Οι ειδικοί εκτιμούν ότι η βαριατρική αποτελεί ένα σημαντικό «όπλο» στη μάχη κατά της νοσογόνου παχυσαρκίας,  να οδηγήσει στην απώλεια βάρους και να βελτιώσει σημαντικά τη σωματική και συναισθηματική υγεία των ασθενών.

Ενημερωθείτε για τη νοσογόνο παχυσαρκία από τον κο Γρηγόρη Τσιώτο στο video που ακολουθεί.

Ωστόσο, αν και η βαριατρική χειρουργική είναι σήμερα απλούστερη, ασφαλέστερη και αποτελεσματικότερη από ό,τι στις αρχές της δεκαετίας του 1990, αρκετοί ασθενείς παραμένουν διστακτικοί στην χειρουργική αντιμετώπιση του προβλήματος.

Η βαριατρική εγχείρηση έχει ένδειξη σε άτομα με δείκτη μάζας σώματος (B.M.I.) άνω του 40, τα οποία δεν κατάφεραν να χάσουν βάρος μόνο με δίαιτα και άσκηση. Συνιστάται επίσης, για άτομα με μικρότερο βαθμό παχυσαρκίας (B.M.I.: 30-40) που όμως έχουν προβλήματα υγείας τα οποία οφείλονται στην παχυσαρκία τους.

Η μειωμένη δημοφιλία της επέμβασης έχει αποδοθεί και στην «απροθυμία ιατρών και ασθενών να αποδεχτούν τη χειρουργική επέμβαση ως ασφαλή, αποτελεσματική και ανθεκτική θεραπεία της παχυσαρκίας», έγραψαν στο JAMA το 2018, ειδικοί από το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν.

Πρόσθεσαν δε, ότι μερικοί ασθενείς «μπορεί να διστάζουν να ακολουθήσουν τη χειρουργική οδό, επειδή φοβούνται ότι μπορεί να κριθούν από άλλους ότι επέλεξαν την εύκολη λύση και ότι δεν είχαν την  απαραίτητη θέληση για  σωστή διατροφή και άσκηση». Αν και μόνη η θέληση σαφώς δεν αρκεί για εκατομμύρια ασθενών που παλεύουν με την παχυσαρκία, «πολλοί μπορεί να αισθάνονται αποτυχημένοι εάν επιλέξουν τη χειρουργική επέμβαση», δήλωσε η Dr. Anne P. Ehlers, χειρουργός βαριατρικής στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν.

Ωστόσο, όλες αυτές οι παρανοήσεις, μπορεί να αποτρέπουν πολλούς από μια θεραπεία που όχι μόνο οδηγεί σε μακροχρόνια απώλεια βάρους, αλλά και βελτιώνει σημαντικά τη σωματική και συναισθηματική υγεία, συμβάλλοντας στη μακροζωία.

Διαταραχές που μπορούν να βελτιωθούν ή να εξαλειφθούν με την  βαριατρική χειρουργική είναι ο διαβήτης τύπου 2,  οι καρδιακές παθήσεις, η υπέρταση, η αυξημένη χοληστερόλη, η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, η αποφρακτική άπνοια ύπνου, ο καρκίνος του μαστού, ο καρκίνος του παχέος εντέρου,  η ακράτεια ούρων, η στειρότητα και τα κατάγματα. Τα ποσοστά θανάτου μπορεί να μειωθούν κατά σχεδόν 50%, ειδικά σε άτομα άνω των 55 ετών.

Αν και οι οδηγίες που καθορίστηκαν το 1991 για βαριατρική εγχείρηση αφορούσαν όσους έχουν πληγεί περισσότερο από την παχυσαρκία, τα σημερινά στοιχεία δείχνουν ότι οι νέοι που δεν έχουν ακόμη νοσογόνο  παχυσαρκία μπορούν να επωφεληθούν από τη βαριατρική εγχείρηση. Οι περισσότεροι παχύσαρκοι έφηβοι, παραμένουν παχύσαρκοι ως ενήλικες και έχουν χειρότερη έκβαση από εκείνους που έγιναν παχύσαρκοι ως ενήλικες. Η χειρουργική λύση προσφέρεται μερικές φορές σε εφήβους και νεαρούς ενήλικες με προβλήματα υγείας που οφείλονται στην παχυσαρκία, όπως ο διαβήτης τύπου 2, στους οποίους δεν έχουν αποδώσει τα μέτρα γιά περιορισμό του προβλήματος με σωστή διατροφή και άσκηση.

Η  αρχική βαριατρική τεχνική ήταν η γαστρική παράκαμψη κατά Roux en-Y (γνωστή σαν γαστρικό by-pass). Στόχος του γαστρικού by-pass είναι η μείωση της χωρητικότητας του στομάχου και η παράκαμψη του δωδεκαδακτύλου, γεγονός που μειώνει την επαφή της τροφής με τα ένζυμα της πέψης. Ωστόσο, τα νεότερα χρόνια η τεχνική αυτή έχει αντικατασταθεί από τις γαστροπλαστικές τύπου sleeve, οι οποίες έχουν λιγότερες επιπλοκές και άριστα αποτελέσματα με διάρκεια στο χρόνο.

Σύμφωνα με την Αμερικανική Εταιρεία Μεταβολικής και Βαριατρικής Χειρουργικής, μόνο το 1,5% των ασθενών που υποβάλλονται σε γαστροπλαστική sleeve χρειάζονται επανεγχείρηση λόγω επιπλοκών, έναντι 7,7% αυτών με γαστρικό by-pass και 15,3% εκείνων με γαστρικό δακτύλιο.

Στην γαστρεκτομή sleeve, αφαιρείται περίπου το 85% του στομάχου, με αποτέλεσμα να απομένει ένα μικρό επίμηκες στομάχι σαν μανίκι, χωρητικότητας 100-200 ml. Εκτός από τον περιορισμό  της ποσότητας που μπορεί να φάει κάποιος, μειώνεται το αίσθημα της πείνας και η επιθυμία για υπερκατανάλωση τροφής, αφαιρώντας το τμήμα του στομάχου που παράγει γκρελίνη, την ορμόνη της όρεξης.

Τόσο η γαστρεκτομή sleeve,  όσο και το γαστρικό by-pass γίνονται λαπαροσκοπικά, με τους ασθενείς να μένουν 1-2 ημέρες στο νοσοκομείο.

Σε μια σημαντική μελέτη με 33.560 ασθενείς που υποβλήθηκαν σε εγχείρηση σε 10 εθνικά ιατρικά κέντρα και παρακολουθήθηκαν για τουλάχιστον πέντε χρόνια, η γαστρεκτομή sleeve είχε σημαντικά λιγότερες επιπλοκές, συγκριτικά με το γαστρικό by-pass, όπως δημοσιεύθηκε στο JAMA Surgery τον Ιανουάριο.

Με αυτές τις εγχειρήσεις, οι περισσότεροι ασθενείς μπορούν να χάσουν έως και το μισό του υπερβάλλοντος βάρους τους μέσα σε ένα χρόνο από την εγχείρηση και έως το 60% σε διάστημα 18 μηνών.

Γενικά συνιστούμε μετεγχειρητικά στους ασθενείς να αποφεύγουν τα ζαχαρούχα και ανθρακούχα ποτά και να μην πίνουν νερό όταν λαμβάνουν στερεά τροφή. Επίσης, μετά από γαστρικό by-pass και πολύ σπάνια μετά από γαστρεκτομή sleeve, μπορεί να χρειαστεί να λάβουν συμπληρώματα διατροφής, όπως ασβέστιο, σίδηρο, βιταμίνη Β12 και βιταμίνη D.

Όπως με οποιαδήποτε επέμβαση, η βαριατρική χειρουργική έχει πιθανές επιπλοκές, οι οποίες είναι χαμηλότερες στα χέρια έμπειρων χειρουργών που πραγματοποιούν πολλές επεμβάσεις τέτοιου είδους. Τα ποσοστά τόσο των επιπλοκών, όσο και των θανάτων από την εγχείρηση έχουν μειωθεί δραστικά από 11,7% και 1%  αντίστοιχα το 1998, σε 1,4 % και 0,04% το 2016.

Δείτε τι δηλώνει on camera νεαρή γυναίκα με ιστορικό νοσογόνου παχυσαρκίας, η οποία υπεβλήθη σε λαπαροσκοπική εγχείρηση επιμήκους γαστρεκτομής. Η κυρία περιγράφει την εμπειρία της από την εγχείρηση, τη μετεγχειρητική περίοδο και το τελικό αποτέλεσμα στο βάρος της.

Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε με τον κ. Τσιώτο Γρηγόριο, Επίκ. Καθηγητής Χειρουργικής, Mayo Clinic, Διευθυντής Α΄ Χειρουργικής Κλινικής Νοσοκομείου Μητέρα-Υγεία, τηλ.επικοινωνίας: 210 6867688, 697 2094230 ή επισκεφτείτε την ιστοσελίδα www.digestive-surgery.gr.