Κάθε πότε πρέπει ένα παιδί να υποβάλλεται σε πλήρη καρδιολογικό έλεγχο;
Οι παθήσεις της καρδιάς μπορούν να χωριστούν σε δύο κατηγορίες: τις συγγενείς, δηλαδή της παθήσεις που οφείλονται στο γεγονός ότι η καρδιά του παιδιού έχει σχηματιστεί με κάποιες ατέλειες, δηλαδή το παιδί έχει γεννηθεί με αυτές, και τις επίκτητες, που είναι σπανιότερες στα παιδιά και είναι αυτές που εμφανίζονται σε μια φυσιολογικά διαμορφωμένη καρδιά, κάτω από την επίδραση βλαπτικών παραγόντων αργότερα στη ζωή (π.χ. μικρόβια, ιοί, τοξίνες, φάρμακα, χοληστερίνη, υπέρταση, ακτινοβολία).
Με βάση τα παραπάνω, κάθε παιδί είναι καλό να υποβληθεί σε πλήρη καρδιολογικό έλεγχο (κλινική εξέταση, καρδιογράφημα και Triplex – το τελευταίο συζητιέται στην επιστημονική κοινότητα αν είναι πάντα απαραίτητο, αλλά οι περισσότεροι γονείς το επιζητούν) μία φορά στη ζωή του, ώστε να αποκλεισθεί η παρουσία κάποιας συγγενούς πάθησης της καρδιάς. Αν το παιδί έχει μία φυσιολογικά διαμορφωμένη καρδιά, δεν χρειάζεται να υποβληθεί σε κάποιον νέο έλεγχο αργότερα, εκτός και αν εκτεθεί σε κάποιον από τους βλαπτικούς παράγοντες που αναφέραμε και υπάρχει η υποψία ότι αυτός ο παράγοντας έχει βλάψει την καρδιά του. Πάντοτε όμως συνιστούμε, κάθε παιδί να επαναλάβει ένα απλό καρδιογράφημα όταν ενηλικιωθεί (14-15 χρονών), διότι τότε πλέον το καρδιογράφημά του γίνεται όμοιο με το φυσιολογικό καρδιογράφημα ενός ενήλικα. Είναι βέβαια αυτονόητο ότι κάθε παιδί, στο οποίο υπάρχει κάποιο παθολογικό ή ύποπτο εύρημα σε κάποια από τις εξετάσεις, θα χρειαστεί να κάνει πιο συχνό έλεγχο, ανάλογα με τις συστάσεις του ιατρού.
Και τι γίνεται με τις σχολικές βεβαιώσεις;
Η Ελληνική Πολιτεία έχει θεσπίσει όλα τα παιδιά να ελέγχονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα, προκειμένου να μπορούν να συμμετέχουν με ασφάλεια στις σχολικές αθλητικές δραστηριότητες. Οι συστάσεις αυτές έχουν μάλλον πάρει λίγο υπερβολικές διαστάσεις και σίγουρα ένα παιδί με φυσιολογική καρδιά δεν χρειάζεται να υποβάλλεται σε πλήρη καρδιολογικό έλεγχο κάθε χρόνο ή δύο φορές το χρόνο! Κατά κανόνα, για ένα παιδί με φυσιολογικά ευρήματα σε προηγούμενο πλήρη καρδιολογικό έλεγχο, αρκεί μία καλή κλινική εξέταση – συνιστάται να γίνεται από τον ίδιο ιατρό που έχει δει το παιδί στο παρελθόν – για να χορηγηθεί η σχετική βεβαίωση για το σχολείο. Κατ' εξαίρεση ένα παιδί που συμμετέχει σε αθλήματα ειδικών απαιτήσεων και σε έντονο ρυθμό προπόνησης, ίσως χρειάζεται να υποβάλλεται συχνότερα σε επανέλεγχο.
Ο παιδίατρος μου έχει πει ότι το παιδί μου έχει φύσημα. Είναι σοβαρό αυτό;
Το «φύσημα» δεν αποτελεί διάγνωση, ούτε όνομα κάποιας πάθησης της καρδιάς. Είναι ένας χαρακτηριστικός ήχος που ακούγεται κατά την ακρόαση της καρδιάς του παιδιού. Τέτοιοι ήχοι μπορεί να ακούγονται σε μία φυσιολογική καρδιά, οπότε λέγονται «αθώα φυσήματα» ή μπορεί να ακούγονται σε μία καρδιά που έχει κάποιο πρόβλημα. Κατά την ακρόαση του φυσήματος, υπάρχουν συγκεκριμένα κριτήρια που μαρτυρούν αν το φύσημα αυτό είναι αθώο, ή αν είναι αποτέλεσμα κάποιας καρδιοπάθειας, οπότε χρειάζεται περαιτέρω έλεγχος. Αν ο παιδίατρος αναγνωρίζει στα χαρακτηριστικά του «φυσήματος» ότι αυτό είναι αθώο, θα πρέπει να είστε απόλυτα καθησυχασμένοι, ότι η καρδιά του παιδιού δεν έχει κανένα πρόβλημα.
Είμαι έγκυος. Χρειάζεται να κάνω υπερηχογράφημα της καρδιάς του μωρού;
Τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί η τεχνολογία των υπερήχων και επιτρέπει την ασφαλή διάγνωση των συγγενών καρδιοπαθειών (δηλαδή των παθήσεων στις οποίες η καρδιά έχει διαμορφωθεί με κάποιο ελάττωμα) από την 15η εβδομάδα κύησης! Δεν είναι απαραίτητο όλες οι μέλλουσες μητέρες να υποβάλλονται σε αυτήν την εξέταση, παρά μόνο αν υπάρχουν συγκεκριμένες ενδείξείς όπως π.χ. ιστορικό συγγενούς καρδιόπαθειας στη οικογένεια, αυξημένη αυχενική διαφάνεια στο υπερηχογράφημα 1ου επιπέδου, κάποιο άλλο πρόβλημα στην διάπλαση του εμβρύου, κάποιες παθήσεις της μητέρας. Αν υπάρχει κάποια από αυτές τις ενδείξεις, ο γυναικολόγος σας θα σας συστήσει την εξέταση αυτή.
Κοκκινάκης Χρήστος,
Καρδιολόγος με εξειδίκευση στην Εμβρυϊκή Καρδιολογία
Διαβάστε επίσης στο health4you
Ακούμε κλασική μουσική…για το καλό μας!
Το έμφραγμα είναι πιο επικίνδυνο για τις γυναίκες;