Συνήθως όσοι υποφέρουν από αυτό το σύμπτωμα αναφέρουν πως «γέμισε το στόμα τους με άφθες». Πρόκειται για μία φλεγμονώδη κατάσταση, η οποία χαρακτηρίζεται από επώδυνα, υποτροπιάζοντα, μονήρη ή πολλαπλά έλκη «πληγές» του στοματικού βλεννογόνου. Επιπλέον, ο όρος άφθες (ή διάφορες παραφθορές του όπως «άφτρες») χρησιμοποιείται πολύ συχνά για να περιγράψει οποιαδήποτε μορφή ερεθισμού, πληγής ή επώδυνης βλάβης στο στόμα.

Αρκετοί ασθενείς θα προσφύγουν στον ειδικό στοματολόγο για την αντιμετώπιση αυτών των φλεγμονών αφού τα συμπτώματα είναι αρκετά επώδυνα και ενοχλητικά παράλληλα.

Άφθες : η πιο συχνή στοματική πάθηση

Όπως σε κάθε πάθηση, θεμέλιος λίθος της αποτελεσματικής αντιμετώπισης των «αφθών» είναι η ορθή διάγνωση. Συνεπώς, ο ειδικός στοματολόγος θα πρέπει αρχικά με βάση το ιστορικό, την κλινική εξέταση και, σε κάποιες περιπτώσεις, τις κατάλληλες παρακλινικές εξετάσεις να επιβεβαιώσει τη διάγνωση των αφθών. Παράλληλα θα πρέπει να αποκλείσει άλλες κλινικά παρόμοιες παθολογικές καταστάσεις, όπως μηχανικούς ερεθισμούς του στοματικού βλεννογόνου (πχ τραυματικό έλκος από δήξη ή από οδοντοστοιχία), εκδηλώσεις δερματοβλενογόνιων νοσημάτων (πχ ομαλός λειχήνας, πεμφιγοειδές ή πέμφιγα) και εκδηλώσεις άλλων συστηματικών νοσημάτων (πχ έλκη οφειλόμενα σε ειδικές λοιμώξεις, όπως σύφιλη και φυματίωση).

Ειδική μέριμνα πρέπει να ληφθεί για τον αποκλεισμό ενός ακανθοκυτταρικού καρκινώματος το οποίο αποτελεί τη συνηθέστερη μορφή καρκίνου του στόματος και συχνά εμφανίζεται με τη μορφή έλκους.

Τι ενοχοποιείται για την εμφάνισή τους;

Κλινικά, οι άφθες διακρίνονται στις μικρές, τις μεγάλες καθώς και τα ερπητόμορφα έλκη. Η συχνότητα εμφάνισής τους και ο αριθμός τους ποικίλλει. Αν και η διάρκεια των αφθών είναι συνήθως περιορισμένη (7-10 ημέρες), είναι επώδυνες και ικανές να δυσχεραίνουν σημαντικά καθημερινές στοματικές λειτουργίες, όπως τη μάσηση, την κατάποση και την ομιλία. Ένας μεγάλος αριθμός τοπικών και συστηματικών παραγόντων προδιαθέτει στην ανάπτυξη αφθωδών ελκώσεων. Στους τοπικούς παράγοντες υπάγονται ο μηχανικός τραυματισμός και οι αντιδράσεις σε τροφές και χημικές ουσίες, ενώ συστηματικά αίτια περιλαμβάνουν αιματολογικές διαταραχές (πχ αναιμία), νοσήματα του γαστρεντερικού (πχ νόσος Crohn), διάφορα σύνδρομα (όπως το σύνδρομο Αδαμαντιάδη-Behcet) και καταστάσεις ανοσοκαταστολής (πχ AIDS).

Στόχος της θεραπευτικής αντιμετώπισης είναι η ανακούφιση των συμπτωμάτων με χρήση καταλληλων τοπικών ή, σε σοβαρές περιπτώσεις, συστηματικών φαρμακευτικών σκευασμάτων και η αποφυγή των υποτροπών, η οποία προϋποθέτει την ανεύρεση και άρση των προδιαθεσικών παραγόντων.

Νικόλαος Νικητάκης, MD, DDS, PHD - Ιατρός - Ειδικός Στοματολόγος - Οδοντίατρος

Διαβάστε επίσης στο health4you

Δείτε τι μπορεί να μας κάνει ένα χαλασμένο δόντι

Γιατί ματώνουν τα ούλα μου;

Πέντε τρόφιμα για γερά δόντια και ούλα

Ποιοι είναι οι δέκα σημαντικότεροι λόγοι για να επισκεφθείς τον οδοντίατρο σου;

Πως γίνεται το σωστό βούρτσισμα;