Ασυνεπείς φαίνεται ότι είναι οι Ελληνίδες στο τεστ Παπ, αν και οι επιστήμονες διαρκώς επισημαίνουν ότι η πρόληψη και έγκαιρη διάγνωση αποτελούν τα αποτελεσματικότερα όπλα κατά του γυναικολογικού καρκίνου. Σύμφωνα με ανεπίσημα στοιχεία, μόλις το 35% των γυναικών στη χώρα μας κάνουν τεστ παπ ανά τακτά χρονικά διαστήματα. 

«Οι Ελληνίδες, δεν διακρίνονται για την προσήλωση τους σε απλές προληπτικές εξετάσεις», αναφέρει ο Χειρουργός Γυναικολόγος Ογκολόγος, Επιστημονικός Υπεύθυνος του Γυναικολογικού Τμήματος του Νοσοκομείου «'Αγιος Σάββας» Δημήτριος Παπαθεοδώρου, με αφορμή την 4η Φεβρουαρίου, Παγκόσμια Ημέρα κατά του καρκίνου. 

Πάντως, ευθύνες φέρει ακι η Πολιτεία, καθώς δεν υπάρχει κεντρικός στρατηγικός σχεδιασμός και εθνική προσπάθεια ενημέρωσης του πληθυσμύ. 

Σύμφωνα με τον κ. Παπαθεοδώρου, σε χώρες που έχουν προγράμματα προληπτικού ελέγχου για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, οι αριθμοί τέτοιων περιστατικών μειώθηκαν σε διάστημα λίγων ετών. 

Γυναικολογικός καρκίνος

Πέραν του καρκίνου του μαστού, ο γυναικολογικός καρκίνος αφορά στα κακοήθη νεοπλάσματα των ωοθηκών, των σαλπίγγων, του ενδομητρίου, του τραχήλου της μήτρας, του κόλπου και του αιδοίου. 

Καρκίνος του τραχήλου-Αποτελεσματικό όπλο ο εμβολιασμός

Σύμφωνα με τον κ. Παπαθεοδώρου, ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι ο μοναδικός που μπορεί να προληφθεί έως και 100% με τον εμβολιασμό. Οφείλεται  σχεδόν αποκλειστικά στις κυτταρικές αλλαγές που προκαλεί ο ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων. Έτσι, ο εμβολιασμός έναντι του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων (Human Papilloma Virus - HPV) ως μέθοδος πρωτογενούς πρόληψης, είναι αυτή τη στιγμή το πιο αποτελεσματικό όπλο εναντίον της εμφάνισης του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Ακόμα όμως και στις περιπτώσεις που ο εμβολιασμός δεν είναι δυνατός μια τακτική παρακολούθηση με τη δοκιμασία (τεστ) Παπανικολάου μπορεί να ανιχνεύσει προκαρκινικές αλλοιώσεις πριν αυτές εξελιχθούν σε διηθητική νόσο και να δοθεί η ανάλογη θεραπεία.

Καρκίνος ενδομητρίου

Ο Επιστημονικός Υπεύθυνος του Γυναικολογικού Τμήματος στον «Άγιο Σάββα» εξηγεί ότι ο καρκίνος του ενδομητρίου είναι  νόσος της εμμηνοπαυσιακής περιόδου στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων. Δεν υπάρχει μια ξεκάθαρη μέθοδος πρόληψης, όμως οι γυναίκες ανάμεσα σε 6η-7η δεκαετία θα πρέπει να ξέρουν ότι σημαντικοί παράγοντες κινδύνου είναι ο διαβήτης, η αρτηριακή υπέρταση και η παχυσαρκία. Επίσης, σε περίπτωση έστω ενός μεμονωμένου επεισοδίου μετεμμηνοπαυσιακής κολπικής αιμόρροιας είναι στην πλειοψηφία των περιπτώσεων αρκετή για την έγκαιρη διάγνωση της νόσου σε πολύ αρχικό στάδιο. 

Ωοθήκες-Σάλπιγγες

Στα κακοήθη νεοπλάσματα των ωοθηκών και των σαλπίγγων η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση είναι αρκετά δύσκολη στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, τονίζει. Η νόσος πολλές φορές εξελίσσεται «σιωπηλά» χωρίς ειδικά συμπτώματα. Όμως υπάρχουν κάποιες πληθυσμιακές ομάδες που διατρέχουν ένα αυξημένο ρίσκο εκδήλωσης της νόσου. Γυναίκες που νόσησαν σε ηλικία μικρότερη των 40 ετών από καρκίνο του μαστού ή γυναίκες που είχαν έναν πρώτου βαθμού συγγενή με καρκίνο των ωοθηκών σε νεαρή ηλικία οφείλουν να γνωρίζουν τον αυξημένο σχετικό κίνδυνο. Συνεπώς πρέπει να ελέγχονται σε τακτά χρονικά διαστήματα ή ακόμα και να προχωρήσουν σε προληπτική αφαίρεση των ωοθηκών και των σαλπίγγων υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις όπως για παράδειγμα αν φέρουν μεταλλάξεις στα γονίδια BRCA 1 & 2 και εφόσον φυσικά έχουν ολοκληρώσει την οικογένεια τους.

Διαχείριση των περιστατικών

Βασικά συστατικά της ορθής πολιτικής απέναντι στην αντιμετώπιση του γυναικολογικού καρκίνου, υπογραμμίζει, στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Παπαθεοδώρου, δεν είναι μόνο η πρόληψη και η έγκαιρη διάγνωση. Η διαχείριση του κάθε περιστατικού πολλές φορές εξατομικεύεται. Ο εξειδικευμένος Χειρουργός Γυναικολόγος-Ογκολόγος είναι αυτός που διαθέτει την απαραίτητη εκπαίδευση και κλινική εμπειρία για υποδείξει το πλάνο αντιμετώπισης και συνεπώς να εξασφαλίσει το μέγιστο δυνατό όφελος για την ασθενή του.