Τα λιπίδια του ανθρώπινου οργανισμού είναι η χοληστερόλη (χρησιμεύει για την σύνθεση ορμονών των επινεφριδίων και των γονάδων, καθώς και των κυτταρικών μεμβρανών), καθώς και τα τριγλυκερίδια (που χρησιμεύουν ως καύσιμη ύλη ή και ως αποθήκη ενέργειας).

Τα σωματίδια εκείνα που μεταφέρουν τα λιπίδια στο αίμα λέγονται λιποπρωτεινικά και είναι: η γνωστή ως'' κακή χοληστερόλη'' LDL, η λεγόμενη ''καλή χοληστερόλη '' HDL,  η VLDL, και τα χυλομικρά.

Οι διαταραχές στην δέσμευση  λιπιδίων από τις ομάδες αυτές , έχουν ως αποτέλεσμα την ελεύθερη κυκλοφορία της χοληστερόλης και των τριγλυκεριδίων στο αίμα και την κατακάθιση τους στα αγγεία καθώς και σε άλλα όργανα και ιστούς, με αποτέλεσμα την δημιουργία παθήσεων απειλητικών για τη ζωή, όπως η στεφανιαία νόσος , τα εγκεφαλικά επεισόδια, και οι θρομβώσεις των περιφερικών αγγείων (ιδιαίτερα στα πόδια)  όσον αφορά τη χοληστερόλη, και τα τριγλυκερίδια, και η οξεία παγκρεατίτιδα όσον αφορά τα τριγλυκερίδια.

Πως όμως μπορεί να καταλάβει κάποιος αν πάσχει από δυσλιπιδαιμία;

Δυστυχώς οι διαταραχές των λιπιδίων δεν παρουσιάζουν κανένα απολύτως σύμπτωμα , ικανό να στείλει τον ασθενή στο Γιατρό, παρά μόνο ισχνά σημεία όπως τα ξανθώματα (δερματικές αλλοιώσεις στον αχίλλειο τένοντα και τα γόνατα , πολλές φορές και επώδυνες) και ξανθελάσματα (λιπώδεις  περιοφθαλμικοί οζοί).

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η διάγνωση τους, να γίνεται συνήθως ταυτόχρονα με τη διάγνωση της νόσου που έχουν προκαλέσει (στεφανιαία νόσος, κτλ.)

Ακριβώς για αυτό το λόγο κρίνεται απαραίτητος ο περιοδικός προληπτικός έλεγχος, ένας έλεγχος απλός και ανώδυνος μιας και γίνεται με απλή εξέταση αίματος. Η επίσκεψη στο γιατρό ,με το αποτέλεσμα των εξετάσεων , θα βοηθήσει τον ασθενή λοιπόν να χαρτογραφήσει το λιπιδαιμικό του προφίλ, και να προλάβει νόσους που οφείλονται στα λιπίδια ή μεταξύ άλλων και σε αυτά , αρκετά  έτη πριν εμφανιστούν.

Πόσες όμως είναι οι δυσλιπιδαιμίες; κινδυνεύουμε όλοι;

Οι δυσλιπιδαιμίες χωρίζονται σε δυο κατηγορίες, τις πρωτοπαθείς και τις δευτεροπαθείς. Πρωτοπαθείς είναι οι: 

α) Χυλομικροναιμία (κίνδυνος οξείας παγκρεατίτιδας),
β) οικογενής υπερχοληστερολαιμία, ομόζυγη (1/1000.000. άτομα), ετεροζυγη(1/500 άτομα).
γ) μεικτή υπελιπιδαιμία (χοληστερόλη και τριγλυκερίδια αυξημένα)
δ) οικογενής υπερτρυγλυκεριδαιμία (1/2000 άτομα).
ε) οικογενής μείωση της HDL.

Οι δευτεροπαθείς δυσλιπιδαιμίες προκαλούνται από σακχαρώδη διαβήτη, υποθυρεοειδισμό, αποφρακτικη ηπατική νόσο, χρόνια νεφρική νόσο, παχυσαρκία, κατάχρηση οινοπνεύματος, φάρμακα όπως αναβολικά στεροειδή, β-αποκλειστές, διουρητικά, οιστρογόνα, κορτικοειδή.

Γίνεται λοιπόν γνωστό ότι ένα ευρύ φάσμα του πληθυσμού δύναται να πάσχει από κάποια μορφή δυσλιπιδαιμίας, και για αυτό ο τακτικός έλεγχος των τιμών των λιπιδίων είναι καίριος τόσο για την σωστή διάγνωση της πιθανής διαταραχής, όσο και για την πρόληψη νόσων, και καλής υγείας και ευρωστίας.

Κρουστάλης Αθανάσιος,
Ειδικός παθολόγος- Εξιδικευθείς στις διαταραχές λιπιδίων.