Ποια η ακριβής δράση της βιταμίνης D;
- Είναι απαραίτητη στην αξιοποίηση του ασβεστίου (απορρόφηση ασβεστίου στο έντερο και μεταφορά του στα οστά).
- Συμμετέχει στον μεταβολισμό του κιτρικού οξέος όπως και στον μεταβολισμό οστών και δοντιών.
- Συμβάλλει στη ρύθμιση των επιπέδων του φωσφόρου και των αμινοξέων στο αίμα.
- Είναι απαραίτητη για ποιοτικό ύπνο.
- Συμβάλλει στην μείωση του στρες.
- Ενεργοποίηση και αντιγραφή 3005 γονιδίων.
- Παραγωγή 200 ενδογενών αντιβιοτικών ουσιών από το ίδιο το σώμα.
- Μειωμένη επίπτωση του καρκίνου του μαστού μέχρι και 77%.
- Μειωμένη επίπτωση του καρκίνου του παχέος εντέρου.
- Μειωμένη επίπτωση του καρκίνου του προστάτη.
- Μειωμένη επίπτωση του διαβήτη σε ενήλικες και παιδιά.
Ποια τα αίτια έλλειψης της βιταμίνης D;
Ποικίλα, όπως διατροφή φτωχή σε τροφές που περιέχουν βιταμίνη D, ανεπαρκής έκθεση στον ήλιο, νόσος του ήπατος ή του νεφρού που εμποδίζουν την ενεργοποίηση της βιταμίνης D ή εντερικές διαταραχές που καθιστούν αδύνατη την απορρόφησή της.
Ποιες οι συνέπειες από την έλλειψη της βιταμίνης D;
Αρχικά, φέρει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση κατάθλιψης, χρόνια κόπωση, σακχαρώδη διαβήτη, καρδιακά νοσήματα, ραχίτιδας (κακή ανάπτυξη και αδυναμία των οστών), τετανία (συνεχής τονικός σπασμός σε κάποιο μυ με συμπτώματα όπως κράμπες, σπασμούς στα χέρια και στα πόδια, λαρυγγόσπασμος) και οστεομαλακία (αδύναμα, εύθραυστα οστά, κατάγματα, οστικός πόνος).
Ποιες οι κύριες διατροφικές πηγές της βιταμίνης D;
Tα λιπαρά ψάρια (ρέγκα, σολομός, σκουμπρί, σαρδέλα), ο τόνος, ο κρόκος αυγού, το αγελαδινό γάλα όπως και τρόφιμα εμπλουτισμένα σε βιταμίνη (π.χ.δημητριακά).
Τι χρησιμοποιείτε για να μετρηθούν τα επίπεδα της βιταμίνης D στον οργανισμό;
Χρησιμοποιείται πάντα η αιματολογική εξέταση «25 υδροξυβιταμίνη D» ή χαλκιδιόλη ή εν συντομία 25(OH)D. Η εξέταση αυτή μετράει την αποθηκεύσιμη μορφή της D. Καλό θα είναι η τιμή του δείκτη να κυμαίνεται κατ' ελάχιστο από 40 έως 50 νανογραμμάρια ανά χιλιοστόλιτρο (ng/mL). Άρα, οι ανάγκες ενός υγιούς οργανισμού αρχίζουν να καλύπτονται όταν η 25(OH)D είναι στα 40 έως 50 ng/mL, με αποτέλεσμα, πάνω από το επίπεδο αυτό, ο οργανισμός να αρχίζει να αποθηκεύει D3 για μελλοντική χρήση. Αυτό σημαίνει επίσης, ότι όσο πιο κάτω είναι το επίπεδό μας από τα 40-50 ng/mL, τόσο μεγαλύτερη έλλειψη σε βιταμίνη D έχει ο οργανισμός μας.
Κατάσταση Βιταμίνης D, βάσει επιπέδων 25(OH)D* στο αίμα |
|
Κατάσταση |
Επίπεδα 25(OH)D σε νανογραμμάρια |
Ελλιπής |
Λιγότερο από 20 ng/mL |
Ανεπαρκής |
Από 20 έως 29 ng/mL |
Επαρκής |
Από 30 ng/mL και πάνω |
Δυνητικά επιβλαβής |
Περισσότερο από 150 ng/mL |
Συνιστώμενη πρόσληψη :
- Βρέφη και παιδιά: 5 mcg/day
- Άντρες: 5mcg/day, 50-70 ετών: 10 mcg/day, >70 ετών: 15 mcg/day,
- Γυναίκες: 5mcg/day, 50-70 ετών: 10 mcg/day, >70 ετών: 15 mcg/day
- Εγκυμοσύνη, θηλασμός: 5 mcg/day
*1 mcg: 40 IU (διεθνής μονάδα)
ΤΡΟΦΙΜ A |
ΜΕΡΙΔΑ ΤΡΟΦΙΜΟΥ |
ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΕ ΒΙΤΑΜΙΝΗ D (D2, D3)/ IU |
Σολομός (μαγειρεμένος) |
½ φιλέτο, 155γρ. |
20,3 IU |
Ξιφίας |
106γρ. |
17,6 IU |
Πέστροφα (μαγειρεμένη) |
85γρ. |
16,2 IU |
Σολομός (καπνιστός) |
85γρ. |
14,5 IU |
Σολομός (σ ε κονσέρβα) |
85γρ. |
11,6 IU |
Τόνος (κονσέρβα σε λάδι) |
85γρ. |
5,9 IU |
Γάλα εβαπορέ εμπλουτισμένο με βιταμίνη Α και βιταμίνη D |
256γρ., 1 φλιτζάνι |
5,1 IU |
Γάλα εβαπορέ εμπλουτισμένο βιταμίνη D και όχι με βιταμίνη Α |
252γρ., 1 φλιτζάνι |
5,0 IU |
Σαρδέλα (κονσέρβα σε λάδι) |
85γρ. |
4,1 IU |
Τόνος (κονσέρβα σε νερό) |
85γρ. |
3,8 IU |
Γάλα πλήρες εμπλουτισμένο με βιταμίνη D) |
244γρ., 1 φλιτζάνι |
3,2 IU |
Γάλα 0% εμπλουτισμένο με βιταμίνη D και βιταμίνη Α |
245γρ., 1 φλιτζάνι |
2,9 IU |
Γάλα 2% εμπλουτισμένο με βιταμίνη D και βιταμίνη Α |
245γρ., 1 φλιτζάνι |
2,9 IU |
Γάλα 1% εμπλουτισμένο με βιταμίνη D και βιταμίνη Α |
244γρ., 1 φλιτζάνι |
2,9 IU |
Δημητριακά ολικής άλεσης |
30γρ. |
2,5 IU |
Χοιρινό (μαγειρεμένο) |
85γρ. |
2,2 IU |
Δημητριακά Corn Flakes |
31γρ., 1φλιτζάνι |
1,2 IU |
Αυγό (ολόκληρο, φρέσκο) |
58γρ., 1 μεγάλο |
1,2 IU |
Αυγό (ολόκληρο, βρασμένο) |
50γρ. 1 μεγάλο |
1,1 IU |
Αυγό (ολόκληρο, ομελέτα) |
61γρ. 1 μεγάλο |
1,1 IU |
Παναγιώτου Θαλής
Eιδικός Διατροφολόγος και Personal Trainer
mypersonaltrainer.gr