Με αυτό τον τρόπο , η ευρωστία κερδίζει συνεχώς μάχες απέναντι στην νόσο . Δεν παύουν όμως δυστυχώς όλες εκείνες οι προληπτικές μετρήσεις που γνωρίζει ο μέσος άνθρωπος να αποτελούν, προγνωστικούς δείκτες εμφάνισης νόσου, που κάποιες φορές δεν ευωδούν, όχι γιατί έχουν λαθεμένη χαρτογράφηση αλλά γιατί το προφίλ υγείας, και οι αντοχές απέναντι στην εκάστοτε νοσογόνο κατάσταση είναι διαφορετικές για κάθε άνθρωπο ξεχωριστά.

Χρέος λοιπόν της ιατρικής κοινότητας είναι να εντάσσει καινούργιες ιατρικές και παραϊατρικές διαδικασίες που σκοπό έχουν να ανεβάζουν συνεχώς το ποσοστό επιτυχίας της πρόγνωσης, σε κάθε άνθρωπο ανεξαρτήτως των παραγόντων κινδύνου.

Γνωρίζοντας την οξειδωμένη ldl χοληστερόλη

Μια από αυτές , είναι και η σχετικά νέα ανακάλυψη της οξειδωμένης ldl χοληστερόλης στη δημιουργία και την επιβάρυνση της αθηρωμάτωσης. Αν και μέχρι πρόσφατα η χοληστερίνη θεωρείτο υπεύθυνη για την αρτηριοσκλήρωση, σύγχρονες μελέτες έχουν αποδείξει, ότι δεν είναι η χοληστερίνη αυτή καθαυτή υπεύθυνη για την ασθένεια, αλλά η οξειδωμένη LDL χοληστερίνη και τα προϊόντα της. Η οξειδωμένη μορφή της LDL χοληστερίνης είναι περισσότερο αθηρωγόνος από τη φυσική της μορφή. Αυτό συμβαίνει γιατί όταν η LDL χοληστερόλη υποστεί οξείδωση, μπορεί να εναποθέσει πιο εύκολα χοληστερίνη στα κύτταρα του αρτηριακού τοιχώματος. Τότε, αθροίζεται στα τοιχώματα των αγγείων και προκαλεί δομικές αλλαγές με τελικό αποτέλεσμα τον σχηματισμό αθηρωματικής πλάκας και την αύξηση του κινδύνου εκδήλωσης αρτηριακής υπέρτασης, στεφανιαίας νόσου, στηθάγχης, οξέος εμφράγματος μυοκαρδίου, καρδιακής ανεπάρκειας, νεφρικής ανεπάρκειας, αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου. Η ευκολία με την οποία οξειδώνεται η LDL εξαρτάται, σε ένα μεγάλο μέρος, από την περιεκτικότητά της σε πολυακόρεστα λιπαρά οξέα.

Μετρώντας την οξειδωμένη ldl χοληστερόλη

Οι τιμές της οξειδωμένης Ldl , μετρώνται μόνο σε εξειδικευμένα κέντρα και γι αυτό η μέτρηση τους συστήνεται μόνο σε συγκεκριμένες καταστάσεις. Σύμφωνα με τελευταίες μελέτες η οξειδωμένη ldl έχει γραμμική συσχέτιση με την απλή ldl χοληστερίνη (όσο ανεβαίνει η απλή ανεβαίνει και η οξειδωμένη ldl). Έτσι λοιπόν σπάνιες καταστάσεις όπως η ομόζυγη οικογενής υπερχοληστερολαιμία (ldl πάνω από 300-350 mg/dl, χρήζει οπωσδήποτε μέτρησης της οξειδωμένης ldl.)

Ωστόσο μια πρώτη γνώμη σχετικά με την δράση και την σχετική ποσότητα της οξειδωμένης ldl, μπορεί να δοθεί με το βαθμό στένωσης των καρωτίδων. Οι καρωτίδες και η συμπεριφορά τους ως προς τις στενώσεις ‘’μιμουνται’’ τα στεφανιαία αγγεία. Μελέτες έδειξαν ότι για κάθε 1 mU/L αύξησης της oxLDL => αύξηση του κινδύνου για στένωση 2,5% . Για το λόγο αυτό συστήνεται:

• Triplex καρωτίδων ανα εξάμηνο στους ασθενείς με αυξημένη ldl και κατά συνέπεια λογω γραμμικής σχέσης , αυξημένη οξειδωμένη ldl χοληστερόλη.
• Παράλληλα με το χρήσιμο αυτό δείκτη σήμερα εμφανίζεται στη βιβλιογραφία ένα test που λέγεται CVD και στηρίζεται στην ανίχνευση αντισωμάτων κατά της φωσφορυλοχολίνης (PC) η οποία συνδέεται με την οξειδωμένη LDL που είναι ο κύριος καταστροφέας των αρτηριών. Έτσι ελαττωμένες τιμές αντισωμάτων φωσφορυλοχολίνης υποδηλώνουν την ύπαρξη και εξέλιξη της αθηροσκλήρωσης των αρτηριών.
• Τέλος η C αντιδρώσα πρωτεΐνη (hs CRP) σε τιμές υψηλότερες του 1mg% υποδηλώνει την ύπαρξη φλεγμονής. Όμως δεν υποδηλώνει κατ' ανάγκη ύπαρξη φλεγμονής στο τοίχωμα των αγγείων αλλά φλεγμονή σε οποιοδήποτε όργανο του οργανισμού. Έτσι όταν οι τιμές της C αντιδρώσας πρωτεΐνης παραμένουν υψηλές μπορεί ο ιατρός να πιθανολογήσει ύπαρξη φλεγμονής στο τοίχωμα των αρτηριών όταν αποκλείσει την ύπαρξη φλεγμονής σε άλλα όργανα. Στις περιπτώσεις αυτές σημαντική βοήθεια παρέχουν οι τιμές του Plac test.
• To Plac test σηματοδοτεί την ύπαρξη φλεγμονής στο τοίχωμα των αρτηριών. Τιμές Plac test υψηλότερες του 200mg% θεωρούνται ενδεικτικές ύπαρξης φλεγμονής στο τοίχωμα των αρτηριών.

Όλες λοιπόν αυτές οι νέες εξετάσεις, που εντάσσονται στον τομέα της πρόληψης κυρίως ,αλλά και της παρακολούθησης σε υγιείς, αλλά και φαινομενικά υγιείς (ασυμπτωματικούς) ασθενείς, βοηθούν μαζί με τον ήδη γνώριμο προληπτικό έλεγχο, λιπιδίων, πίεσης, σακχάρου , βάρους κτλ, στη καλύτερη πρόγνωση και κατά συνέπεια σε μια όμορφη ζωή χωρίς προβλήματα καρδιάς και θρομβώσεων.

Κρουστάλης Αθανάσιος,
Ειδικός Παθολόγος- ειδικευθείς στις διαταραχές λιπιδίων