Ψυχογενής ανορεξία
Τη συναντάμε σε άτομα που έχουν χάσει πολύ βάρος από τον περιορισμό της τροφής και πολλές φορές σε συνδυασμό με έντονη σωματική δραστηριότητα. Συνήθως το άτομο αρχίζει να περιορίζει ορισμένα είδη τροφίμων όπως το κρέας ή τα λίπη ή τους υδατάνθρακες. Ένα έφηβο κορίτσι ή αγόρι που αποφασίζει να γίνει χορτοφάγος μπορεί να είναι στο δρόμο προς την ανορεξία. Υπάρχει συνεχής ανησυχία για το σωματικό βάρος και την εικόνα σώματος και όσο αδυνατίζει το άτομο η ανησυχία δεν μειώνεται αλλά αυξάνεται και ασχολείται ακόμη περισσότερο με το φαγητό και τις θερμίδες. Τα ανορεξικά άτομα ακόμη κι αν έχουν χάσει βάρος δεν βλέπουν τους εαυτούς τους ως αδύνατους. Επίσης συχνά έχουν διαμάχες με την οικογένεια και τους φίλους τους καθώς νοιώθουν οτι δεν τους καταλαβαίνουν και δεν τους στηρίζουν σε αυτή τους την προσπάθεια.
Ψυχογενής Βουλιμία
Τα άτομα με βουλιμία συνήθως έχουν φυσιολογικό βάρος ή είναι υπέρβαρα και προσπαθούν με τη χρήση καθαρτικών ή προκαλώντας εμετούς να το ελέγξουν. Εκδηλώνουν υπερφαγικά επεισόδια που μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα καταναλώνουν μια υπερβολική ποσότητα τροφής. Νιώθουν έντονες τύψεις και αρνητικές σκέψεις για αυτή τους τη συμπεριφορά γι’ αυτό καταφεύγουν σε αυτές τις μεθόδους ώστε να το «διορθώσουν». Οι βουλιμικές συμπεριφορές έχουν μια εθιστική διάσταση καθώς λειτουργούν ως συναισθηματικές εκφορτίσεις. Γι’ αυτό το λόγο τα άτομα παραμένουν βουλιμικά για χρόνια και καταφέρνουν να το κρύψουν και από τους γύρω τους. Πολλές φορές αισθάνονται ντροπή να αποκαλύψουν και σε κάποιο γιατρό τις δυσκολίες που βιώνουν.
Αδηφαγική Διαταραχή
Είναι η πιο κοινή διατροφική διαταραχή. Εκτιμάται ότι το 1/2 των υπέρβαρων που αναζητά βοήθεια από διαιτολόγους/ διατροφολόγους για χάσιμο βάρους πάσχει από αυτή τη διαταραχή. Το χάσιμο βάρους από μόνο του δεν θα βοηθήσει. Οι άνθρωποι με αδηφαγική διαταραχή καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες τροφής χωρίς έλεγχο και γρήγορα μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Μπορεί να μοιάζει με την ψυχογενή βουλιμία αλλά στην παρούσα περίπτωση δεν προκαλούν εμετό και δεν χρησιμοποιούν καθαρτικά. Τα άτομα με αδηφαγική διαταραχή δεν έχουν έλεγχο στην κατανάλωση του φαγητού και συχνά νιώθουν ενοχικά γι’ αυτό και τρώνε μυστικά ή κρυφά. Συνεχώς προσπαθούν να χάσουν βάρος και είναι οι άνθρωποι που θα δοκιμάσουν πολλές διαφορετικές δίαιτες. Η αδηφαγική διαταραχή μπορεί να φέρει μεγάλη έκπτωση στην ποιότητα ζωής του ατόμου. Κάποια θεραπευόμενη είχε πει: «Βαρέθηκα το φαγητό να ελέγχει τη ζωή μου, νιώθω σαν φυλακισμένη στο ίδιο μου το σώμα».
Πότε χρειάζεται να αναζητήσω βοήθεια για τις διατροφικές διαταραχές;
Υπερβολική ανησυχία για τις θερμίδες ή την αύξηση σωματικού βάρους
Συναισθήματα ντροπής και ενοχής για το φαγητό
Αποφυγή κατανάλωσης πολλών τροφών (λόγω θερμίδων)
Χρήση καθαρτικών ή πρόκληση εμετού για έλεγχο του βάρους
Συνεχής πεινά και αφότου καταναλώσετε μεγάλη ποσότητα τροφής
Προσποιείστε ότι έχετε φάει
Συνεχής ενασχόληση με το φαγητό
Ευχαριστούμε την Εύη Νεοφώτιστου Μ.Sc. Ψυχολόγο, με ειδίκευση στην Ανάλυση Συμπεριφοράς.
Για περισσότερες πληροφορίες, επικοινωνήστε στο τηλ. 695-668078 ή επισκεφθείτε το www.flexiblebehavior.gr