Ο διαβήτης κύησης συσχετίζεται αφενός με τη γέννηση νεογνών με αυξημένο βάρος που επιφέρει μαιευτικές και νεογνικές επιπλοκές και αφετέρου έχει θεωρηθεί σημαντικός παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη μεταβολικού συνδρόμου στην ενήλικη ζωή (παχυσαρκία, δυσανεξία γλυκόζης, υπέρταση και άλλα καρδιαγγειακά νοσήματα).

Σύμφωνα με την Αμερικανική Διαβητολογική Εταιρεία( ADA) oι στόχοι που πρέπει να τεθούν στα πλαίσια της διατροφικής θεραπείας είναι :

• να επιτευχθεί φυσιολογική γλυκαιμία,
• να προληφθεί η κέτωση,
• να παρέχεται η αναγκαία ενέργεια και τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για την επαρκή αύξηση του βάρους της μητέρας σύμφωνα με το ΔΜΣ της (Δείκτης Μάζας Σώματος).
• η διατροφή να συμβάλλει στην εμβρυική ευημερία.
• Ο βασικός μεταβολισμός αυξάνεται κατά 15-20% κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης με αποτέλεσμα κατά μέσο όρο, σε μία απλή εγκυμοσύνη , η μητέρα να χρειάζεται:
• στο 1ο τρίμηνο 50-100 θερμίδες επιπλέον των αναγκών που είχε πριν την κύηση ,
• ενώ κατά το 2ο-3ο τρίμηνο περίπου 300 θερμίδες παραπάνω.

Σε μία πολλαπλή εγκυμοσύνη

Οι ενεργειακές της απαιτήσεις αυξάνονται κατά 450 θερμίδες στο 2ο και 3ο τρίμηνο.

Αφού υπολογισθούν οι θερμιδικές ανάγκες της εγκύου ,η πιο σημαντική κατηγορία μακροθρεπτικών συστατικών που καλείται να προσέχει είναι οι υδατάνθρακες. Τρόφιμα που περιέχουν υδατάνθρακες είναι : το γάλα, το γιαούρτι, το ψωμί και άλλα αρτοσκευάσματα, τα φρούτα, τα όσπρια, τα ζυμαρικά, οι πατάτες, τα γλυκά και λιγότερο τα λαχανικά.

Πρωταρχικός στόχος στο διαβήτη κύησης είναι η επαρκής αλλά όχι υπερβολική κατανάλωση υδατανθράκων όπως και η σωστή κατανομή αυτών στα κύρια γεύματα και στα ενδιάμεσα σνακ για να μειωθεί η μεταγευματική υπεργλυκαιμία. Να σημειωθεί ότι τα μεταγευματικά επίπεδα σακχάρου εξαρτώνται αποκλειστικά από το περιεχόμενο του γεύματος σε υδατάνθρακες. Καθημερινά, το 40-45% των συνολικών θερμίδων πρέπει οπωσδήποτε να περιλαμβάνει υδατάνθρακες, καθότι η γλυκόζη είναι το κύριο καύσιμο για την ανάπτυξη του εμβρύου. Ένα συχνό λάθος που παρατηρείται να κάνουν οι εγκυμονούσες είναι να μειώνουν πολύ ή σε ακραίες περιπτώσεις να καταργούν πλήρως την κατανάλωση των παραπάνω ενοχοποιημένων τροφών. Αυτό προκαλεί την εμφάνιση κετονών στα ούρα η οποία αποτελεί ένδειξη υποθρεψίας του εμβρύου με προφανείς κινδύνους.

Η κατανάλωση ποικιλίας τροφών απ’ όλες τις ομάδες σε κάθε γεύμα, εξασφαλίζει εκτός από την καλύτερη ρύθμιση της μεταγευματικής γλυκόζης και την πρόσληψη όλων των απαραίτητων θρεπτικών συστατικών, βιταμινών και μετάλλων.

Στις εγκυμονούσες με διαβήτη συνιστάται να λαμβάνουν τρία κυρίως γεύματα και τρία σνακ (δεκατιανό, απογευματινό και προ του ύπνου).

Συγκεκριμένα κάθε κύριο γεύμα πρέπει περιλαμβάνει τα παρακάτω:

• Λαχανικά, διότι αποτελούν βασική πηγή φυτικών ινών (οι οποίες εμποδίζουν σημαντικά την αύξηση της γλυκόζης).
• Κρέας ή ψάρι ή τυρί ή συνδυασμός αυτών λόγω της σύστασής τους σε πρωτεΐνη που ενισχύει κι αυτή με τη σειρά της τον γλυκαιμικό έλεγχο και
• Ψωμί , πατάτες ή ζυμαρικά ή οποιαδήποτε πηγή υδατανθράκων σε συγκεκριμένη ποσότητα.

Γενικά, προτιμώνται οι σύνθετοι υδατάνθρακες που είναι πλούσιοι σε φυτικές ίνες όπως ψωμί ολικής αλέσεως, ακατέργαστο ρύζι, ζυμαρικά ολικής αλέσεως, άγουρα φρούτα, σε σχέση με τους απλούς όπως ζάχαρη, μέλι, φρουκτόζη, γλυκά, ροφήματα με ζάχαρη και χυμούς φρούτων, οι οποίοι πρέπει να αποφεύγονται.

Πρέπει να τονιστεί ότι το πρωινό πρέπει να περιέχει λιγότερους υδατάνθρακες, καθώς το πρωί η αντίσταση στην ινσουλίνη είναι μεγαλύτερη και οι τιμές της γλυκόζης αυξάνονται ευκολότερα μετά το γεύμα.

Όσον αφορά τα υποκατάστατα της ζάχαρης, συνιστάται η μέτρια κατανάλωσή τους διότι δεν υπάρχουν επαρκείς πληροφορίες για τη καταλληλότητά τους κατά την εγκυμοσύνη. Όσον αφορά το λίπος που καταναλώνεται, καλό είναι να προτιμάται ελαιόλαδο έναντι της μαργαρίνης και τα γαλακτοκομικά προϊόντα που χρησιμοποιούνται να είναι με λιγότερα λιπαρά. Ο ιδανικός τρόπος μαγειρέματος είναι στον ατμό και το ψήσιμο στο φούρνο, ενώ το τηγάνισμα πρέπει να αποφεύγεται.

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί πως προτεραιότητα έχει η εκπαίδευση της ασθενούς από επαγγελματία διαιτολόγο ώστε η διατροφή της κατά τη μοναδική αυτή περίοδο της ζωής της να μην γίνει εφιάλτης αλλά να αποτελέσει μία καλή ευκαιρία για την υιοθέτηση πιο ισορροπημένων διαιτητικών συνηθειών!

Κεκέ Δέσποινα

Κλινική Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, www.sfakianoudis.gr

Διαβάστε επίσης στο health4you:

Πως θα μείνω γρήγορα έγκυος; 13 απλοί τρόποι για να γίνεται γρήγορα μαμάδες

Τρία τρόφιμα που αποτρέπουν την πρόωρη γέννα

Έγκυες: Ένα ποτό την εβδομάδα βοηθά στην μελλοντική ευτυχία των παιδιών σας