Μπορεί όμως μια υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή να στηρίζεται αποκλειστικά σε φρούτα, λαχανικά, όσπρια, ξηρούς καρπούς και θαλασσινά, για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα; Καλύπτει τις απαιτήσεις του οργανισμού σε θρεπτικά συστατικά; Ή μήπως είναι ευκαιρία για μια καλή αποτοξίνωση;

Η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση

Είναι πραγματικότητα ότι η διατροφή μας σήμερα είναι ένας τομέας στον οποίο λίγοι άνθρωποι δίνουν προσοχή και για τον οποίο επενδύουν χρόνο. Επαγγελματικές υποχρεώσεις, έλλειψη χρόνου και διάθεσης σε συνδυασμό με την ανάγκη για ανταμοιβή μετά από μια δύσκολη μέρα, οδηγούν τους περισσότερους στην.. εύκολη λύση: έτοιμο φαγητό ή γρήγορο φαγητό στο σπίτι. Λογικό εν μέρει, όμως όταν αυτό γίνεται καθημερινότητα δημιουργούνται ελλείψεις σε βασικά θρεπτικά συστατικά (π.χ. καλά λιπαρά οξέα, διαιτητικές ίνες, βιταμίνη C, ασβέστιο, σίδηρος κ.ά.), με αποτέλεσμα αίσθημα αδυναμίας, μειωμένη απόδοση στην εργασία, δυσκοιλιότητα, αδύναμα μαλλιά, νύχια κ.ά.

Και εδώ ακριβώς έρχεται η νηστεία να δώσει μια ώθηση στην υγεία μας. Η καθημερινή ένταξη στο διαιτολόγιο μας φρούτων, λαχανικών και οσπρίων μας εφοδιάζει με αντιοξειδωτικές βιταμίνες, διαλυτές και αδιάλυτες διαιτητικές ίνες, ενώ η κατανάλωση ξηρών καρπών και ελαιολάδου με απαραίτητα ακόρεστα λιπαρά οξέα. Ταυτόχρονα, η απομάκρυνση από το διαιτολόγιο των ζωικών τροφίμων οδηγεί σε δραστική μείωση του κορεσμένου λίπους και της χοληστερόλης, ενώ αν συμπληρωματικά περιορίσουμε τηγανητά και έτοιμα γεύματα, μειώνουμε το αλάτι και τα μερικώς υδρογονωμένα (trans) λιπαρά, που θεωρούνται τα χειρότερα. Οπότε, ναι, η περίοδος της νηστείας μπορεί να θεωρηθεί η πιο ήπια, φυσική «κάθαρση» για το σώμα. Η κούραση και αδυναμία δίνουν τη θέση τους στην ζωντάνια και παραγωγικότητα. Το αίσθημα πείνας υποχωρεί καθώς, λόγω της προσθήκης σαλάτας στο διαιτολόγιο, ο όγκος της τροφής μεγαλώνει και το σάκχαρο παρουσιάζει μικρότερες διακυμάνσεις μέσα στην ημέρα. Τα υψηλά σε υγρασία φρούτα και λαχανικά βελτιώνουν την ενυδάτωση, ενώ για όσους αντιμετωπίζουν πρόβλημα δυσκοιλιότητας, αυτό εξαφανίζεται.

Είναι όμως επαρκής σε όλα τα θρεπτικά συστατικά; Μπορώ να την κάνω για πάντα;

Σε αυτό το πρόβλημα οι φυτοφάγοι φωνάζουν κραυγαλέα «ΝΑΙ». Σαφώς και αυτή η διατροφή μπορεί να γίνει εφ’ όρου ζωής, καθώς καλύπτει, αν και με μεγαλύτερη δυσκολία, τις ανάγκες του οργανισμού. Βασικό μέλημα είναι η πρωτεΐνη, την οποία όμως μπορούμε να βρούμε κυρίως στα όσπρια, τον αρακά και τα θαλασσινά αλλά και τα μανιτάρια, τη βρώμη, την κινόα, τους κολοκυθόσπορους και τα φιστίκια. Καίριος είναι βέβαια ο σωστός συνδυασμός για την απορρόφηση της φυτικής και άρα «ατελούς» πρωτεΐνης, π.χ. φακές με ρύζι, αρακάς με παξιμάδι ολικής άλεσης, ξηροί καρποί με ψωμί ολικής άλεσης. Ένα άλλο πρόβλημα που εμφανίζεται συχνά είναι η έλλειψη σιδήρου, ειδικά σε νεαρές κοπέλες. Ωστόσο, και εδώ ο σωστός συνδυασμός του φυτικού σιδήρου, που απαντάται μεταξύ άλλων στις φακές, τα φασόλια, το σουσάμι και τη βρώμη, με βιταμίνη C (λεμόνι, τομάτα, πιπεριά), οδηγεί σε πιο αποτελεσματική απορρόφηση, π.χ. φακές με τομάτα, βρώμη με φυσικό χυμό πορτοκάλι. Τέλος, αν η αποχή από τα γαλακτοκομικά προϊόντα συνεχιστεί, οι διαιτητικές πηγές ασβεστίου περιορίζονται στα μικρά ψάρια (με το κόκκαλο), τα αμύγδαλα, το μπρόκολο, τα ρεβίθια. Στις δύο τελευταίες περιπτώσεις ίσως κριθεί απαραίτητη η λήψη κάποιου συμπληρώματος.

Καλά όλα αυτά, αλλά γίνεται να τρώμε κάθε μέρα τα ίδια;

Το πρόβλημα της ποικιλίας είναι σημαντικό σε περιόδους νηστείας. Οι περισσότεροι έχουμε μάθει να τρώμε τα κλασσικά φαγητά, οπότε είναι λογικό μια μακρά νηστεία να μας κουράζει. Μήπως είναι όμως και μια καλή ευκαιρία να ανακαλύψουμε καινούριες γεύσεις; Έχετε σκεφτεί να αναμίξετε ταχίνι και μελάσα αντί για την κλασσική μαρμελάδα, να φτιάξετε μια τορτίγια με ντιπ από αβοκάντο και λαχανικά ή να έναν υπέροχο ταμπουλέ;

Είναι για όλους;

Τόσο αυστηρή νηστεία αντενδείκνυται σε ομάδες ατόμων με ιδιαίτερες διατροφικές απαιτήσεις, όπως έγκυες και θηλάζουσες γυναίκες, παιδιά στην ανάπτυξη, άτομα με αναιμία, ηλικιωμένους και τακτικά αθλούμενους. Σε αντίθετη περίπτωση, απαιτούνται πολύ προσεκτικοί διαιτητικοί χειρισμοί.

Συνοπτικά λοιπόν, μια σωστά σχεδιασμένη και με ποικιλία νηστεία όχι μόνο δεν επιβαρύνει το σώμα ενός υγιούς ενήλικα, αλλά δρώντας ως φυσική αποτοξίνωση, καλύπτει τις ημερήσιες διατροφικές του ανάγκες και προσφέρει ευεξία. Και επειδή οι καιροί είναι δύσκολοι, μη ξεχνάτε ότι η νηστεία αποτελεί συνάμα και την πιο οικονομική διατροφική επιλογή. Οπότε… Νηστέψτε άφοβα!

Εφη Κολοβέρου, Msc
Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
Υποψ. Διδάκτωρ Χαροκοπείου Πανεπιστημίου
Παχυσαρκία – Διαβήτης