νεφρική ανεπάρκεια που απαιτεί αιμοκάθαρση καθώς και έμφραγμα ή εγκεφαλικό επεισόδιο. Όσον αφορά όμως την στυτική δυσλειτουργία, η έρευνα και οι νέες θεραπευτικές εξελίξεις έχουν οδηγήσει σε πιο αισιόδοξη στάση ζωής για το διαβητικό κόσμο. Ο κύριος Μελιδώνης Ανδρέας, Παθολόγος-Διαβητολόγος, Διευθυντής Παθολογίας στο Τζάνειο Νοσοκομείο δίνει στο health4you.gr διαφωτιστικές εξηγήσεις για το ζήτημα αυτό που απασχολεί  μεγάλη μερίδα του ανδρικού πληθυσμού.

Δυσλειτουργία της στύσης λόγω διαβήτη: Τι εννοούμε και που οφείλεται

Ως δυσλειτουργία της στύσης μπορούμε να ορίσουμε την αδυναμία επίτευξης ή και διατήρησης επαρκούς ποιότητας στύσης για ικανοποιητική σεξουαλική δραστηριότητα. Παγκοσμία, υπολογίζεται ότι περισσότεροι από 100 εκατομμύρια άντρες παρουσιάζουν κάποιου βαθμού δυσλειτουργία της στύσης. Υπολογίζεται ότι το 30% των κυρίων αιτίων στυτικής δυσλειτουργίας στις ΗΠΑ οφείλεται στο σακχαρώδη διαβήτη.

Η συχνότητα της δυσλειτουργίας της στύσης ανέρχεται στο 40% περίπου του διαβητικού πληθυσμού, ενώ τα ποσοστά αυτά αυξάνονται με την ηλικία. Η επίπτωση της στυτικής δυσλειτουργίας αυξάνεται από 15% στους διαβητικούς ηλικίας 30-34 χρόνων, σε 55% στην ηλικία των 60 χρόνων. Σε μελέτη η οποία πραγματοποιήθηκε σε 9.868 διαβητικούς άντρες στην Ιταλία περίπου το 36% ανέφεραν στυτική δυσλειτουργία. Στη μελέτη αυτή ο επιπολασμός αυξανόταν με την ηλικία. Από 4,6% στους άντρες ηλικίας 20 -29 χρόνων, στο 45,5% σε εκείνους με ηλικίας ≥60 χρόνων. Οι περισσότεροι ερευνητές θεωρούν ότι η επίπτωση της στυτικής δυσλειτουργίας στο διαβητικό πληθυσμό σχετίζεται με την ηλικία του ασθενή, την διάρκεια του σακχαρώδους διαβήτη, τις χρόνιες επιπλοκές και την ποιότητα του μεταβολικού ελέγχου.

Εντοπισμός των βασικών αιτιών

Η βασική αιτία της στυτικής δυσλειτουργίας είναι η ανατροπή της ισορροπίας μεταξύ συστολής και χάλασης του λείου μυϊκού ιστού των σηραγγωδών αρτηριών, δηλαδή μεταξύ αγγειοδιαστολής και αγγειοσύσπασης. Στον σακχαρώδη διαβήτη παρατηρείται συχνά (έως και στο 40% των διαβητικών ατόμων) νευροπάθεια του αυτόνομου νευρικού συστήματος (ΑΝΣ). Πρόκειται για κατάσταση με συγκεκριμένη σημειολογία που η συχνότητά της αυξάνεται με τη διάρκεια του διαβήτη και σε διαβητικούς ασθενείς με περιφερική νευροπάθεια, αμφιβληστροειδοπάθεια, ιστορικό εμφράγματος είναι πλέον συχνή. Η νευροπάθεια του ΑΝΣ οδηγεί σε ανισορροπία μεταξύ παρασυμπαθητικού και συμπαθητικού νευρικού συστήματος, δυσλειτουργία κύρια του παρασυμπαθητικού, μειωμένη αγγειοδιαστολή των σηραγγωδών αρτηριών, μειωμένη στύση.

Στο σακχαρώδη διαβήτη παρατηρείται επίσης συχνά αγγειοπάθεια, και συγκεκριμένα μακροαγγειοπάθεια και μικροαγγειοπάθεια. Οι αθηρωματικές αλλοιώσεις των αγγείων του πέους έχουν ως συνέπεια τον περιορισμό της αρτηριακής παροχής στα σηραγγώδη σώματα και εμφάνιση στυτικής δυσλειτουργίας. Βέβαια, για να συμβεί στυτική δυσλειτουργία από αγγειοπάθεια πρέπει να υπάρχουν βαρύτατες, εκτεταμένες διάχυτες αθηρωματικές αλλοιώσεις, κατάσταση όχι συχνή στον σακχαρώδη διαβήτη .

Ο σακχαρώδης διαβήτης επίσης οδηγεί σε δυσλειτουργία του ενδοθηλίου των αγγείων, με αποτέλεσμα μειωμένη παραγωγή ΝΟ, που είναι, όπως αναφέρθηκε, ισχυρή αγγειοδιασταλτική ουσία. Τέλος, είναι αυξημένη η ψυχογενής δυσλειτουργία που οδηγεί σε στυτική δυσλειτουργία στα άτομα που νοσούν. Είναι γνωστό και τεκμηριωμένο ότι, λόγω της χρόνιας νόσου και των συνεπειών της, οι διαβητικοί παρουσιάζουν αυξημένα ποσοστά κατάθλιψης και αγχωδών διαταραχών, καταστάσεις που μπορούν πρωτογενώς να προκαλέσουν στυτική δυσλειτουργία.

Ρύθμιση της δυσλειτουργίας σε  συνεργασία με τον ειδικό

Το άτομο με σακχαρώδη διαβήτη  θα πρέπει πρώτα να συνεργαστεί με τον προσωπικό του διαβητολόγο. Να συζητήσει για τους διαφόρους παράγοντες που ευνοούν την εκδήλωση της στυτικής δυσλειτουργίας (φάρμακα, καπνός, αλκοόλ, ψυχολογικοί παράγοντες κ.λπ.) και να  δώσει στοιχεία για το σεξουαλικό ιστορικό του (πρόσφατη στυτική δυσλειτουργία, αν υπάρχουν νυχτερινές στύσεις ή όχι, αν σχετίζεται ή όχι με εξάρσεις απορυθμίσεων του διαβήτη κ.λπ.).

Τέλος, θα πρέπει να υποβληθεί σε εργαστηριακή διερεύνηση που περιλαμβάνει: την εκτίμηση της μεταβολικής ρύθμισης (σάκχαρο, HBA1C), την εκτίμηση της νεφρικής λειτουργίας, τον έλεγχο ύπαρξης μακροαγγειοπάθειας (ΗΚΓ/μα, φυσήματα καρωτίδων, κνημοβραχιόνιος δείκτης), την διερεύνηση για νευροπάθεια του ANΣ.

Επίσης, εάν κρίνει ο θεράπων ιατρός, ο ασθενής θα πρέπει να περάσει από ειδικό εκσεσημασμένο αιμοδυναμικό έλεγχο που περιλαμβάνει: την μέτρηση του βραχιονοπεϊκού δείκτη πίεσης, το Doppler υπερηχογράφημα των σηραγγωδών αρτηριών και τη δυναμική σηραγγομετρία, σηραγγογραφία.