Ο Αθανάσιος Κρουστάλης, Ειδικός παθολόγος, άπαντα στις ερωτήσεις του health4you.gr για τη χοληστερόλη και δίνει χρήσιμες συμβουλές για το τι πρέπει να προσέχουμε.
Τι εννοούμε όμως λέγοντας υπερχολεστερολαιμια (αύξηση χοληστερόλης);
Με τον όρο αυτό αναφερόμαστε στην αύξηση της χοληστερόλης και ιδιαίτερα της λεγόμενης'' κακής'' χοληστερόλης ή ldl-c πέρα από τα φυσιολογικά εργαστηριακά όρια. Με άλλα λόγια η χοληστερόλη -λογω της περίσσειας της αυτής στον οργανισμό-, συσσωρεύεται στα αγγεία, πάνω στο τοίχωμα των οποίων ''κτίζει το σπίτι της'' ,δημιουργώντας μείωση της επιφάνειας του αυλού ( χώρου) του αγγείου και οδηγώντας εν τέλει σε απόφραξη του αγγείου αυτού.
Πόσα ήδη της υπερχοληστερολαιμιας υπάρχουν;
Από ιατρικής άποψης τα ήδη είναι πολλά, άλλα η κύρια διαγνωστική σημασία στα παιδιά είναι η αιτία της νόσησης. Την χωρίζουμε σε κληρονομική υπερχοληστερολαιμία και επίκτητη υπερχοληστερολαιμία.
Η μεν πρώτη είναι ανεξάρτητη του τρόπου ζωής και διατροφής του παιδιού και συνήθως ανακαλύπτεται σε τυχαίο έλεγχο, ενώ η δεύτερη είναι απολύτως εξαρτημένη από τον τρόπο ζωής και διατροφής με τέτοιο τρόπο ούτως ώστε η εναλλαγή του τρόπου αυτού την επηρεάζει άμεσα.
Τα παιδιά που πάσχουν από οικογενή (κληρονομική) υπερχοληστερολαιμία συνήθως είναι φυσιολογικά παιδιά ως προς το βάρος και το σωματότυπο, με τουλάχιστον ένα πρόγονο στις προηγούμενες 5 γενιές με το ίδιο πρόβλημα. Επειδή όμως το διάστημα των 5 γενεών είναι ένα διάστημα κατά το οποίο δεν ήταν δυνατή η μέτρηση και πρόληψη της χοληστερόλης, εφόσον οι γονείς και οι παππούδες δεν παρουσιάζουν παρόμοιο διάγνωση, ακόμα και μια απλή πληροφορία για ένα αιφνίδιο θάνατο σε νεαρή ηλικία(< 55 ετών) ενός πρόγονου πρέπει να διεγείρει την υποψία στους γονείς. Από την άλλη τα παιδιά που πάσχουν από επίκτητη υπερχοληστερολαιμία, είναι παιδιά τα οποία κατά βάση είναι παχύσαρκα, τρέφονται με τροφές κακής ποιότητας (φαστ φουντ) και κάνουν καθιστική ζωή. Σε αυτά τα παιδιά η ενώ παραγωγή της χοληστερόλης από τον οργανισμό είναι κανονική ,η επιπλέον κακή τροφή ωθεί τον οργανισμό στο να παράγει περισσότερη χοληστερόλη.
Εδω να σημειώσουμε ότι κανένα απολύτως φαγητό, δεν ’’έχει χοληστερίνη’’ όπως λέμε. Απλά τα τρανς (κακά) λιπαρά, δηλαδή τα κορεσμένα λιπαρά (όπως τα ζωικά) ορισμένων τροφών αναγκάζουν τον οργανισμό να την παράγει σε μεγαλύτερες ποσότητες, από αυτές που απαιτούνται.
Πότε ελέγχουμε τα παιδιά για υπερχοληστερολαιμία;
Η ηλικία των 2 ετών θεωρείται η ηλικία εκλογής για την έναρξη της παρακολούθησης της χοληστερίνης (χοληστερόλης). Η διάγνωση μιας κληρονομικής διαταραχής της ,πρέπει να γίνεται το νωρίτερο δυνατό, ούτος ώστε να μπορεί να παρασχεθεί η κατάλληλη θεραπεία. Η μέτρηση της χοληστερόλης πρέπει να επαναλαμβάνεται σε κάθε τσεκ απ.
Ποιες είναι οι φυσιολογικές τιμές;
Εδω είναι και το μεγαλύτερο στοίχημα των γονέων και των γιατρών. Οι τιμές του μικροβιολογικού εργαστηρίου είναι πάντα τιμές αναφοράς και όχι διάγνωσης. Η χοληστερόλη πάντα συνυπολογίζεται με ενδεχόμενες άλλες παθήσεις όπως πχ. διαβήτης, νεφροπάθεια, συγγενής καρδιοπάθεια , υποθυρεοειδισμός, η παρουσία των οποίων μεταβάλλει δραματικά τα επιθυμητά όρια της ,
Άρα πρέπει να θυμόμαστε ότι το λεγόμενο λιπιδαιμικο προφίλ του κάθε ανθρώπου (τα αποδεκτά όρια δηλαδή στην τιμή της χοληστερόλης) είναι μοναδικό και εξαρτάται όχι μόνο από τα αποτελέσματα άλλα και από άλλες παθήσεις ,και καταστάσεις, γι αυτό δεν εφησυχάζουμε ποτέ.
Σε γενικές γραμμές όμως ικανοποιητικά (μέχρι αποδείξεως του ενάντιου) θεωρούνται τα επίπεδα Ldl-c <160mg/dl, hdl-c>45 mg/dl ,τριγλυκεριδια <150 mg/dl. H ολική χοληστερόλη δεν έχει καμιά απολύτως διαγνωστική αξία.
Τι συμπτώματα έχει η υπερχοληστερολαιμια;
Κανένα απολύτως. Γι αυτό και κρίνεται αναγκαία η περιοδική της μέτρηση. Υπάρχουν ορισμένα σημεία που μπορούν να υποδηλώσουν ύπαρξη τέτοιας νόσου άλλα η διάκριση τους είναι αυστηρώς ιατρική και δεν μπορεί δυστυχώς να γίνει από τον γονέα.
Ποια η θεραπεία της υπερχοληστερολαιμίας;
Λογω του νεαρού της ηλικίας τους, τα παιδιά που πάσχουν από αυξημένη χοληστερόλη δεν έχουν προλάβει να δημιουργήσουν ανεπανόρθωτες βλάβες στα αγγεία τους. Γι αυτό η θεραπεία είναι κυρίως διατροφική , για την αποφυγή επιπλέον παραγόντων κινδύνου (π.χ. διαβήτης), μια και η κληρονομική μορφή δεν ανταποκρίνεται στη διατροφή ,και μόνο σε ειδικές περιπτώσεις απαιτείται η φαρμακευτική αγωγή.
Που να απευθυνθείτε για μια υπερχοληστερολαιμία;
Για οποιαδήποτε πάθηση παιδιού πριν την ηλικία των 15 τον πρώτο και κύριο λόγο έχει ο Παιδίατρος. Αυτός θα κρίνει αν χρειάζεται να εξεταστεί το παιδί και από άλλη ειδικότητα.
Γιατί πρόγνωση και τακτική μέτρηση της χοληστερόλης;
Γιατί ενδεχόμενη διαταραχή της , θα προληφθεί εγκαίρως και το παιδί θα φτάσει στην ενηλικίωση χωρίς αυξημένους κινδύνους για νόσους απειλητικές για τη ζωή.
Διαβάστε και άλλες ενδιαφέρουσες συνεντεύξεις εδώ