Εγκλήματα πάθους: Γιατί σκοτώνουμε όταν …αγαπάμε;

Δευτέρα, 20 Απριλίου 2015 11:35

Αποτελούν πηγή έμπνευσης δεκάδων κινηματογραφικών ταινιών ενώ για τις αγάπες που κατέληξαν …στο βίαιο θάνατο γράφτηκαν και μελοποιήθηκαν χιλιάδες τραγούδια ανά τον κόσμο.

Σύμφωνα με τα στοιχεία, κάθε χρόνο στην Ελλάδα γίνονται περισσότερα από είκοσι εγκλήματα πάθους τα οποία ξεκινούν από έρωτα και καταλήγουν …στο χώμα. Εννέα στις δέκα περιπτώσεις εγκλημάτων πάθους θύματα είναι οι γυναίκες όπου οι ψυχικά φορτισμένοι άνδρες σκοτώνουν το έτερο ήμισυ και βάζουν τέλος στη ζωή τους. Αντίθετα, όταν οι γυναίκες είναι οι δράστιδες, δρουν προμελετημένα και με λογική.  

Με αφορμή το τραγικό φινάλε του παράνομου ζευγαριού στη Σαλαμίνα , συλλέξαμε από τον τύπο τις απόψεις τριών κορυφαίων επιστημόνων οι οποίοι δίνουν επιστημονικές απαντήσεις για πιο λόγο ένας ερωτευμένος άνθρωπος οδηγείτε σε ένα έγκλημα πάθους, τι συμβαίνει και πώς θα μπορούσε να αποφευχθεί.  

Μανώλης Μυλωνάκης , Ψυχίατρος

«Τα εγκλήματα πάθους εκτελούνται από άτομα με συνείδηση "πυρπολημένη" και συμπεριφορά "χειραγωγημένη" από επιθετικό μονοϊδεασμό. Δεν συμπεριλαμβάνονται στους αυτουργούς εγκλημάτων πάθους οι επαγγελματίες φονιάδες και οι κάθε λογής ψυχανώμαλοι. Δεν θα πρέπει να συμπεριλαμβάνονται ακόμη οι παρανοϊκοί που ενήργησαν σύμφωνα με τις ανάγκες του παραληρήματος της αρρώστιας τους. Επομένως τα εγκλήματα πάθους πραγματοποιούνται από άτομα που ως και το προηγούμενο δευτερόλεπτο ήταν ανώτερα πάσης υποψίας...

Οι πιθανότητες εμπλοκής σε έγκλημα πάθους μικραίνουν όσο ανεβαίνουμε τη μορφωτική και την πολιτιστική κλίμακα, αλλά κανένα επίπεδο, ακόμη και το υψηλότερο, δεν μπορεί να αποκλείσει την πιθανότητα διάπραξης ενός τέτοιου εγκλήματος.

Η ανθρώπινη συμπεριφορά είναι ανά πάσα στιγμή έκφραση του συσχετισμού δυνάμεων μεταξύ ενός "κινητήρα" και ενός "αναστολέα" που ενυπάρχουν στο κάθε άτομο. Ο "κινητήρας" είναι ο πρωτόγονος εαυτός, με τον οποίο το άτομο ήρθε στη ζωή, και εμπεριέχει την επιθετικότητα, την αρπακτικότητα, τη σεξουαλικότητα... Ο "αναστολέας" είναι ο πολιτισμός, ο οποίος διδάχθηκε ­ ή δεν διδάχθηκε ­ στο άτομο από το περιβάλλον του, με τη μορφή κανόνων, ορίων και προτύπων για μίμηση ή για αποφυγή.

Το έγκλημα πάθους διαπράττεται όταν η πρόκληση η οποία απευθύνθηκε και ερέθισε τον πρωτόγονο εαυτό μεγιστοποίησε την ανταπόκρισή του, ενώ στον ίδιο χρόνο η αντίσταση του πολιτισμένου εαυτού αποδείχθηκε κατώτερη, υποτυπώδης ή ανύπαρκτη.

Τυπική περίπτωση το έγκλημα πάθους ύστερα από ματαίωση του έρωτα. Ο έρωτας, λειτουργικό τμήμα του πρωτόγονου εαυτού, είναι το κίνητρο που προέβλεψε και έθεσε η φύση, προκειμένου να εξασφαλίσει την αναπαραγωγή. Το κίνητρο αυτό δεν είναι μόνο ηδονογόνο αλλά και... ένοπλο. Ένα από τα όπλα του είναι η ζηλοτυπία, η οποία στην περίπτωση της ματαίωσης του έρωτα είναι δυνατόν να μετατραπεί ακόμη και σε ανθρωποκτόνο παράγοντα».

Βάσω Αρτινοπούλου, Καθηγήτρια Εγκληματολογίας στο τμήμα Ψυχολογίας του Πάντειου Πανεπιστημίου

«Τα εγκλήματα έρωτα ή πάθους, όπως τα χαρακτηρίζουμε, θεωρούνται τα πιο κλασικά εγκλήματα στην ιστορία της ανθρωπότητας, με την έννοια ότι γίνονταν, γίνονται και θα γίνονται πάντα, χωρίς να επηρεάζονται από τις κοινωνικοοικονομικές μεταβλητές, όπως άλλες μορφές εγκληματικότητας. Επιπλέον παρουσιάζουν μια ιδιαιτερότητα στη δυναμική της εγκληματογένεσης και γι' αυτό είναι πολύ δύσκολο να τα μελετήσουμε. Συνήθως βλέπουμε τον δράστη εκ των υστέρων, αφού έχει διαπράξει το έγκλημά του, οπότε δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τι ακριβώς συνέβη πριν από το έγκλημα. Ετσι αυτό που γίνεται είναι μια αναδρομική ερμηνεία της πορείας προς το έγκλημα, γνωρίζοντας όμως μόνο τη μία "αλήθεια", εκείνη του θύτη.

Με δεδομένες αυτές τις δυσκολίες, λέμε ότι οι φάσεις (και τα στάδια) της ψυχικής διαδικασίας που περνάει κάποιος που διαπράττει ένα έγκλημα πάθους είναι πολύ σύντομα, πολύ κοντινά, χωρίς ευδιάκριτα όρια, και διαδέχονται η μία την άλλη με μεγάλη ταχύτητα και χωρίς πολλή σκέψη. Βλέπουμε στην αρχή να υπάρχει μια αδιαμόρφωτη συναίνεση και την ιδέα του εγκλήματος να πλανάται γενικά και απροσδιόριστα στο μυαλό του δράστη.

Στη συνέχεια η σκέψη του εγκλήματος αρχίζει να μορφοποιείται. Στο τρίτο στάδιο έρχεται η κρίση-απόφαση. Το τέταρτο και τελευταίο στάδιο είναι η "εκτέλεση" του σχεδίου και όλα αυτά γίνονται με αστραπιαία ταχύτητα. Ειδικά όσον αφορά το τελευταίο στάδιο, "το πέρασμα στην πράξη" (η στιγμή του εγκλήματος), τις περισσότερες φορές περιγράφεται από τους ίδιους τους δράστες σαν... το άναμμα του αναπτήρα.

Κι επειδή σε όλες αυτές τις περιπτώσεις κυριαρχεί το πάθος, οι φάσεις αυτές της ψυχικής διαδικασίας είναι περισσότερο ασαφείς, με αποτέλεσμα να είναι και δύσκολα αναστρέψιμες, έτσι ώστε να συγκρατείται ο δράστης προτού φθάσει στο έγκλημα».

Διαβάστε ακόμη στο health4you

Πες μου το επάγγελμά σου για να σου πω αν είσαι ψυχοπαθής

therapeftirioAthinon

hospitalityBanner2023

genesisBanner

evangelistriaBanner2023

EXPERTS

bannerH4Y 2020

bannerH4Y 2020

Με αποψη