Θρόμβωση είναι μια εξαιρετικά επικίνδυνη κατάσταση για το κυκλοφορικό ανθρώπινο σύστημα. Πρόκειται για τη διακοπή της ροής του αίματος σε φλέβα ή αρτηρία από τη δημιουργία θρόμβου μέσα στον αυλό του αγγείου. Η θρόμβωση δεν αποτελεί αυτόνομη νοσολογική οντότητα. Είναι συμβάν στα πλαίσια άλλης νόσου, ωστόσο μπορεί να οδηγήσει σε αναπηρία ή και θάνατο. Ένας στους 4 θανάτους συνδέεται με σοβαρή θρόμβωση (εγκεφαλικού αγγείου, στεφανιαίου αγγείου, πνευμονική εμβολή, κ.λπ.). Η θρόμβωση είναι ένα συμβάν που μπορεί να συμβεί σε δεκάδες νοσήματα σε όλες σχεδόν τις ειδικότητες της ιατρικής, επομένως οφείλουν όλοι οι ιατροί να τη γνωρίζουν, να την υποψιάζονται για να την ανακαλύπτουν και στη συνέχεια να συνεργάζονται με τον αγγειοχειρουργό, ώστε να έχει αίσια έκβαση.

Παράγοντες κινδύνου

Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που ευνοούν την πρόκληση θρόμβωσης και πολλά νοσήματα στα πλαίσια των οποίων, επίσης, προκύπτουν θρομβώσεις. Το συνηθέστερο αίτιο είναι ο καρκίνος, ο οποίος εξαπλασιάζει την πιθανότητα εμφάνισης θρόμβωσης. Στατιστικά ένας στους πέντε καρκινοπαθείς εμφανίζουν θρόμβωση. Οι καρκίνοι στους οποίους συχνότερα προκαλούνται θρόμβωση είναι του προστάτη, των γεννητικών οργάνων στις γυναίκες, του πνεύμονος, του παγκρέατος, το λέμφωμα  κ.λπ. Επίσης θρομβώσεις εμφανίζονται κατά τη διάρκεια ή αμέσως μετά από μεγάλες χειρουργικές επεμβάσεις και ιδιαίτερα τις ορθοπεδικές που συνδυάζονται με ακινησία. Ακόμα αυξημένο κίνδυνο θρομβώσεων εμφανίζουν οι πάσχοντες από ηπατική ή νεφρική ανεπάρκεια και όσοι έχουν θρομβοφιλία (γενετική προδιάθεση για θρόμβωση) και όσοι πάσχουν από ρευματικά νοσήματα. Εκτός από τα νοσήματα υπάρχουν και ιδιαίτερες καταστάσεις που ευνοούν τις θρομβώσεις, όπως η παχυσαρκία, η παρατεταμένη ακινητοποίηση του ασθενούς, η αφυδάτωση, αλλά και η χρήση φαρμάκων όπως τα οιστρογόνα και τα αντισυλληπτικά. Και βέβαια η φλεβική ανεπάρκεια και οι κιρσοί είναι συχνή αιτία θρόμβωσης στα κάτω άκρα, όταν είναι και η συχνότερη εμφάνιση θρομβώσεων. Τέλος, τόσο η χημειοθεραπεία όσο και η ακτινοθεραπεία, παρά το γεγονός ότι πολεμούν τον καρκίνο, ωστόσο, και αυτές οδηγούν σε θρομβώσεις.

Δείτε τι μας ενημερώνει ο κος Κωνσταντίνος Μαρκόπουλος για τη φλεβική  ανεπάρκεια.

Μπορεί ο ασθενής να αντιληφθεί τη θρόμβωση;

Σπάνια υπάρχουν πρώιμα συμπτώματα της θρόμβωσης, η οποία επίσης σπάνια προλαμβάνεται από τον ασθενή μόνο. Η θρόμβωση εμφανίζεται αποκλειστικά όταν προκύπτει και στις περισσότερες περιπτώσεις είναι στα πλαίσια ενός γνωστού ή άγνωστου στον ασθενή νοσήματος. Είναι ελάχιστες οι περιπτώσεις που μια θρόμβωση τελικά μένει «ορφανή» από αιτιολογία.

Πώς τίθεται η διάγνωση;

 Καταρχήν είναι βασικό ο γιατρός να υποψιαστεί μπροστά σε μια συμπτωματολογία (π.χ. πρησμένο και επώδυνο σκέλος ή επίμονος ξηρός βήχας με μικρή αιμόπτυση ή πόνο στα πλευρά σε περίπτωση πνευμονικής εμβολής από θρόμβωση ή ακόμα ένα ψυχρό σκέλος από θρόμβωση αρτηρίας). Αν ο γιατρός υποψιαστεί τότε θα ζητήσει είτε triplex (έγχρωμη υπερηχητική απεικόνιση αρτηριών και φλεβών στο σκέλος). Αυτή είναι η βασικότερη εξέταση. Στη συνέχεια της θετικής διάγνωσης, ο ασθενής χρειάζεται αγγειοχειρουργό για περαιτέρω έλεγχο και θεραπεία. Και το βασικότερο είναι ο έλεγχος, διότι σε μια θρόμβωση πρέπει να ανακαλυφθούν: α) οι αιτίες της θρόμβωσης (κακοήθεια, γενετικοί παράγοντες, άλλα νοσήματα) αν δεν είναι προφανή (π.χ.πρόσφατη ορθοπεδική ή γυναικολογική επέμβαση και β) οι πιθανές επιπλοκές της θρόμβωσης που μπορεί να είναι (πνευμονική εμβολή, είτε άλλη θρόμβωση σε άλλο αγγείο, είτε κίνδυνος για το σκέλος κ.λπ.).  

Θεραπεία

Η θεραπευτική αντιμετώπιση της θρόμβωσης είναι πάντα η αντιπηκτική αγωγή, η οποία έχει στόχο τη μη επέκταση του θρόμβου, αλλά και τη σταθεροποίησή του, ώστε να μη μεταναστεύσει σε άλλο σημείο. Επειδή η συνηθέστερη θρόμβωση είναι αυτή των κάτω άκρων, μαζί με την αγωγή συνιστάται και υποχρεωτική ακινησία για λίγες ημέρες. Το είδος της αντιπηκτικής θεραπείας, η επιλογή του χρόνου χορήγησης και παράλληλη φαρμακευτική αγωγή αφορούν βέβαια κάθε περιστατικό χωριστά. Τα τελευταία χρόνια χορηγείται προφυλακτική/προληπτική αντιπηκτική αγωγή σε περιστατικά με αυξημένη πιθανότητα θρόμβωσης (εγκυμοσύνη σε γυναίκα με κιρσούς, μεγάλοι ανεγχείρητοι όγκοι στην κατώτερη κοιλία, κολπική μαρμαρυγή κ.λπ.).

Τι πρέπει να θυμούνται οι ασθενείς

 Η καλύτερη πρόληψη στο πρόβλημα της θρόμβωσης είναι η φροντίδα της καλής υγείας όλων μας. Διότι η θρόμβωση είναι επακόλουθο κάποιων νοσημάτων τα οποία είτε υπάρχουν είτε δεν τα γνωρίζουμε. Η συχνότερη θρόμβωση είναι αυτή των ποδιών, είτε επιφανειακή είτε εν τω βάθει. Είναι αδικαιολόγητο σε έναν ασθενή να βρεθεί μπροστά σε μια σοβαρή θρόμβωση, επειδή αγνόησε το πρόβλημα των κιρσών του. Το ίδιο ισχύει σε μια γυναίκα που καπνίζει, είναι υπέρβαρη και λαμβάνει αντισυλληπτική αγωγή, χωρίς προφυλακτική θεραπεία για πιθανότητα θρόμβωσης. Επομένως, η πρόληψη της θρόμβωσης βαρύνει εξίσου ασθενή και οικογενειακό γιατρό, ο οποίος επίσης, οφείλει να γνωρίζει τους κινδύνους και να συμβουλεύει αναλόγως.

Για την Παγκόσμια Ημέρα της Θρόμβωσης η συμβουλή και το μήνυμα είναι: φροντίστε την υγεία σας, μην υποτιμάτε τους κινδύνους από κακές συνήθειες και πρακτικές για να ζήσετε περισσότερο και καλύτερα.

Για περισσότερες πληροφορίες και υπεύθυνη ενημέρωση καλέστε στο 693 747 4174 , ο Κωνσταντίνος Μαρκόπουλος, Θωρακοχειρουργός - Αγγειοχειρουργός και Διευθυντής Κλινικής Ιατρικού Κέντρου Ψυχικού είναι στη διάθεση σας για όποια συμβουλή και χρήσιμη οδηγία. Εναλλακτικά επισκεφτείτε την ιστοσελίδα www.drmarkopoulos.gr