Τι είναι το μαύρισμα;

Αρχικά καθίσταται αναγκαίος ο ορισμός της έννοιας ‘’μαύρισμα’’. Το μαύρισμα, δηλαδή η σκουρόχρωμη εναλλαγή του φυσικού χρώματος του δέρματός μας, προκαλείται από την ηλιακή ακτινοβολία και κατ’ επέκταση από τη μελανίνη. Η μελανίνη είναι μία ουσία σκοπός της οποίας είναι η προστασία του δέρματός μας από τον ήλιο, εμποδίζοντας την είσοδο της υπεριώδους ακτινοβολίας στο εσωτερικό του οργανισμού μας. Παράγεται από μία ομάδα κυττάρων που βρίσκονται ακριβώς κάτω από την επιδερμίδα μας, όταν τα κύτταρα αυτά ερεθίζονται εξαιτίας της έκθεσής τους στην ηλιακή ακτινοβολία.

Επηρεάζει η διατροφή το μαύρισμα μας;

Όσον αφορά στην επιρροή της διατροφής στη διαδικασία παραγωγής μελανίνης ή διαφορετικά στην απόκτηση ενός ομοιόμορφου μαυρίσματος, έχουν ακουστεί αμφιλεγόμενες απόψεις. Στην πραγματικότητα, αν και δεν υφίσταται επιστημονική έρευνα που να υποστηρίζει πως μία μεμονωμένη ειδική διατροφή, χωρίς την έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία, μπορεί να προκαλέσει έντονο μαύρισμα, παρ’ όλα αυτά όμως υπάρχουν τροφές που συμβάλλουν στη παραγωγή μελανίνης. Οι τροφές αυτές πρέπει να αποτελούν πηγή βιταμίνης Α ή πηγή καροτενοειδών που εν τέλει μετατρέπονται σε βιταμίνη Α στον οργανισμό μας. Ορισμένες λοιπόν από τις προαναφερόμενες τροφές είναι: τα λαχανικά και τα φρούτα χρώματος κίτρινου, κόκκινου και πράσινου, καθώς τα καροτενοειδή εντοπίζονται στις χρωστικές τους. Ακόμη, ορισμένες τροφές που συμβάλλουν στη πραγματοποίηση του παραπάνω στόχου είναι ορισμένα ζωικά προϊόντα όπως: το γάλα, το τυρί, το βούτυρο, τα λιπαρά ψάρια (τόνος, σαρδέλες) και τα αυγά. Συνεπώς ένα ισορροπημένο πρόγραμμα διατροφής και ελεγχόμενης ‘’ηλιοθεραπείας’’ είναι η βέλτιστη λύση.

Μία άλλη διάσταση της διατροφής σε σχέση με το μαύρισμα είναι η προστασία του σώματος από τις οξειδωτικές βλάβες που προκαλεί η έκθεση στον ήλιο. Οφείλουμε λοιπόν στον εαυτό μας να τηρούμε το μέτρο σχετικά με την έκθεσή μας στην ηλιακή ακτινοβολία, καθώς οι υπεριώδεις ακτίνες συντελούν στη παραγωγή ελεύθερων ριζών στο σώμα μας, οι οποίες ευθύνονται για πολλές και ποικίλες επιπτώσεις στην υγεία μας. Οι περισσότεροι βέβαια από εμάς, αντιμετωπίζουμε μία σύγχυση στη πλήρη κατανόηση των δραστηριοτήτων των ελεύθερων ριζών στον οργανισμό μας, με αποτέλεσμα την ασυνείδητη έκθεσή μας σε αρκετούς κινδύνους. Συνοπτικά, οι ελεύθερες ρίζες μπορεί να ευθύνονται για δερματικές διαταραχές, γήρας, καρδιοπάθειες, νόσο Alzheimer ακόμη και καρκίνο. Ωστόσο όμως είναι απαραίτητες σε πολλές μεταβολικές διαδικασίες του οργανισμού μας. Η λύση για την ελεγχόμενη παραγωγή ελεύθερων ριζών στο σώμα μας, εντοπίζεται προφανώς στη σωστή διατροφή, δηλαδή, καταναλώνοντας περισσότερα φρούτα και λαχανικά που είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά βοηθούμε ως προς αυτή τη κατεύθυνση.

Παράλληλα, η πολύωρη έκθεσή μας στον ήλιο, είναι πιθανό να οδηγήσει σε μια ανεπιθύμητη αφυδάτωση του οργανισμού μας. Το αντίδοτο εντοπίζεται στη πρόσληψη άφθονου νερού καθώς και στην κατανάλωση φυσικών χυμών, φρούτων και λαχανικών που αποτελούν ασπίδα κατά της αφυδάτωσης. Επιπρόσθετα θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθεί η σημαντικότητα της χρήσης αντηλιακού το οποίο χαρακτηρίζεται από έναν ικανοποιητικά υψηλό δείκτη προστασίας, ώστε να αποφευχθεί τόσο η αφυδάτωσή μας όσο και κάποιο ηλιακό έγκαυμα.

Κλείνοντας, συνάγεται αβίαστα το συμπέρασμα πως ο καθένας μας φέρει ευθύνη απέναντι στον εαυτό του να προασπίζεται πρωτίστως την υγεία του, αποφεύγοντας τις υπερβολές και συμβουλευόμενος ειδικούς, ώστε να καταλήξει σε ένα όμορφο μαύρισμα, αλλά και γενικότερα, σε οποιοδήποτε επιδιωκόμενο αποτέλεσμα, χωρίς φυσικά να ριψοκινδυνεύσει τη σωστή λειτουργία του οργανισμού του.

Μπαλαμώτη Δ. Χριστίνα
Κλινική Διαιτολόγος- Διατροφολόγος