Οι πέτρες στα νεφρά είναι πιο πιθανό να αναπτυχθούν σε ούρα που έχουν σκούρο κίτρινο χρώμα αντί να είναι διαυγή ή ανοιχτόχρωμα. Σχηματίζονται από κρυστάλλους και μπορούν να εμποδίσουν τη ροή των ούρων, καθώς αποβάλλονται από τα νεφρά μέσω των σωλήνων που μεταφέρουν τα ούρα στην ουροδόχο κύστη.

Τα οξαλικά, το ασβέστιο και άλλα μέταλλα μπορούν να σχηματίσουν πέτρες, οι οποίες στην αρχή έχουν το μέγεθος κόκκου άμμου, αλλά μπορούν να αναπτυχθούν και να γεμίσουν το εσωτερικό του νεφρού.

Καθώς μεγαλώνουν, είναι πιο δύσκολο να αποβληθούν.

Περίπου 1 στους 10 ανθρώπους αναπτύσσει πέτρα στα νεφρά κατά τη διάρκεια της ζωής του, με τους άνδρες να διατρέχουν ελαφρώς υψηλότερο κίνδυνο.

Οι παράγοντες που συμβάλλουν στην υποτροπή περιλαμβάνουν το οικογενειακό ιστορικό, την υποκείμενη νεφρική νόσο, την παχυσαρκία, τον διαβήτη, τις διατροφικές επιλογές, τη χρόνια αφυδάτωση και τη φλεγμονώδη νόσο του εντέρου.

Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν έντονο μονόπλευρο πόνο στη μέση, ναυτία, έμετο, πυρετό, ρίγη και αιματουρία. Κάποιοι, ωστόσο, δεν εμφανίζουν συμπτώματα.

Πώς μπορείτε να αποφύγετε τη δημιουργία λίθων στα νεφρά

• Πίνετε πολλά υγρά για να παραμένετε ενυδατωμένοι και να αραιώνετε τα ούρα σας. Πρέπει να πίνετε τουλάχιστον 8 ποτήρια νερό την ημέρα εάν έχετε εμφανίσει ήδη μία φορά πέτρα στα νεφρά. Δώδεκα ποτήρια είναι ακόμα καλύτερα.
• Να πίνετε ακόμη περισσότερο νερό όταν κάνει ζέστη και ιδρώνετε.
• Προσθέστε χυμό λεμονιού ή λάιμ στο νερό σας επειδή τα κιτρικά άλατα εμποδίζουν το σχηματισμό λίθων.
• Περιορίστε το νάτριο στη διατροφή σας. Μια δίαιτα πλούσια σε νάτριο αυξάνει την ποσότητα ασβεστίου στα ούρα, άρα και τον κίνδυνο σχηματισμού λίθων. Σύμφωνα με τις διατροφικές συστάσεις, πρέπει να περιορίσετε το νάτριο σε 2.300 χιλιοστόγραμμα ημερησίως, ποσότητα που ισοδυναμεί με ένα κουταλάκι του γλυκού αλάτι.
• Η μείωση του αλατιού στη διατροφή σας ωφελεί τα νεφρά και με άλλους τρόπους, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης της αρτηριακής πίεσης. Η χρόνια υψηλή αρτηριακή πίεση μπορεί να στενέψει και να αποδυναμώσει τα αιμοφόρα αγγεία, να επηρεάσει τη ροή του αίματος και να οδηγήσει σε νεφρική νόσο ή νεφρική ανεπάρκεια.
• Τρώτε τροφές πλούσιες σε ασβέστιο. Το ασβέστιο δεσμεύει τα οξαλικά οξέα στον αυλό του εντέρου μειώνοντας έτσι την απορρόφηση τους από τα εντερικά επιθηλιακά κύτταρα και την έκκριση – αποβολή αυτών στα ούρα, άρα μειώνει την πιθανότητα σχηματισμού λίθων. Ενδεικτικά, 1 ποτήρι γάλα μας δίνει 300mg ασβεστίου, συνεπώς χρειαζόμαστε περίπου 3 μερίδες γαλακτοκομικών. Αντίθετα, προσοχή θέλουν τα συμπληρώματα ασβεστίου, καθώς φαίνεται ότι οι πιθανότητες σχηματισμού λίθων στους νεφρούς είναι περίπου 20% αυξημένες.
• Καταναλώνετε 1.000 έως 1.200 χιλιοστόγραμμα ασβεστίου την ημέρα από γαλακτοκομικά, σόγια, φασόλια, ενισχυμένο τόφου και πράσινα λαχανικά (λάχανο και μπρόκολο είναι καλές πηγές).
• Τρώτε πολλά φρούτα και λαχανικά, τα οποία βοηθούν στην αύξηση του κιτρικού άλατος των ούρων και στην πρόληψη του σχηματισμού λίθων στα νεφρά.
• Μειώστε τις ζωικές πρωτεΐνες, οι οποίες μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο να αναπτύξετε πέτρες. Εκτός από το κόκκινο κρέας, τέτοιες είναι το κοτόπουλο, το χοιρινό, τα ψάρια, ακόμη και τα αυγά. Περιορίστε την πρόσληψη κρέατος σε 230 γραμμάρια την ημέρα.
• Ακόμη και τα οξαλικά που βρίσκονται σε υγιεινές τροφές μπορούν να συμβάλουν στον σχηματισμό πέτρας στα νεφρά, γι' αυτό παρακολουθήστε πόση ποσότητα τρώτε από τις εξής τροφές: σπανάκι, παντζάρια, ξηρούς καρπούς, φύτρο σιταριού, σόγια. Είναι απίθανο η κατανάλωση οξαλικών από μόνη της να προκαλέσει πέτρες, αλλά οι υπερβολικές ποσότητες μπορούν να αυξήσουν σημαντικά τον κίνδυνο.