Ας ξεκινήσουμε ορίζοντας τι ακριβώς είναι η ακμή και σε ποια ηλικία εμφανίζεται;

Η ακμή αποτελεί την πιο συχνή νόσο των τριχοσμηγματογόνων αδένων και προσβάλλει κυρίως το πρόσωπο, το θώρακα και τη ράχη. Η ακμή εμφανίζεται συχνότερα στους άρρενες κατά την εφηβεία και στα θήλεα κατά την ενήλικη ζωή. Μπορεί όμως να εκδηλωθεί για πρώτη φορά τις πρώτες εβδομάδες ή μήνες της ζωής ενός ανθρώπου (νεογνική ακμή) ή και αργότερα (παιδική ακμή). Η έναρξη της ακμής συμβαίνει στην πλειονότητα των περιπτώσεων κατά την εφηβική ηλικία αλλά μπορεί να εκδηλωθεί για πρώτη φορά μέχρι την ηλικία των 40 ετών περίπου. Στο σύνολό της θεωρείται ότι εμφανίζεται στο 80% των ανθρώπων.

Πού οφείλεται η εμφάνισή της και ποιοι οι παράγοντες που την επηρεάζουν;

Οι παράγοντες που συμμετέχουν στην παθογένεια της ακμής είναι  η σμηγματόρροια (υπερβολική έκκριση σμήγματος), η δημιουργία φαγεσώρων («μαύρα» και «λευκά» στίγματα), η αποίκιση της τριχοσμηγματογόνου μονάδας από το Propionibacterium acnes και η φλεγμονή. Μπορεί να επηρεαστεί από καλλυντικά εφαρμοζόμενα στο δέρμα του προσώπου, σώματος ή του τριχωτού κεφαλής, από τοπικά ή συστηματικά χορηγούμενα φάρμακα όπως: κορτικοστεροειδή, λίθιο, αντιβιοτικά, αντιεπιληπτικά, και αλλά και από διάφορες ορμονικές μεταβολές: συγγενής υπερπλασία επινεφριδίων, σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, εγκυμοσύνη. Επίσης ο ήλιος μπορεί να βελτιώσει αλλά και να επιδεινώσει την ακμή. Τέλος υπάρχει και η προκαλούμενη ακμή.

Πώς εκδηλώνεται η ακμή και τι είδους βλάβες μπορεί να προκαλέσει;

Η ακμή διακρίνεται σε ήπια, μέτρια, σοβαρή και πολύ σοβαρή. Ανάλογα με την έκταση των βλαβών, μπορεί να προκαλέσει μη-φλεγμονώδεις βλάβες (μικροί φαγέσωρες, ανοικτοί («μαύρα» στίγματα), κλειστοί («λευκά» στίγματα), μεγάλοι φαγέσωρες  αλλά και φλεγμονώδεις βλάβες (επιφανειακές, βλατίδες, φλύκταινες, βαθιές, οζίδια ή κύστεις).

Πόσο μπορεί να διαρκέσει;

Η ακμή διαρκεί κατά μέσο όρο 12-15 χρόνια. Οι πιο ήπιες μορφές, που συχνά εκδηλώνονται σε εφήβους διαρκούν για 4-5 χρόνια. Άλλες μορφές όμως μπορεί να διαρκέσουν για 12 ή ακόμα 40 ή 50 χρόνια! Βάσει λοιπόν αυτών των απόψεων η ακμή δεν θεωρείται πια ως νόσος της εφηβικής ηλικίας που υποχωρεί κατά την ενηλικίωση αλλά ως χρονία νόσος που μπορεί να προκαλέσει σημαντικές ψυχικές διαταραχές ανάλογα με την βαρύτητα και να αφήσει  ουλωτικές βλάβες στο δέρμα.

Πώς επιλέγουμε την κατάλληλη θεραπεία και πόσο διαρκεί;

Οι περισσότερες θεραπείες είναι μακροχρόνιες και οι ασθενείς θα πρέπει να είναι υπομονετικοί και να γνωρίζουν ότι χρειάζονται π.χ τουλάχιστον 2 μήνες θεραπείας για να φανούν τα αποτελέσματα μιας τοπικής αγωγής. Για παράδειγμα, ασθενείς με τάσεις εμφάνισης ουλών θα πρέπει να υποβληθούν σε συνδυασμό τοπικής και συστηματικής αντιβιοτικής θεραπείας για 2 μήνες και, αν δεν παρατηρηθεί βελτίωση της κλινικής εικόνας, να οδηγηθούν σε συστηματικά χορηγούμενη ισοτρετινοΐνη.

Γενικά, για τον καθορισμό της θεραπείας ενός ασθενούς με ακμή θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη: το φύλο, η ηλικία και το ιστορικό του ασθενούς, το είδος των βλαβών, η βαρύτητα της ακμής, προηγηθείσες θεραπείες, η προδιάθεση του ασθενούς για τη δημιουργία ουλών, η διάρκεια του αποτελέσματος, η ευκολία της εφαρμογής και το κόστος της θεραπείας.

Διαβάστε και άλλες ενδιαφέρουσες συνεντεύξεις εδώ