Ποια είναι η διαφορά μεταξύ οστεοπόρωσης και οστεοπενίας;

Η μέτρηση της οστικής μάζας γίνεται με τα ειδικά μηχανήματα της οστικής πυκνομετρίας. Με αυτήν την εξέταση συγκρίνεται η τιμή του εξεταζόμενου με εκείνη ενός υγιή νεαρού ενήλικα και εκφράζεται αριθμητικά με ποσοστιαίες μονάδες. Πόσες, δηλαδή μονάδες πιο κάτω από το φυσιολογικό βρίσκεται ο εξεταζόμενος.

Σύμφωνα λοιπόν με αυτές τις μετρήσεις, οστεοπενία έχει όποιος εμφανίζει τιμές -1,5 έως -2,5, ενώ οστεοπόρωση όποιος βρίσκεται με τιμές πιο κάτω από το -2,5. Όταν οι τιμές είναι χαμηλότερες του -3.5 τότε πρόκειται για βαριά οστεοπόρωση.

Πότε εμφανίζεται η οστεοπόρωση;

Στις γυναίκες αρχίζει η οστική αραίωση, συνήθως, μετά την εμμηνόπαυση.

Στην συνέχεια, η απώλεια της οστικής μάζας γίνεται εντονότερη, με ρυθμό που σε άλλες γυναίκες είναι ταχύς και σε άλλες βραδύς.

Χαμηλή οστική μάζα όμως μπορεί να εμφανίσουν και γυναίκες πριν την εμμηνόπαυση, άνδρες ακόμα και παιδιά σε ορισμένες παθολογικές καταστάσεις. Επίσης η συνεχής χορήγηση ορισμένων φαρμάκων, όπως η κορτιζόνη, ή διάφορα χρόνια νοσήματα, όπως η μεσογειακή αναιμία, προκαλούν την λεγόμενη δευτεροπαθή οστεοπόρωση. Τα άτομα αυτά ανεξάρτητα από την ηλικία και το φύλο τους θα πρέπει να υπολογίζονται ως οστεοπορωτικά και θα πρέπει να υποβληθούν σε θεραπεία.

Η οστεοπόρωση αφορά και τους άνδρες;

Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερο αναγνωρίζεται ότι η οστεοπόρωση αφορά και τους άνδρες. Πολύ γενικά θα μπορούσαμε να πούμε ότι εμφανίζεται στις μεγαλύτερες ηλικίες ως γεροντική οστεοπόρωση ενώ στις νεότερες ηλικίες σχετίζεται με παθολογικά προβλήματα, κυρίως υπογοναδισμό, είτε με την λήψη φαρμάκων.

Ποιος ο κίνδυνος από οστεοπόρωση;

Όταν έχει μειωθεί η οστική αντοχή από την οστεοπόρωση υπάρχει κίνδυνος, με μικρή βία, να προκληθεί κάταγμα σε κάποιο σημείο του σκελετού. Μιλώντας για μικρή βία εννοούμε μια απλή πτώση ή μια έντονη μυϊκή προσπάθεια,

Επειδή όμως η οστική αντοχή που καθορίζει και την επικινδυνότητα για κάταγμα δεν εξαρτάται μόνο από την οστική πυκνότητα αλλά και από άλλες παραμέτρους, που σχετίζονται με την ποιότητα των οστών, έχουν παρατηρηθεί αρκετές περιπτώσεις ασθενών που έπαθαν κάταγμα με σχετικά μικρή βία ενώ η οστική τους μέτρηση έδειξε οστεοπενία. Γι αυτό και οι ασθενείς με οστεοπενία δεν πρέπει να εφησυχάζουν αλλά να ελέγχουν με τον γιατρό τους την επικινδυνότητα για κάταγμα.

Τα οστεοπορωτικά κατάγματα, ιδίως στην περιοχή του ισχίου και του καρπού, είναι αρκετά σοβαρά και συνήθως για την αντιμετώπισή τους χρειάζεται χειρουργική επέμβαση. Το κακό με την οστεοπόρωση είναι ότι δεν προειδοποιεί με κάποια πρώτα συμπτώματα και έτσι το κάταγμα αποτελεί συχνά την πρώτη εκδήλωση της νόσου .

Πως μπορεί να γίνει η διάγνωση της οστεοπόρωσης πριν γίνει το κάταγμα;

Οι γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση πρέπει να συμβουλεύονται τον γιατρό τους για τις ειδικές εξετάσεις που υπάρχουν για την διάγνωση της οστεοπόρωσης.

Η μέτρηση της οστικής μάζας και ειδικές βιοχημικές αναλύσεις δείχνουν το μέγεθος της οστικής αραίωσης και αν αυτή χρειάζεται ειδική θεραπεία.

Πότε θα πρέπει να γίνει η πρώτη μέτρηση οστικής πυκνότητας;

Όλες οι επιστημονικές οργανώσεις που ασχολούνται με την οστεοπόρωση έχουν καταλήξει ότι η πρώτη μέτρηση οστικής πυκνότητας στον γυναικείο πληθυσμό θα πρέπει να γίνεται μετά την εμμηνόπαυση.

Ο έλεγχος γυναικών πριν την εμμηνόπαυση θα πρέπει να είναι επιλεκτικός και μόνο όταν ο γιατρός εκτιμά για διαφόρους λόγους ότι είναι απαραίτητη. Ωστόσο, αν υπάρχει μια μέτρηση οστικής πυκνότητας πριν την εμμηνόπαυση μπορεί να αποτελέσει συγκριτικό στοιχείο για μελλοντικές μετρήσεις.