Όμως, ο καθένας που ασχολείται επιστημονικά με την υπογονιμότητα οφείλει να αντιμετωπίζει το ζευγάρι σαν «δίπολο»  στο οποίο οι δυο πόλοι είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένοι και αλληλοεξαρτώμενοι. Για παράδειγμα ένας «υπεργόνιμος» άνδρας μπορεί να υπερνικήσει το έλλειμμα γονιμότητας μιας γυναίκας και το ζευγάρι αυτό ποτέ να μην καταφύγει σε μεθόδους υποβοηθούμενης αναπαραγωγής –όπως βέβαια ισχύει και το αντίστροφο. Επομένως, η προσπάθεια βελτίωσης του σπέρματος από τον ειδικό αποτελεί υποχρέωση αλλά και όπλο στη «φαρέτρα» του που πολλές φορές οδηγεί σε θαύματα.

Τις τελευταίες δύο δεκαετίες έχει παρατηρηθεί σημαντική έκπτωση της αναπαραγωγικής λειτουργίας του άνδρα . Ορισμένες επιδημιολογικές μελέτες αναφέρουν μείωση εώς και 30% στις φυσιολογικές παραμέτρους του σπέρματος στον γενικό πληθυσμό. Η παρατήρηση αυτή, αν και χρήζει περαιτέρω επιβεβαίωσης από μεγάλες επιδημιολογικές μεθόδους,  γεννά δικαιολογημένες ανησυχίες για το αναπαραγωγικό μέλλον του σύγχρονου άνδρα. Παράγοντες που φαίνεται να αποτελούν τους  επιβαρυντικούς παράγοντες προς αυτή την κατεύθυνση είναι ο σύγχρονος καθιστικός τρόπος ζωής, περιβαλλοντικές τοξίνες όπως το κάπνισμα και το αλκοόλ  αλλά και διάφοροι μεταβολίτες πολυμερών όπως οι φθαλάτες οι οποίες ολοένα και περισσότερο εισβάλλουν στην καθημερινότητά μας.

Οι τελευταίες αποτελούν πολυμερή τα οποία χρησιμοποιούνται ως πλαστικοποιητές και η χρήση τους επεκτείνεται από τα παιδικά πλαστικά παιχνίδια εώς υλικά κατασκευής, διατροφής, φαρμακευτικά έκδοχα (δηλαδή χάπια) και προϊόντα αισθητικής. Η διαπιστωμένη επιστημονικά αντιανδρογόνος δράση των φθαλάτων είναι εκείνη που οδήγησε το Αμερικανικό Συμβούλιο Έρευνας να παραγγείλει ευρύτατη έρευνα σε σχέση με την επίδραση των ουσιών αυτών στην αναπαραγωγική λειτουργία εφήβων και μικρών παιδιών τα οποία και φαίνεται να βρίσκονται σε πιο ευάλωτη θέση. Η έρευνα είναι ακόμα σε εξέλιξη- αυτό όμως που φαίνεται ήδη ξεκάθαρα είναι ότι η επιβαρυντική δράση αυτών των ουσιών είναι σωρευτική –δηλαδή όσο πιο νωρίς και όσο πιο πολύ εκτεθεί  ένας οργανισμός σε αυτές τις ουσίες τόσο σημαντικότερη είναι η αρνητική επίδραση αυτών στη μελλοντική γονιμότητα.

Ένα σημαντικό βήμα στη διερεύνηση των δυνατοτήτων του ανθρώπινου σπέρματος έγινε τον τελευταίο καιρό με την εφαρμογή των τεχνικών αναζήτησης ανευπλοειδιών του σπέρματος με τη μέθοδο FISH και κατακερματισμού του γενετικού υλικού του σπερματοζωαρίου ( DNA FRAGMENTATION). Οι δύο αυτές τεχνικές επιτρέπουν πλέον στον κλινικό ιατρό που εξειδικεύεται στη ανδρική και γυναικεία υπογονιμότητα να αναγνωρίσει το μέγεθος της βλάβης που έχει επισυμβεί σε ένα σπέρμα, να παρακολουθήσει τη βελτίωση ή την επιδείνωσή του πριν ή μετά την χορηγούμενη αγωγή και ακόμα να αποφασίσει την αντικατάστασή του αν η βλάβη αποδειχθεί ανεπανόρθωτη.

Ιδιαίτερη πρόοδος σημειώνεται τελευταία επίσης στην αντιμετώπιση σοβαρών περιπτώσεων έκπτωσης της ανδρικής γονιμότητας όπως η αποφρακτική ή μη αζωοσπερμία (δηλαδή η απουσία κινητών σπερματοζωαρίων στο φρέσκο δείγμα είτε λόγω απόφραξης των εκσπερματιστικών οδών είτε λόγω αδυναμίας παραγωγής του ίδιου του όρχι) . Η εφαρμογή πλέον της μικροχειρουργικής παρακέντησης της επιδιδυμίδας (PESA-MESA) η οποία εφαρμόζεται από το 2009 και στην Αθήνα αποτελεί τη μέθοδο εκλογής για την αντιμετώπιση της αποφρακτικής αζωοσπερμίας. Είναι πάρα πολλά τα περιστατικά που αντιμετωπίζονται επιτυχώς με την εφαρμογή αυτής της μεθόδου και τα οποία μέχρι πρότινος αντιμετωπίζονταν ανεπιτυχώς με συμβατικές, επώδυνες και δαπανηρές τεχνικές ( όπως η βιοψία όρχεων) . Από την άλλη πλευρά , η διαλογή σπερματοζωαρίων με τη χρήση του ηλεκτρονικού μικροσκοπίου (IMSI) επιτρέπει στους εμβρυολόγους να διαλέξουν τα “υγιέστερα” σπερματοζωάρια και να μειώσουν έτσι τις πιθανότητες ατυχούς γονι μοποίησης.

Με όλα τα παραπάνω, φαίνεται ότι η επιστημονική κοινότητα καταβάλλει προσπάθεια να αντιμετωπίσει την ανδρική υπογονιμότητα είτε σε διαγνωστικό είτε σε θεραπευτικό επίπεδο με σκοπό να βελτιώσει τη διαχείριση και θεραπευτική αντιμετώπιση αντίστοιχών περιστατικών. Είναι πολύ σημαντικό να μη ξεχνάει κανείς ότι ο ανδρικός παράγοντας ευθύνεται για περίπου το 50% των περιπτώσεων υπογονιμότητας και ότι η σωστή διαχείρισή του δίνει τη λύση σε πολλά δυσεπίλυτα προβλήματα.

Διαβάστε επίσης στο health4you

Πότε ξεκινάει η ανθρώπινη ζωή; Έλληνες επιστήμονες ανατρέπουν τα δεδομένα

Αυξήστε τη γονιμότητά σας με ελαιόλαδο, ακόμη και αν κάνετε εξωσωματική

Η εξωσωματική σε 3 βήματα

Aνδρική υπογονιμότητα: Νεώτερα δεδομένα