Η πήξη του αίματος είναι μία φυσιολογική και απαραίτητη λειτουργία. Αυτή επιτελείται στο εσωτερικό τοίχωμα των αγγείων το λεγόμενο ενδοθήλιο , ένα πολύ βασικό εργοστάσιο του οργανισμού, με την επίδραση διαφόρων πηκτικών παραγόντων και επί των αιμοπεταλίων. Το ενδοθήλιο έχει πηκτικές και συγχρόνως αντιπηκτικές και ινωδολυτικές ιδιότητες σε ισορροπία . Η υπεροχή του ενός ή του άλλου μετά επίδραση των παραγόντων κινδύνου προκαλεί θρόμβωση και το αντίθετο τη λύση.

Τρεις βασικοί άξονες διαταραχών προκαλούν την θρόμβωση όπως τους περιέγραψε πρώτος ο Virchow (1821 1902) το 1864 τον οποίο τιμούμε με την παγκόσμια ημέρα θρόμβωσης :

1. Η βλάβη του ενδοθηλίου ( τραυματισμός , επέμβαση , καθετήρες στην φλέβα, φλεβικές παθήσεις όπως οι κιρσοί , βλάβη των φλεβικών βαλβίδων)

2. Η υπερπηκτικότης (κακοήθεια, φλεγμονώδεις παθήσεις του εντέρου, κύηση και λοχεία , σήψις , αντισυλληπτικά, θρομβοφιλία)

3. Κυκλοφορική στάσις (Αριστερή καρδιακή ανεπάρκεια , ακινησία λόγω νόσου – επεμβάσεως - εγκεφαλικού , κιρσοί του κάτω άκρου , απόφραξη φλεβών λόγω όγκου – παχυσαρκίας – εγκυμοσύνης )

Η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση είναι μια ύπουλη νόσος, τα συμπτώματα της οποίας είναι πολλές φορές ανύπαρκτα ή βωβά και κυρίως μη ειδικά ενώ πολύ συχνά εκδηλώνεται με την κύρια επιπλοκή της που είναι η Πνευμονική εμβολή.

Τα συμπτώματα της εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης όταν υπάρχουν είναι πόνος , ερυθρότητα, ευαισθησία και οίδημα ( πρήξιμο) στα κάτω άκρα.

Υπολογίζετε πως στην Ευρώπη, 650.000 ασθενείς πάσχουν ετησίως από φλεβική θρόμβωση και 430.000 ασθενείς από πνευμονική εμβολή ενώ κάθε χρόνο πεθαίνουν 500.000 Ευρωπαίοι και 50.000 Έλληνες. Ο αριθμός αυτός είναι υπερδιπλάσιος του ετήσιου αριθμού θανάτων που προκαλούν αθροιστικά ο καρκίνος του μαστού (86.831), ο καρκίνος του προστάτη(63.636), τα τροχαία ατυχήματα (53.599) και το AIDS (5.860).

Παρά τις αλματώδεις γνώσεις και έρευνα επί της θρόμβωσης η συχνότητα της νόσου αυξάνεται, διότι, αυξάνεται ο επιρρεπής πληθυσμός (ηλικία) , αυξάνονται οι επιβαρυντικοί παράγοντες , οι γιατροί δεν είναι επαρκώς ενημερωμένοι και ευαισθητοποιημένοι διότι δεν πιστεύουν ότι μπορεί να συμβεί στον δικό τους ασθενή ή φοβούνται την αιμορραγία από τα φάρμακα και δεν θέλουν να επιβαρύνουν τους ασθενείς οικονομικά ή να τους ταλαιπωρήσουν .

Αυτό οδηγεί σε υποεκτίμηση της νόσου η οποία ενισχύεται από το γεγονός ότι η θρόμβωση εκδηλώνεται ως πνευμονική εμβολή ή προκαλείται εκ των υστέρων (πχ ημέρες μετά την έξοδο από το νοσοκομείο χειρουργημένου ασθενούς), αλλά και στην πολιτική αδράνεια να θεσμοθετήσουν ηλεκτρονικά πρωτόκολλα πρόληψης.

Τέλος, μη διαγνωσθείσες θρομβώσεις ή ανεπαρκώς θεραπευμένες οδηγούν σε δύο καταστροφικές επιπλοκές την υποτροπή και Πνευμονική εμβολή και το μεταθρομβωτικό φλεβικό σύνδρομο με τα χαρακτηριστικά πρησμένα-καφέ άκρα με κορωνίδα τα άτονα φλεβικά έλκη.

Έτσι διαμορφώνεται ένας νέος ιατρικός όρος η Φλεβική Θρομβοεμβολική Νόσος (ΦΘΝ) όπου περιλαμβάνεται η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση και η πνευμονική εμβολή, μία δυνητικά απειλητική κατάσταση για τη ζωή του ασθενούς, με σημαντική νοσηρότητα και θνησιμότητα , η οποία αποτελεί την τρίτη αιτία καρδιαγγειακών θανάτων παγκόσμια και χρειάζεται άμεση ιατρική αντιμετώπιση.

Όταν ο θρόμβος αίματος, που έχει σχηματιστεί σε μια εσωτερική φλέβα, αποσπασθεί από τις φλέβες και με την κυκλοφορία του αίματος φτάσει στους πνεύμονες, και εγκατασταθεί σε κάποιο σημείο της πνευμονικής αρτηρίας (με αποτέλεσμα να διακοπεί η ροή του αίματος από εκείνο το σημείο και μετά, έχουμε πνευμονική εμβολή.

Η ακριβής συχνότητα της νόσου είναι δύσκολο να διαγνωστεί ενώ τα συμπτώματά της περιλαμβάνουν δυνατό πόνο στο στήθος, δυσκολία στην αναπνοή, έντονο βήχα, ταχύπνοια, ταχυκαρδία και απώλεια συνείδησης.

Πρόσφατες εξαιρετικές μελέτες, έδειξαν ότι πολλοί ασθενείς που κινδυνεύουν από ΦΘΝ δεν λαμβάνουν θρομβοπροφύλαξη (η οποία γίνεται με χορήγηση των κατάλληλων αντιθρομβωτικών φαρμάκων, με εφαρμογή ελαστικών καλτσών και με υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής), ενώ σε πολλούς άλλους δεν υποψιαζόμαστε καν ότι μπορεί να πάσχουν από φλεβική θρόμβωση.

Συμπερασματικά, η Φλεβική Θρομβοεμβολική Νόσος (ΦΘΝ) αποτελεί συχνή και ύπουλη αιτία θανάτου στους νοσηλευόμενους κυρίως ασθενείς, η οποία όμως μπορεί να προληφθεί σε μεγάλο ποσοστό. Η εφαρμογή κατάλληλης θρομβοπροφύλαξης μπορεί να σώσει χιλιάδες ζωές και να προλάβει σε πολλούς ασθενείς τις επώδυνες επιπλοκές της.

Διαβάστε περισσότερα άρθρα αγγειοχειρουργικής εδω