Παράγοντες κινδύνου

Το κάπνισμα κυρίως και η κατανάλωση οινοπνεύματος αποτελούν τους σπουδαιότερους προδιαθεσικούς παράγοντες. Πιο πρόσφατα έχουν ενοχοποιηθεί οι ιοί HPV, οι οποίοι είναι γνωστό ότι αποτελούν επίσης το κύριο αίτιο για την ανάπτυξη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Ειδικά στην περίπτωση του καρκίνου του κάτω χείλους κυρίως υπεύθυνη είναι η χρόνια έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία.

Ο καρκίνος του στόματος μπορεί να αναπτυχθεί οπουδήποτε στο στόμα, είναι όμως συχνότερος στη γλώσσα, στο έδαφος του στόματος και στο κάτω χείλος. Σε πολλές περιπτώσεις, ο καρκίνος του στόματος αναπτύσσεται σε προϋπάρχουσες προκαρκινικές βλάβες. Οι βλάβες αυτές εμφανίζονται συνήθως ως λευκές (λευκοπλακία) και ερυθρές (ερυθροπλακία) περιοχές του βλεννογόνου του στόματος ή ως αλλοιώσεις του χείλους (ακτινική χειλίτιδα). Η έγκαιρη διαπίστωση και ορθή αντιμετώπιση αυτών των πρόδρομων μορφών καρκίνου είναι καφαλαιώδους σημασίας για την πρόληψη του καρκίνου του στόματος.

Ποια τα χαρακτηριστικά του;

Η κλινική εικόνα του καρκίνου του στόματος ποικίλλει. Συνήθως παρατηρούνται ελκώσεις («πληγές») που δεν επουλώνονται και διογκώσεις («πρηξίματα» ή «σπυριά») με ανώμαλη ή ελκωμένη επιφάνεια. Στα αρχικά στάδια ανάπτυξης, ο καρκίνος του στόματος δεν προκαλεί πόνο ή άλλα συμπτώματα. Ως αποτέλεσμα, οι ασθενείς συχνά αγνοούν την ύπαρξη του προβλήματος. Προοδευτικά μπορούν να εμφανιστούν πόνος, αιμορραγία, δυσφαγία, περιορισμένη κινητικότητα της γλώσσας ή των γνάθων και διογκώσεις των λεμφαδένων του τραχήλου. Εαν αφεθεί αθεράπευτος, ο όγκος εξαπλώνεται μεταστατικά σε άλλα όργανα του σώματος και οδηγεί στο μοιραίο.

Τόσο ο καρκίνος του στόματος όσο και οι προκαρκινικές βλάβες μιμούνται κλινικά την εικόνα άλλων στοματικών παθήσεων, όπως λοιμώξεις, μηχανικοί ερεθισμοί, αλλεργικές αντιδράσεις, αυτοάνοσες νόσοι, κ.ά. Ο ειδικός στοματολόγος είναι σε θέση να αξιολογήσει τα ειδικά χαρακτηριστικά των βλαβών στο στόμα και να καθορίσει την ανάγκη λήψης βιοψίας ή πραγματοποίησης άλλων εξετάσεων. Ως γενική αρχή, βλάβες στο στόμα, ειδικότερα έλκη, που δεν επουλώνονται εντός δύο εβδομάδων μετά την απομάκρυνση πιθανών τοπικών αιτίων πρέπει να εξετάζονται μικροσκοπικά. Η οριστική διάγνωση των προκαρκινικών βλαβών και του καρκίνου του στόματος απαιτεί βιοψία και ιστοπαθολογική εξέταση.

Πως αντιμετωπίζεται;

Οι προκαρκινικές βλάβες του στόματος πρέπει να αφαιρούνται παράλληλα με τη διακοπή των πιθανών αιτίων (κάπνισμα, οινόπνευμα), η οποία μειώνει την πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου. Η θεραπεία του καρκίνου του στόματος είναι συνήθως χειρουργική με ή χωρίς συνδυαστική ακτινοθεραπεία και χημειοθεραπεία.

Όσο πιο νωρίς διαγνωστεί και αντιμετωπιστεί θεραπευτικά ο καρκίνος του στόματος, τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες ίασης. Συνεπώς, επιβάλλεται η στοματολογική εξέταση όλων των ατόμων σε τακτά χρονικά διαστήματα και η άμεση εξέταση από ειδικό στοματολόγο σε περίπτωση εμφάνισης ύποπτων βλαβών στο στόμα.

Νικητάκης Νικόλαος, Ιατρός - Οδοντίατρος, Ειδικός Στοματολόγος
www.oralmed.gr

Διαβάστε επίσης στο health4you

Δείτε τι μπορεί να μας κάνει ένα χαλασμένο δόντι

Γιατί ματώνουν τα ούλα μου;

Πέντε τρόφιμα για γερά δόντια και ούλα

Ποιοι είναι οι δέκα σημαντικότεροι λόγοι για να επισκεφθείς τον οδοντίατρο σου;

Πως γίνεται το σωστό βούρτσισμα;