Λόγω αυτής της συγκέντρωσης, η ωχρά κηλίδα είναι υπεύθυνη για την άριστη ποιότητα της κεντρικής μας όρασης δηλαδή για την όραση που χρησιμοποιούμε για το διάβασμα, γράψιμο, την αναγνώριση προσώπων και γενικά για να δούμε με τη μέγιστη δυνατή ευκρίνεια τις λεπτομέρειες μιας εικόνας.

Στη περίπτωση της οπής της ωχράς κηλίδας δημιουργείται ένα κενό, ένα χάσμα, μια τρύπα στον αμφιβληστροειδή στην περιοχή της ωχράς κηλίδας. η οποία κατά κάποιο τρόπο, σταδιακά, μεγαλώνει σε μέγεθος και οι άκρες της ανασηκώνονται.

Πώς προκαλείται οπή στην ωχρά κηλίδα

Το εσωτερικό του ματιού πληρείται από μια διάφανη ζελατινούχο ουσία, το υαλοειδές.  Με τη πάροδο της ηλικίας το υαλοειδές ρευστοποιείται, συρρικνώνεται και αποκολλάται από τον υποκείμενο αμφιβληστροειδή (αποκόλληση του υαλοειδούς).  Σε ορισμένες περιπτώσεις, η πρόσφυση του υαλοειδούς στην ωχρά κηλίδα είναι τέτοια που δεν επιτρέπει την ομαλή αποκόλληση του από την ευαίσθητη αυτή περιοχή, με αποτέλεσμα την εμφάνιση ελκτικών δυνάμεων στην περιοχή γύρω από την ωχρά κηλίδα, την μετατόπιση των κεντρικών οπτικών κυττάρων και τη δημιουργία ενός κενού στο κέντρο της ωχράς κηλίδας (οπή ωχράς κηλίδας).

Αυτές οι ελκτικές δυνάμεις προκαλούνται από την πρόσφυση του υαλοειδούς πάνω στον αμφιβληστροειδή, από μεμβράνες που αναπτύσσονται πάνω στον αμφιβληστροειδή (επιαμφιβληστροειδική μεμβράνη) ή από συμφύσεις μεταξύ υαλοειδούς και αμφιβληστροειδή (υαλοειδο-αμφιβληστροειδική έλξη).  Άλλες αιτίες δημιουργίας οπής της ωχράς κηλίδας είναι η υψηλή μυωπία, το χρόνιο οίδημα ωχράς κηλίδας, ορισμένα τραύματα του βολβού.

Συμπτώματα της οπής της ωχράς κηλίδας
 
Η οπή της ωχράς κηλίδας οδηγεί σε απώλεια της κεντρικής όρασης και συνήθως παρουσιάζεται μετά το 60ο έτος της ηλικίας. Στα πρώιμα στάδια της πάθησης η κεντρική όραση εμφανίζει θολερότητα και παραμορφώσεις.  Σε μετέπειτα στάδια εμφανίζεται ένα τυφλό σημείο (κεντρικό σκότωμα) στο κέντρο της όρασης που παρεμποδίζει τόσο τη κοντινή, όσο και τη μακρινή σας όραση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της κεντρικής οπτικής οξύτητας του ασθενούς. Χωρίς επέμβαση, η κατάσταση χειροτερεύει και η κεντρική όραση μπορεί να φτάσει σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Περίπου 10% των ασθενών με οπή ωχράς κηλίδας στο ένα μάτι μπορεί να εμφανίσουν οπή ωχράς κηλίδας και στο άλλο μάτι.

Θεραπεία της οπής της ωχράς κηλίδας

Η αντιμετώπιση της οπής της ωχράς κηλίδας επιτυγχάνεται χειρουργικά με τη μέθοδο της υαλοειδεκτομής (βιτρεκτομή). Η επέμβαση έχει σκοπό με το κλείσιμο της οπής της ωχράς κηλίδας αφενός να σταματήσει τη περαιτέρω απώλεια όρασης και αφετέρου να επιτευχθεί βελτίωσή της, και σήμερα επιτυγχάνεται με την ελάχιστα επεμβατική χωρίς ράμματα υαλοειδεκτομή.

Κατά τη διάρκεια αυτής της μικροχειρουργικής επέμβασης αφαιρείται το μεγαλύτερο μέρος του υαλοειδούς που προκαλεί έλξεις στην ευαίσθητη περιοχή της ωχράς κηλίδας.  Αυτό αντικαθίσταται από ένα ειδικό μείγμα αερίου που «ταμπονάρει» την οπή για την άμεση μετεγχειρητική περίοδο. 

Προκειμένου να επιτευχθεί το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα πρέπει ο ασθενής να διατηρεί τη θέση του κεφαλιού προς τα κάτω τις πρώτες μετεγχειρητικές ημέρες έτσι ώστε το αέριο να βρίσκεται σε διαρκή επαφή με την ωχρά κηλίδα. Το αέριο προοδευτικά απορροφάται απ’τον οφθαλμό και αντικαθίσταται απ’το υγρό που παράγεται απ’ το ίδιο το μάτι.

Εφόσον κλείσει η οπή της ωχράς κηλίδας, η χαμένη όραση επανέρχεται σταδιακά μέσα σε μερικούς μήνες αλλά το τελικό αποτέλεσμα εξαρτάται απο το μέγεθος της οπής της ωχράς κηλίδας και την διάρκεια που παρέμεινε ανοιχτή.

Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε με τον Ευστράτιο Μενδρινό, οφθαλμίατρος, τηλ., 6941605539, Διδάκτωρ και τ. Επιμελητή Πανεπιστημίου Γενεύης, ειδικού στις παθήσεις και χειρουργική αμφιβληστροειδούς, υαλοειδούς και ωχράς κηλίδας ή επισκεφτείτε την ιστοσελίδα μας www.polyiatreiomedica.gr. (Χελμού 24, Αγ. Στέφανος)