"Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, δεν φαίνεται κάποιος ρόλος για την χρήση της Παρακεταμόλης ως μονοθεραπεία για τη θεραπεία ασθενών με οστεοαρθρίτιδα, ανεξάρτητα από τη δόση" γράφουν ο Sven Trelle, Ιατρός του Πανεπιστημίου της Βέρνης, Ελβετία, και οι συνεργάτες του.

"Παρέχονται σαφείς αποδείξεις ότι η Δικλοφενάκη στην δοσολογία των 150 mg / ημέρα είναι η πιο αποτελεσματική θεραπεία με μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ) προς το παρόν, όσον αφορά τη βελτίωση τόσο του πόνου όσο και της λειτουργικότητας. 

Σε ότι αφορά την ασφάλεια των φαρμάκων αυτών, οι γιατροί πρέπει να λαμβάνουν υπ' όψιν τους τα αποτελέσματα αυτά ώστε να γίνεται με ασφάλεια τόσο η επιλογή του φαρμάκου αλλά και η δοσολογία για τον κάθε ασθενή".Αυτή η μελέτη ενισχύει τα δεδομένα που έχουν αναφερθεί στο παρελθόν από άλλους ερευνητές που έδειξαν παρόμοια έλλειψη αποτελεσματικότητας για την Ακεταμινοφαίνη (Παρακεταμόλη) σε αυτές τι καταστάσεις.

Τα πορίσματα και οι νέες κατευθυντήριες οδηγίες

Η νέα έκθεση, η οποία περιλαμβάνει σημαντικά περισσότερους ασθενείς από την προηγούμενη δικτυακή μετα-ανάλυση, είναι πιθανό να αυξήσει τις εκκλήσεις για επανεξέταση των κατευθυντήριων γραμμών θεραπείας της Ο.Α τοποθετώντας το φάρμακο (Δικλοφαινάκη) ως θεραπεία πρώτης γραμμής.

Κατευθυντήριες γραμμές στις οποίες η Ακεταμινοφαίνη συνιστάται ως θεραπεία πρώτης γραμμής περιλαμβάνουν εκείνες από τα: American College of Physicians, American Pain Society, European League Against Rheumatism, American College of Rheumatology, the Osteoarthritis Research Society International και από το National Institute for Health and Care Excellence του Ηνωμένου Βασιλείου.

Ο Δρ. Trelle και οι συνεργάτες του χρησιμοποίησαν την δικτυακή μετα-ανάλυση σε μια προσπάθεια να συμπληρώσουν μερικά από τα κενά που άφησαν οι προηγούμενες μελέτες αποτελεσματικότητας των Μη Στεροειδών Αντιφλεγμονωδών Φαρμάκων, οι περισσότερες από τις οποίες αναφέρονται μόνο στην ανακούφιση του πόνου έναντι εικονικού φαρμάκου (placebo) "και ως εκ τούτου είναι μόνο περιορισμένης χρήσης για την κλινική πρακτική", αναφέρουν οι συγγραφείς.

Επιλέξιμες μελέτες για ένταξη στην μετα-ανάλυση ήταν τυχαιοποιημένες μελέτες ασθενών με Ο.Α γόνατος ή ισχίου που είχαν τουλάχιστον 100 ασθενείς τυχαία κατανεμημένους σε κάθε ομάδα θεραπείας.

Οι θεραπείες που εξετάστηκαν περιέλαβαν τις παρακάτω φαρμακευτικές ουσίες: Δικλοφενάκη, Ακεταμινοφαίνη, Ροφεκοξίμπη, Λουμιρακοξίμπη, Ετορικοξίμπη, Σελεκοξίμπη, Ναπροξένη και Ιβουπροφαίνη. Ανάμεσα στις αποδεκτές μέγιστες ημερήσιες δόσεις, αυτές της Δικλοφενάκης στα 150 mg /ημέρα και της Ετορικοξίμπης (π.χ. ARCOXIA) στα 60 mg /ημέρα ήταν οι πιο αποτελεσματικές στην μείωση του πόνου.

Τέσσερις άλλες θεραπείες είχαν 95% πιθανότητα επίτευξης του προκαθορισμένου ορίου για κλινική σημαντική επίπτωση: Ετορικοξίμπη 30 mg /ημέρα και 90 mg /ημέρα, και Ροφεκοξίμπη 25 mg /ημέρα και 50 mg /ημέρα. Οι συγγραφείς σημειώνουν ότι η Ετορικοξίμπη είναι λιγότερο διαθέσιμη από την Δικλοφενάκη επειδή έχει έγκριση κυκλοφορίας σε λιγότερες χώρες.

Πέντε θεραπείες δεν ήταν ανώτερες από το εικονικό φάρμακο(Placebo), χρησιμοποιώντας τα διαθέσιμα δεδομένα: 
Ακεταμινοφαίνη <2000 mg /ημέρα και 3000 mg /ημέρα, Δικλοφενάκη 70 mg /ημέρα, Ναπροξένη 750 mg /ημέρα, και η Ιβουπροφαίνη 1200 mg /ημέρα.Η αποτελεσματικότητα των ΜΣΑΦ κυμαίνεται γενικά ανάλογα με τη δόση, όμως η Ακεταμινοφαίνη ήταν αναποτελεσματική σε όλες τις δόσεις που δοκιμάστηκαν.

Αντίθετα, η Δικλοφενάκη 150 mg /ημέρα ήταν η πιο αποτελεσματική θεραπεία τόσο για τον πόνο και την σωματική δυσλειτουργία και ήταν ανώτερη από τις μέγιστες δόσεις των ibuprofen, naproxen, και celecoxib.

Σε μια συνέντευξη Τύπου, ο Δρ Trelle είπε "τα ΜΣΑΦ συνήθως χρησιμοποιούνται μόνο για τη θεραπεία των βραχυπρόθεσμων επεισοδίων πόνου στην οστεοαρθρίτιδα, διότι οι παρενέργειες πιστεύεται ότι αντισταθμίζουν τα οφέλη όταν χρησιμοποιούνται μακροπρόθεσμα. Εξαιτίας αυτού, η Παρακεταμόλη συχνά συνταγογραφείται για μακροχρόνια διαχείριση του πόνου αντί των ΜΣΑΦ. Ωστόσο, τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι η Παρακεταμόλη σε οποιαδήποτε δόση δεν είναι αποτελεσματική στην αντιμετώπιση του πόνου στην οστεοαρθρίτιδα, αλλά ότι ορισμένα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα είναι αποτελεσματικά και μπορούν να χρησιμοποιηθούν κατά διαστήματα χωρίς Παρακεταμόλη".

Σε σχόλιό του, ο Καθηγητής Nicholas Moore και οι συνεργάτες του από το Τμήμα Φαρμακολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μπορντό, Γαλλία, έγραψε ότι ένας περιορισμός της μελέτης ήταν ότι τα ευρέως χρησιμοποιούμενα ΜΣΑΦ δεν συμπεριλήφθηκαν σε αυτή την μετα-ανάλυση, πιθανώς επειδή δεν υπήρχαν πρόσφατες μελέτες για αυτά τα φάρμακα ή επειδή κάποιες πρόσφατες μελέτες αξιολόγησης ήταν πολύ μικρές σε αριθμό.

Τα τελικά συμπεράσματα

Ο Δρ Moore και οι συνεργάτες του κατέληξαν στο συμπέρασμα, "το πιο αξιοσημείωτο αποτέλεσμα είναι ότι η Παρακεταμόλη δεν φαίνεται να παρέχει καμμία εμφανή επίδραση ή όφελος στην οστεοαρθρίτιδα, σε οποιαδήποτε δόση. Αυτό το εύρημα δεν είναι εντελώς απροσδόκητο. Η Παρακεταμόλη βρίσκεται στην αγορά για όσο χρονικό διάστημα μπορούμε να θυμηθούμε. Η αποτελεσματικότητά της δεν έχει αποδειχθεί ικανοποιητικά ή ποσοτικά σε χρόνιες ασθένειες, και είναι πιθανόν να μην είναι τόσο μεγάλη όσο πολλοί πιστεύουν. Η ασφάλεια της είναι επίσης υπό αμφισβήτηση, όχι μόνο σε υπερδοσολογία".

Οι σχολιαστές υποστηρίζουν ότι οι ασθενείς μπορεί να υποφέρουν άσκοπα εξαιτίας των παρενεργειών από την λήψη των ΜΣΑΦ και προφανώς από τα ανύπαρκτα οφέλη της Παρακεταμόλης.

Ο Δρ Moore και οι συνεργάτες του γράφουν, «η βραχυχρόνια διαλείπουσα χρήση των ΜΣΑΦ με γαστροπροστασία, θα μπορούσε επίσης να εξηγήσει γιατί οι κίνδυνοι αιμορραγίας του ανώτερου γαστρεντερικού που προέρχονται από πλήρη δοσολογία σε μακροπρόθεσμες μελέτες χωρίς γαστροπροστασία, δεν βρίσκονται σε ασθενείς σε πραγματικές συνθήκες ζωής".

Όλα τα παραπάνω αφορούν, όπως αναφέρω και στον τίτλο του άρθρου, στο κομμάτι των φαρμακευτικών παρεμβάσεων.

Πριν την χειρουργική επέμβαση της οστεοαρθρίτιδας

Ως Φυσίατροι- Ιατροί Αποκατάστασης γνωρίζουμε ότι η οστεοαρθρίτιδα είναι μία πολυπαραγοντική ασθένεια η οποία προκαλεί σταδιακά πόνους και περιορισμό της λειτουργικότητας και της ποιότητας ζωής των ατόμων τα οποία οδηγούνται στο χειρουργείο στα τελικά στάδια.
Πριν την χειρουργική αντιμετώπιση λοιπόν, οι φαρμακευτικές παρεμβάσεις είναι επιθυμητές έτσι ώστε να μας δώσουν τον απαραίτητο χρόνο για τις σημαντικότερες και ουσιαστικότερες παρεμβάσεις οι οποίες έχουν να κάνουν με μία γενικότερη αλλαγή του τρόπου ζωής των ασθενών μας.

Αυτές οι παρεμβάσεις γίνονται παθητικά και αφορούν τεχνικές κινητοποίησης με τα χέρια, βελονισμό, προλοθεραπεία με σακχαρούχα διαλύματα-ενέσιμο κολλαγόνο-πλάσμα πλούσιο σε αιμοπετάλια, φυσικά μέσα όπως ηλεκτροθεραπεία-λέιζερ-υπερήχους-διαθερμίες ΚΑΙ ενεργητικά με απώλεια βάρους, άσκηση, διατάσεις, ενδυνάμωση και επανεκπαίδευση των λανθασμένων σωματικών στάσεων.

Η φαρμακευτική αντιμετώπιση θα πρέπει να είναι βοηθητική στην προσπάθειά μας να αντιμετωπίσουμε ολιστικά και εξατομικευμένα τα μεγάλα προβλήματα που προκύπτουν από την σταδιακή επιδείνωση της αρχιτεκτονικής των αρθρώσεων στην οστεοαρθρίτιδα.

Ευχαριστούμε τον κ. Νάβαλη Κωνσταντίνο, Φυσίατρος - Βελονιστής. Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε την ιστοσελίδα http://navalis.gr/ ή καλέστε στο 210-6142535 , 697 766 8148