Οι 120 από τους τύπους του ιού προσβάλλουν τον άνθρωπο και περίπου οι 40 μεταδίδονται με σεξουαλική, αλλά και δερματική επαφή. Οι χαμηλής επικινδυνότητας τύποι (π.χ. ΗPV 6, 11) προκαλούν κονδυλώματα ενώ, οι υψηλής επικινδυνότητας τύποι (π.χ. HPV 16, 18) εμμένουσες λοιμώξεις, δυσπλαστικές αλλοιώσεις και καρκίνο. Πρόκειται για τη συχνότερη σεξουαλικά μεταδιδόμενη λοίμωξη. Σε ποσοστό 20-30% μπορεί να γίνει ταυτόχρονη μόλυνση με >1 ενός τύπους του ιού. Η έξαρση λοιμώξεων HPV ταυτίζεται με την έναρξη των σεξουαλικών σχέσεων (15-25 ετών). Μετά 3 έτη σεξουαλικών σχέσεων, 20-40% των γυναικών έχουν μολυνθεί από τον ιό ενώ, το 75-80% των γυναικών θα μολυνθούν στη διάρκεια της ζωής τους από HPV λοίμωξη. Tο 75-90% HPV λοιμώξεων είναι παροδικές. Για να υπάρξει εξέλιξη σε καρκίνο πρέπει η λοίμωξη να είναι επιμένουσα και από υψηλού κινδύνου τύπο του ιού. Ο κίνδυνος επιμένουσας λοίμωξης αυξάνει με την ηλικία. Σε γυναίκες >25 ετών, το 25-50% των λοιμώξεων HPV καθίστανται επιμένουσες. Στην Ελλάδα καταγράφονται περίπου 580 νέα περιστατικά και 240 θάνατοι από καρκίνο τραχήλου μήτρας ετησίως. Μία γυναίκα με ογκογόνο τύπο HPV έχει >500 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο από μια γυναίκα που δεν έχει HPV να πάθει καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Η πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας γίνεται πρωτογενώς προλαμβάνοντας τη νόσο πριν εμφανιστεί (έμβολιασμός για τον HPV) και δευτερογενώς εντοπίζοντας πρώιμες βλάβες ώστε να παρέμβουμε εγκαίρως (Τεστ Παπ).

Ποια η διαφορά του εμβολιασμού από την φυσική μόλυνση;

Yπεύθυνη για την είσοδο του ιού στα κύτταρα του οργανισμού είναι η L1 πρωτεΐνη. Στη φυσική μόλυνση ο ιός δεν κυκλοφορεί στο αίμα και δεν φθάνει εύκολα στους λεμφαδένες όπου θα τον αντιμετωπίσει δραστικά το ανοσιακό σύστημα. Τα προφυλακτικά HPV εμβόλια δεν περιέχουν τον ιό αλλά μόνο την L1 πρωτεΐνη μέσα σε καλύφη άδειων πρωτεϊνών που μοιάζουν με τον ιό (virus-like particles-VLPs). Στον εμβολιασμό η γρήγορη πρόσβαση των VLPs στους λεμφαδένες διεγείρει το ανοσιακό σύστημα ούτως ώστε να δρά αποτελεσματικά και να δημιουργεί υψηλούς τίτλους αντισωμάτων που εξουδετερώνουν τον ιό. Τα αντισώματα που σχηματίζονται με το εμβόλιο, καλύπτουν την L1, δεν την αφήνουν να συνδεθεί στη βασική μεμβράνη για να υποστεί ο ιός μεταβολές και επομένως, δεν μπορεί να μπεί στα κύτταρα να προκαλέσει βλάβη.

Ποια τα εμβόλια που κυκλοφορούν;

Α) Το τετραδύναμο εμβόλιο για τους τύπους 6,11,16,18 για πρόληψη: προκαρκινικών αλλοιώσεων του τραχήλου, κόλπου, αιδοίου, οξυτενών κονδυλωμάτων και καρκίνου τραχήλου της μήτρας. Άδεια δωρεάν χορήγησης σε: παιδιά - εφήβους 9-15 ετών γυναίκες από 16-26. Τρόπος χορήγησης: Ενδομυικά: 1η δόση, 2η δόση σε δύο μήνες, 3η δόση σε έξι μήνες μετά την πρώτη.

Β) Το διδύναμο εμβόλιο για τους τύπους 16,18 για πρόληψη: προκαρκινικών αλλοιώσεων του τραχήλου και του καρκίνου τραχήλου της μήτρας. Άδεια δωρεάν χορήγησης σε: κορίτσια και γυναίκες 9-26 ετών. Τρόπος χορήγησης: Ενδομυικά: 1η δόση, 2η δόση σε ένα μήνα, 3η δόση έξι μήνες μετά την πρώτη. Η παρεχόμενη από τα εμβόλια προστασία είναι μακροχρόνια. Τα εμβόλια είναι ασφαλή αφού δεν έχουν αναφερθεί σοβαρές παρενέργειες μετά τη χορήγησή τους. H χορήγηση επιτρέπεται σε: ανοσοκατεσταλμένα άτομα, άτομα ήδη μολυσμένα από τον HPV και γαλουχία.

Η HPV λοίμωξη αφορά τη γυναίκα σε όλη τη σεξουαλικά ενεργό ζωή της. Συνεπώς, προτείνετε να εμβολιασθούν και οι γυναίκες άνω των 26 ετών. Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας μπορεί να προληφθεί. Είναι στο χέρι μας!

Μάνος Προμπονάς,
Μαιευτήρας – Γυναικολόγος,
www.manospromponas.gr

Διαβάστε επίσης στο health4you

Επιλόχεια κατάθλιψη

Πόνος κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής; Μάθε τι φταίει!

Αντισυλληπτικά: Πόσο επικίνδυνα είναι;

Καρκίνος τραχήλου: Μια νόσος που δεν έπρεπε να υπάρχει

Εγκυμοσύνη και Κάπνισμα, ένας καταστροφικός συνδυασμός