Τα αιμοπετάλια παίζουν κεντρικό ρόλο στην πήξη του αίματος και στην επούλωση τραυμάτων / κακώσεων.

Διαδικασία

Η διαδικασία και η προετοιμασία των θεραπευτικών δόσεων αυξητικών παραγόντων περιλαμβάνει την λήψη αυτόλογου αίματος (αίμα από τον ασθενή), τον διαχωρισμό του πλάσματος (με φυγοκέντρηση) και την εφαρμογή-έγχυση του πλάσματος πλούσιου σε επουλωτικούς παράγοντες στην πάσχουσα περιοχή.

Η όλη διαδικασία διαρκεί περίπου μισή ώρα.

Παράγοντες ανάπτυξης και επούλωσης στην PRP, που κάνουν την PRP να λειτουργήσει

Οι γιατροί στο Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας δημοσίευσαν ευρήματα στα οποία περιγράφουν τους παράγοντες ανάπτυξης, επούλωσης και επιδιόρθωσης που βρέθηκαν στο πλάσμα πλούσιο σε αιμοπετάλια.

Αυτοί είναι:

Ο PDGF (Platelet-derived Growth Factor) ξεκινά την επούλωση του συνδετικού ιστού μέσω της προαγωγής της σύνθεσης κολλαγόνου και πρωτεϊνών.

Η πρωταρχική επίδραση του PDGF φαίνεται να είναι η μιτογόνος δράση του στα κύτταρα που προέρχονται από το μεσόδερμα όπως οι ινοβλάστες (παράγουν κολλαγόνο ως δομικό στοιχείο νέου χόνδρου), τα αγγειακά μυϊκά κύτταρα (νέα αιμοφόρα αγγεία για να προσφέρουν επουλωτικούς παράγοντες στην τραυματισμένη περιοχή), τα νευρογλοιακά κύτταρα (προστατεύουν τα νεύρα) και τα χονδροκύτταρα (από τα οποία αποτελείται ο χόνδρος).

Η πιο σημαντική ειδική δραστηριότητα του PDGF είναι η δημιουργία χόνδρου.

Ο VEGF (Vascular Endothelial Growth Factor- αγγειακός ενδοθηλιακός αυξητικός παράγοντας) είναι ο κύριος ρυθμιστής της αγγειογένεσης και παίζει σημαντικό ρόλο στην αναγέννηση των ιστών. Αυτό γίνεται με τη δημιουργία νέων δικτύων αιμοφόρων αγγείων ώστε οι θεραπευτικοί παράγοντες να μπορούν να φτάσουν στην πάσχουσα περιοχή.

Ο TGF (Transforming Growth Factor-αυξητικός παράγοντας μετασχηματισμού), συμπεριλαμβανομένου του TGF-b1, διεγείρει τα χονδροκύτταρα (ανάπτυξη χόνδρου) και μειώνει την καταβολική δραστηριότητα (καταστροφή του χόνδρου). Υπάρχει επίσης έρευνα που υποδηλώνει ότι ο TGF-b1 διεγείρει τη δράση των βλαστοκυττάρων στην τραυματισμένη περιοχή.

Πλεονεκτήματα της θεραπείας με PRP

Το 2012, οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Rochester έγραψαν στο ιατρικό περιοδικό Arthritis Research and Therapy:

"Οι χρόνιοι σύνθετοι μυοσκελετικοί τραυματισμοί που αργούν να θεραπευτούν θέτουν προκλήσεις τόσο για τους γιατρούς όσο και για τους ερευνητές. Η Ορθοβιολογία (Orthobiologics), είναι μια σχετικά νεότερη επιστήμη που περιλαμβάνει την εφαρμογή φυσικών υλικών από βιολογικές πηγές (αιμοπετάλια) και προσφέρει συναρπαστικές νέες δυνατότητες για την προώθηση και επιτάχυνση της επούλωσης των οστών και των μαλακών μορίων.

Το πλούσιο σε αιμοπετάλια πλάσμα (PRP) είναι ένα ορθοβιολογικό υλικό που πρόσφατα κέρδισε δημοτικότητα ως ανοσοενισχυτική θεραπεία για μυοσκελετικούς τραυματισμούς.

Η σχετική ευκολία παρασκευής, η δυνατότητα εφαρμογής στο κλινικό περιβάλλον, το ευνοϊκό προφίλ ασφάλειας και τα πιθανά ευεργετικά αποτελέσματα καθιστούν την PRP μια ελπιδοφόρο θεραπευτική προσέγγιση για μελλοντικές αναγεννητικές θεραπείες. "

Παθήσεις που αντιμετωπίζονται

Η περίληψη ενός πρόσφατου ερευνητικού άρθρου συνοψίζει επαρκώς τον ενθουσιασμό της χρήσης αυτών των θεραπευτικών παραγόντων στην PRP για την αποκατάσταση και αναγέννηση του χόνδρου.

Οι γιατροί στα Πανεπιστήμια του Τορίνο και  Μιλάνο που γράφουν στο ιατρικό περιοδικό Biomed Research International λένε: "Το πειστικό υπόβαθρο των πρόσφατων μελετών, που διερευνούν τις διαφορετικές δυνατότητες του πλάσματος πλούσιου σε αιμοπετάλια, προσφέρει στον κλινικό ιατρό μια ελκυστική εναλλακτική λύση για τη θεραπεία των αλλοιώσεων του χόνδρου και της οστεοαρθρίτιδας. Πρόσφατα αποδεικτικά στοιχεία στη βιβλιογραφία έδειξαν ότι το PRP μπορεί να είναι χρήσιμο τόσο ως πρόσθετο μέσο για τη χειρουργική θεραπεία των ελλειμμάτων του χόνδρου όσο και ως θεραπευτικό εργαλείο με ενδαρθρική έγχυση σε ασθενείς που πάσχουν από οστεοαρθρίτιδα".

Το PRP έχει αποδειχθεί αποτελεσματικό σε βλάβες τόσο στην άρθρωση του ισχίου (κοτύλη) όσο και σε αυτή του ώμου (ωμογλήνη) καθώς και στους μηνίσκους (εκφύλιση και ρήξεις).

Πρόσφατη έρευνα έχει δείξει ότι το PRP αποτελεί αποτελεσματική θεραπεία για την οστεοαρθρίτιδα του γόνατος.

Η επιστημονική βιβλιογραφία είναι γεμάτη από αναφορές τραυματισμένων μαλακών μορίων που έχουν υποβληθεί σε θεραπεία με PRP, συμπεριλαμβανομένης της τενοντοπάθειας, της οξείας και χρόνιας μυϊκής θλάσης, της μυϊκής ίνωσης, των συνδεσμικών διαστρεμμάτων, της χαλαρότητας των αρθρικών θυλάκων όπως και στις διάφορες εκφυλιστικές διαταραχές των αρθρώσεων.

Ιδιαίτερα συναρπαστική είναι η χρήση PRP στην αναγέννηση του χόνδρου.

Πόσες θεραπευτικές συνεδρίες χρειάζονται και σε τι μεσοδιάστημα

Επειδή ακολουθούμε πάντα ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα, είναι απαραίτητη η καλή κλινική εξέταση, η λήψη του ιατρικού ιστορικού και η λειτουργική εκτίμηση.

Αφού γίνει η πρώτη έγχυση, συνήθως επαναξιολογούμε το αποτέλεσμα μετά από 4-6 εβδομάδες. Στις έξι εβδομάδες αναμένουμε και το βέλτιστο αποτέλεσμα.

Στην πράξη χρειάζονται τρεις  ή και περισσότερες εγχύσεις, ανάλογα πάντα με το είδος, την χρονιότητα της πάθησης, το λειτουργικό έλλειμμα, τις συνυπάρχουσες παθήσεις κ.ά.

Αποφεύγουμε κάτι πριν ή/και μετά την διαδικασία

Αν παίρνει κάποιος ασθενής μας αντιαιμοπεταλιακά ή μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, προτείνεται να τα διακόψει 10-15 ημέρες πριν και άλλες τόσες μετά την έγχυση έτσι ώστε να μην επηρεαστεί το αποτέλεσμα.

Μπορεί να συνδυαστεί και με άλλες θεραπείες

Σαφώς και μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε παράλληλα με το PRP και υαλουρονικό οξύ στην άρθρωση πχ του γόνατος, χωρίς κανένα πρόβλημα.

Αν εξαιρέσουμε τις πρώτες επτά περίπου ημέρες μετά την έγχυση, οι ασθενείς μας ΠΡΕΠΕΙ να ξεκινούν σταδιακά κινησιοθεραπεία με κατάλληλα προγράμματα ασκήσεων ώστε να επιτύχουμε όσο το δυνατόν το καλύτερο λειτουργικό αποτέλεσμα.

Κλείνοντας, θα πρέπει να τονιστεί ότι η θεραπεία με PRP παρ΄ότι γίνεται εδώ και δεκαετίες στο εξωτερικό, τα τελευταία χρόνια φαίνεται να ζητείται ολοένα και περισσότερο από τους ασθενείς μας.

Αυτό συμβαίνει τόσο γιατί η αποτελεσματικότητα της μεθόδου φαίνεται να είναι αρκετά υψηλή αλλά και γιατί είναι απλή, γρήγορη και ασφαλέστατη μιας και χρησιμοποιείται αποκλειστικά και μόνο το αίμα του ίδιου του ασθενή μας και καμία απολύτως φαρμακευτική ουσία.

Κωνσταντίνος Νάβαλης,, Φυσίατρος - Βελονιστής, www.navalis.gr