Μια από τις αιτίες της νεφρικής ανεπάρκειας είναι ο Σακχαρώδης Διαβήτης. Με την πάροδο του χρόνου, τα υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα βλάπτουν τα εκατομμύρια των μικροσκοπικών μονάδων φιλτραρίσματος των νεφρών και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε νεφρική ανεπάρκεια. Εκτιμάται ότι 20% – 40% των ατόμων με διαβήτη αναπτύσσουν κάποιο βαθμό νεφρικής νόσου (Διαβητική Νεφροπάθεια), αν και δεν εξελίσσονται όλα σε νεφρική ανεπάρκεια. Ένα άτομο με διαβήτη μπορεί να αναπτύξει νεφροπάθεια είτε κάνει χρήση ινσουλίνης είτε όχι. Ο κίνδυνος σχετίζεται με τη διάρκεια του χρόνου που το άτομο έχει διαβήτη καθώς και με την επιλογή φαρμακευτικής θεραπείας και ρύθμισης των επιπέδων σακχάρου.

Συμπτώματα Νεφρικής Ανεπάρκειας

Για τα άτομα με διαβήτη, τα νεφρικά προβλήματα συνήθως εντοπίζονται κατά τη διάρκεια ενός ελέγχου από τον ιατρό τους. Ένα άτομο μπορεί να έχει διαβήτη τύπου 2 χωρίς να το γνωρίζει με αποτέλεσμα τα υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα του να βλάπτουν αργά τους νεφρούς του. Στην αρχή, το μόνο σημάδι είναι τα υψηλά επίπεδα πρωτεΐνης στις εξετάσεις ούρων, αλλά αυτό δεν παρουσιάζει συμπτώματα.

Μπορεί να περάσουν χρόνια πριν τα νεφρά υποστούν σοβαρή βλάβη ώστε να προκαλέσουν συμπτώματα, όπως:

• Κατακράτηση υγρών (οίδημα ποδιών ή προσώπου)
• Κόπωση
• Πονοκέφαλος
• Ναυτία

Μέθοδοι διάγνωσης

Η τακτική επικοινωνία με τον θεράποντα ιατρό είναι απαραίτητη για την έγκαιρη διάγνωση μέσω κοινών εξετάσεων όπως:

• Εξετάσεις ούρων: υψηλό επίπεδο πρωτεΐνης στα ούρα είναι ένα από τα πρώτα σημάδια διαβητικής νεφροπάθειας.
• Εξετάσεις αίματος: για έλεγχο των δεικτών της νεφρικής λειτουργίας
• Έλεγχος Αρτηριακής πίεσης: τα άτομα με διαβήτη έχουν συχνά και υπέρταση η οποία επηρεάζεται από τη διαβητική νεφροπάθεια και συμβάλλει επίσης στην εξέλιξή της.
• Υπερηχογράφημα νεφρών: επιτρέπει την απεικόνιση των νεφρών και τον έλεγχο των αρτηριών προς τα νεφρά για στένωση που μπορεί να προκαλέσει μειωμένη νεφρική λειτουργία.

Επιλογές θεραπείας

 Δεν υπάρχει θεραπεία για τη διαβητική νεφροπάθεια. Η αντιμετώπιση πρέπει να είναι επιθετική καθώς η νεφρική λειτουργία επιδεινώνεται προς την ανεπάρκεια. Οι ιατρικές επιλογές περιλαμβάνουν:

• Πρόληψη: έλεγχος των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα καθώς και της αρτηριακής πίεσης.
• Φάρμακα: νεότερα αντιδιαβητικά φάρμακα με σημαντικά οφέλη στη μείωση του κινδύνου εξέλιξης της διαβητικής νεφροπάθειας. Φάρμακα για τη μείωση της υψηλής αρτηριακής πίεσης με συνοδό νεφροπροστατευτική δράση.
• Αιμοκάθαρση ή θεραπεία τεχνητού νεφρού: στην περίπτωση νεφρικής ανεπάρκειας τελικού σταδίου. Η αιμοκάθαρση απαιτείται πολλές φορές κάθε εβδομάδα για το υπόλοιπο της ζωής του ατόμου.
• Μεταμόσχευση νεφρού.

Στρατηγικές μείωσης κινδύνου

Ένα άτομο με διαβήτη μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο διαβητικής νεφροπάθειας ή τουλάχιστον να καθυστερήσει την εμφάνισή και τη εξέλιξή της, ως εξής:

• Τακτική επικοινωνία με τον θεράποντα ιατρό και τήρηση του συμφωνηθέντος προγράμματος παρακολούθησης και φαρμακευτικής αγωγής.
• Συστηματικός έλεγχος διατροφής, άσκησης και σωματικού βάρους.
• Καλή ενυδάτωση, επαρκής κατανάλωση μη αλκοολούχων υγρών, κυρίως νερό.
• Συστηματικός έλεγχος των επιπέδων σακχάρου στο αίμα.
• Συστηματικός έλεγχος της αρτηριακής πίεσης .
• Αποφυγή κατάχρησης παυσίπονων φαρμάκων (κυρίως μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών).
• Άμεση αντιμετώπιση των ουρολοιμώξεων.

Η διαβητική νεφροπάθεια εξελίσσεται σταθερά, ωστόσο, η θεραπεία του διαβήτη μπορεί να επιβραδύνει σημαντικά το ρυθμό εξέλιξης της βλάβης. Τα τελευταία χρόνια διαθέτουμε πλέον φάρμακα με θεαματικά οφέλη στη μείωση του κινδύνου εξέλιξης της διαβητικής νεφροπάθειας αλλά και της χρόνιας νεφρικής νόσου γενικότερα.

Χρήστος  Γαλανάκης MD PhD

Γενικός / Οικογενειακός Ιατρός

Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Κρήτης

SCOPE certified by the World Obesity Federation