Η κολύμβηση προϋποθέτει υγρό περιβάλλον, πισίνα ή θάλασσα, με όλα τα παρεπόμενα. Μία απλή ζάλη στη στεριά δεν σημαίνει απολύτως τίποτα. Αντίθετα, η ίδια ζάλη μέσα στη θάλασσα μπορεί να σημαίνει ακόμα και απώλεια της ζωής.

Πολλοί πιστεύουν ότι ο πνιγμός αφορά αυτούς που δεν γνωρίζουν να κολυμπούν. Αυτό δεν είναι σωστό. Κατά κανόνα, αυτός που δεν γνωρίζει να κολυμπά δεν εκτίθεται στον κίνδυνο της κολύμβησης στα βαθιά νερά. Η κράμπα που συνήθως στη στεριά κανέναν δεν απασχολεί, στη θάλασσα, κατά τη διάρκεια της κολύμβησης, αποτελεί αιτία πνιγμού.

Σε ορισμένα ευαίσθητα άτομα το κρύο νερό μπορεί να προκαλέσει σπασμό των αγγείων της καρδιάς, που οδηγεί σε στηθάγχη, αρρυθμία, συγκοπτικά επεισόδια . Αλλά και πέραν των ειδικών περιπτώσεων, γενικότερα κάθε άρρωστος ο οποίος υποχρεούται να παίρνει φάρμακα για την πίεσή του ή την καρδιά του πρέπει να προσέχει ιδιαίτερα το μπάνιο του στη θάλασσα.

Κάθε καλοκαίρι οι παραλίες κατακλύζονται από κόσμο που θέλει να απολαύσει τα θαλασσινά μπάνια. Εν τούτοις, κάθε χρόνο γνωρίζουμε ότι θα χαθούν 300-400 ζωές από πνιγμό. Οι επαγγελματίες ναυαγοσώστες καλούνται να δώσουν τη μάχη.

Το ερώτημα που παραμένει είναι γιατί υπάρχουν τόσο μεγάλες απώλειες.

Κατ’ αρχάς ο άνθρωπος, όταν κολυμπά, δεν βρίσκεται στο φυσικό του περιβάλλον. Οτιδήποτε του συμβεί στη στεριά που να μπορεί να αναταχθεί, δεν επαναλαμβάνεται με την ίδια επιτυχία στη θάλασσα. Απλά πράγματα όπως μία ζάλη ή μία λιποθυμία μπορεί να οδηγήσουν σε πνιγμό.

Ακόμα και ένας εμετός, που στη στεριά ξεπερνιέται εύκολα, στη θάλασσα μπορεί να οδηγήσει σε εισρόφηση των εμεσμάτων στους πνεύμονες με αποτέλεσμα την ασφυξία και τον θάνατο. Γι’ αυτό, δεν πρέπει κανείς να μπαίνει στη θάλασσα φαγωμένος, αμέσως μετά το φαγητό.

Γενικά, κάθε άνθρωπος που παίρνει φάρμακα και ιδιαίτερα αγγειοδιασταλτικά και διουρητικά, πρέπει να προσέχει ιδιαίτερα. Τα φάρμακα αυτά προκαλούν αγγειοδιαστολή και αφαιρούν νερό από τον οργανισμό και έτσι μπορούν να οδηγήσουν σε ελάττωση της πίεσης και σε λιποθυμία με τραγικά πολλές φορές αποτελέσματα.

Τα φάρμακα αυτά παίρνουν συνήθως οι άρρωστοι που πάσχουν από υπέρταση, στεφανιαία νόσο και σακχαρώδη διαβήτη. Γι’ αυτό, οι ασθενείς αυτοί πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί το καλοκαίρι, όταν υπάρχουν υψηλές θερμοκρασίες, και πολύ περισσότερο όταν κολυμπούν στη θάλασσα. Ειδικότερα, όταν κάποιος μοναχικός κολυμβητής αισθανθεί αιφνίδιο πόνο στο στήθος (στηθάγχη), είναι δυνατόν αβοήθητος να πάθει τα πάντα.

Γενικότερα, τα άτομα που πάσχουν από οποιαδήποτε καρδιοπάθεια και ιδιαίτερα αρρυθμίες πρέπει να είναι συντηρητικά. Συνιστάται να κολυμπούν σε μικρό βάθος (1-2 μέτρα) και πάντα να επιδιώκουν να υπάρχει κοντά τους ο σύντροφος, ο φίλος, ο γνωστός.

Με αυτόν τον τρόπο, ελαχιστοποιούν τις πιθανότητες ενός ανεπιθύμητου συμβάντος. Το ίδιο συνιστάται για τα άτομα της τρίτης ηλικίας όταν κολυμπούν.

Πρέπει να θεωρηθεί αξίωμα ότι όποιος πάσχει από οτιδήποτε πρέπει να συμβουλεύεται τον γιατρό του για τα καλοκαιρινά μπάνια του. Οι φαινομενικά υγιείς πρέπει να γνωρίζουν ότι είναι πιθανόν, λόγω της διαφοράς θερμοκρασίας της θάλασσας, να τους συμβούν αγγειακά επεισόδια από σπασμό των αρτηριών με αποτέλεσμα πολλές φορές να έχουμε δυσάρεστα συμβάντα.

Όμως, το καλοκαιρινό μπάνιο είναι μία μοναδική απόλαυση, την οποία θεωρητικά δεν πρέπει να στερείται κανένας. Γι’ αυτό, η σωστή ενημέρωση για τους κινδύνους σε συνδυασμό με τη λήψη των απαραίτητων μέτρων αναμφισβήτητα βοηθούν ώστε ο καθένας να απολαμβάνει ακίνδυνα το μπάνιο του.

Κανένας ίσως δεν έχει το δικαίωμα να στερήσει από κανέναν άνθρωπο τη θάλασσα και την κολύμβηση. Γι’ αυτό, κάθε οργανωμένη Πολιτεία φροντίζει για τη σωστή ενημέρωση των πολιτών με στόχο την αποφυγή των κινδύνων του μπάνιου της θάλασσας.

Δρ. Δημήτριος Θ. Κρεμαστινός, Καθηγητής Καρδιολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών