Θα πρέπει να γίνει σαφές ότι ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας, για τον οποίο ευθύνονται αυτοί οι ιοί, αφορά γυναίκες που δεν ελέγχονται τακτικά από το γυναικολόγο τους ή αδιαφορούν να υποβληθούν στο γνωστό πλέον ΤΕΣΤ ΠΑΠ που ανιχνεύει έγκαιρα αυτή τη μορφή καρκίνου.

Πόσοι ιοί είναι υψηλού κινδύνου για κακοήθεια;

Έχουν ανευρεθεί περίπου 150 τύποι του ιού από τους οποίους οι 40 προκαλούν βλάβες στα γεννητικά όργανα.

Αυτοί κατατάσσονται σε 4 κατηγορίες με βάση την επικινδυνότητά τους.

• Χαμηλού κινδύνου
• Ενδιάμεσου κινδύνου
• Υψηλού κινδύνου
• Τύποι αβέβαιης έκβασης.

Οι ιοί υψηλού κινδύνου σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης ενδοεπιθηλιακής νεοπλασίας του τραχήλου της μήτρας (CIN) και κακοήθειας.

Ποια είναι τα συμπτώματα

Τα συμπτώματα εξαρτώνται από τον τύπο του ιού με τον οποίο μπορεί να έχετε έρθει σε επαφή. Οι δύο κύριες βλάβες που δημιουργούνται από τον ιό είναι τα γνωστά κονδυλώματα, τα οποία διαχωρίζονται σε επίπεδα και οξυτενή.

Τα οξυτενή κονδυλώματα είναι στρογγυλά μορφώματα που εξέχουν από τον ιστό πάνω στον οποίο αναπτύσσονται και είναι εύκολο να διαγνωστούν με το κολποσκόπιο αλλά ακόμη και με γυμνό μάτι. Τα οξυτενή κονδυλώματα προκαλούνται από τύπους του ιού που είναι χαμηλού κινδύνου.

Τα επίπεδα κονδυλώματα δεν είναι ορατά με γυμνό μάτι και η αναγνώρισή τους γίνεται μετά από κολποσκόπηση με τη χρήση ειδικού υγρού (οξεϊκό οξύ). Τα επίπεδα κονδυλώματα προκαλούνται από υψηλού κινδύνου στελέχη του ιού και σχετίζονται με την τραχηλική ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία (CIN) και τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.

Από τα παραπάνω μπορούμε να συμπεράνουμε ότι η μόλυνση από τον ιό HPV δεν οδηγεί πάντοτε τη γυναίκα στο γυναικολογικό ιατρείο, γιατί στην περίπτωση των οξυτενών κονδυλωμάτων η βλάβη είναι πάντοτε εμφανής, αλλά κάτι τέτοιο δεν ισχύει για τα επίπεδα κονδυλώματα που δεν είναι ορατά.

Θα πρέπει επομένως να γνωρίζετε πως η υψηλού κινδύνου λοίμωξη από HPV μπορεί να προκαλέσει παθολογικές αλλοιώσεις στο τραχηλικό επίχρισμα του τεστ-ΠΑΠ και να οδηγήσει σε καρκίνο του τραχήλου, του αιδοίου, του κόλπου, του πρωκτού ή του πέους.

Η χαμηλού κινδύνου λοίμωξη από HPV μπορεί να προκαλέσει παθολογικές αλλοιώσεις στο τραχηλικό επίχρισμα του τεστ-ΠΑΠ ή γεννητικά κονδυλώματα.

Σε ποιες περιοχές μπορούν να εμφανιστούν τα κονδυλώματα

Τα οξυτενή κονδυλώματα αναπτύσσονται σε όλες τις περιοχές του γεννητικού συστήματος και ιδιαίτερα όπου υπάρχει τραυματισμός, όπως για παράδειγμα μετά από τη σεξουαλική πράξη. Επίσης, μπορούν να παρατηρηθούν στην περιοχή γύρω από τον πρωκτό. Ο ιός μπορεί να προσβάλει τόσο τους άντρες όσο και τις γυναίκες και να τους καταστήσει φορείς μετάδοσής του σε άλλους συντρόφους.

Τι είναι η τραχηλική ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία (CIN) και πώς μπορείτε να την εντοπίσετε έγκαιρα;

Με τον όρο CIN αναφερόμαστε σε μεταβολές στη μορφολογία των φυσιολογικών κυττάρων του τραχήλου της μήτρας οι οποίες έχουν, άλλου βαθμού ανάλογα με το στάδιο τους, τη δυνατότητα να εξελιχθούν σε κακοήθεια. Το κάθε στάδιο καθορίζεται από την έκταση της βλάβης καθώς και από τη μορφολογία των κυττάρων όπως αυτά παρατηρούνται στο μικροσκόπιο. Η εξέταση που μας προσανατολίζει ώστε να κάνουμε ένα πιο λεπτομερή έλεγχο της συγκεκριμένης περιοχής είναι το γνωστό τεστ ΠΑΠ. Το τεστ ΠΑΠ δίνει τη δυνατότητα να ανιχνεύονται οποιεσδήποτε αλλαγές στη μορφή των κυττάρων του τραχήλου. Για να διευκρινίσουμε την αιτία αυτών των αλλαγών είναι απαραίτητη η κολποσκόπηση και η μελέτη στο μικροσκόπιο τμημάτων ιστού που λαμβάνονται κατά τη διάρκειά της.

Μπορώ να μάθω από ποιον τύπο του ιού των κονδυλωμάτων έχω προσβληθεί;

Πλέον αυτό είναι κάτι που μπορεί να γίνει. Μέσω μοριακών διαδικασιών μπορεί να γίνει ταυτοποίηση των στελεχών του ιού ώστε να γνωρίζετε από ποιον τύπο έχετε προσβληθεί. Θα πρέπει να τονιστεί ότι δεν ευθύνονται όλοι οι ιοί για την εμφάνιση καρκίνου. Όμως αυτό μπορείτε να το γνωρίζετε μόνο αν γίνει η ταυτοποίησή τους.

Δεν υπάρχει οριστική θεραπεία για τα κονδυλώματα

Δεν υπάρχει οριστική θεραπεία για τη λοίμωξη από HPV. Η μέθοδος που προτιμάμε σήμερα για την αντιμετώπιση των βλαβών είναι η κωνοειδής εκτομή του τραχήλου. Είναι μία μικρή χειρουργική επέμβαση κατά την οποία αφαιρούμε το τμήμα του τραχήλου που έχει προσβληθεί. Στη συνέχεια, αποστέλλουμε το δείγμα στο εργαστήριο ώστε να διευκρινιστεί πλήρως η έκταση της βλάβης. Σε γενικές γραμμές οι θεραπείες έχουν να κάνουν ανάλογα με τον τύπο του ιού και μπορεί να είναι στα θεραπευτικά σχήματα είτε  ο καυτηριασμός είτε και η χρήση ειδικών αλοιφών.

Είναι απαραίτητο βέβαια στην περίπτωση που έχετε κονδυλώματα, ακόμη και εάν έχετε προβεί σε κάποια θεραπευτική πράξη για την αφαίρεσή τους, να ελέγχεστε τακτικά από τον γυναικολόγο σας. Υπάρχει πάντα η πιθανότητα της υποτροπής της βλάβης, κάτι που εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως ο τύπος του ιού από τον οποίο έχετε προσβληθεί, η συνολικότερη κατάσταση του οργανισμού σας, το αν καπνίζετε, το αν πάσχετε από άλλα νοσήματα που επηρεάζουν την άμυνα του οργανισμού κ.α.

Θα πρέπει να θυμάστε πως αν έχετε κονδυλώματα, θα πρέπει να αποφεύγετε τις σεξουαλικές σχέσεις ή χρησιμοποιήστε προφυλακτικό, γιατί μπορεί να μεταδοθούν ενώ θα πρέπει να απευθυνθείτε άμεσα στο γιατρό σας για θεραπεία και παρακολούθηση.