Αν κανείς αναρωτηθεί ποια είναι η επίδραση “παραπανίσιων” κιλών στη γονιμότητα δε θα δυσκολευτεί να απαντήσει. Η νόσος είναι πολυσυστηματική και πλήττει όλα τα όργανα του γυναικείου σώματος και ασφαλώς δε θα μπορούσε να αφήσει ανεπηρέαστο το γυναικείο γενετικό σύστημα. Η παχυσαρκία έχει ενοχοποιηθεί για αυξημένο κίνδυνο καρκίνου μαστού, ενδομητρίου και ωοθηκών αλλά ακόμα πιο έντονα φαίνεται να σχετίζεται με την υπογονιμότητα.

Και εύλογα θα αναρωτηθεί κανείς -Μα καλά όλες οι παχύσαρκες γυναίκες δυσκολεύονται να αποκτήσουν παιδί;

Ασφαλώς και όχι αλλά σίγουρα δε βοηθάει. Υπολογίζεται ότι οι παχύσαρκες γυναίκες αντιμετωπίζουν τρεις φορές μεγαλύτερη δυσκολία σε σχέση με τον αντίστοιχο πληθυσμό φυσιολογικού σωματικού βάρους ενώ έχει παρατηρηθεί ότι για κάθε αύξηση κατά 0,1 μονάδα του δείκτη περίμετρος μέσης /περίμετρο γοφών (WHR) υφίσταται μείωση της γονιμότητας κατά 30 %!!!
Αν δε κανείς συνυπολογίσει και τη σχετική έκπτωση της ανδρικής γονιμότητας που παρατηρείται στον γενικό πληθυσμό τις τελευταίες τρεις δεκαετίες λόγω περιβαλλοντικών τοξινών (φθαλάτες κα) και σύγχρονου τρόπου ζωής (καθιστική ζωή, κάπνισμα, αλκοόλ, στρες) μπορεί εύκολα να αντιληφθεί ότι η δυσκολία στη σύλληψη για τέτοια ζευγάρια δύναται να αποτελέσει μια οδυνηρή πραγματικότητα.

Πως η παχυσαρκία επηρεάζει την γονιμότητα της γυναίκας;

Ο τρόπος με τον οποίο η παχυσαρκία δρα στο τομέα της γυναικείας γονιμότητας είναι σαφής και ξεκάθαρος σε ορμονικό επίπεδο. Υψηλότερα επίπεδα ανδρογόνων στο αίμα, υψηλότερη βασική τιμή ωχρινοτρόπου ορμόνης, χαμηλή συχνότητα ικανοποιητικής ωορρηξίας φαίνεται να ευθύνονται για πτωχότερη ποιότητα ωαρίων και χαμηλότερα ποσοστά γονιμοποίησης. Αν δε κανείς προσθέσει και την αντίσταση στην ινσουλίνη καθώς τα υψηλά επίπεδα λεπτίνης που παρατηρούνται σε αυτές τις ασθενείς το ορμονικό προφίλ περιπλέκεται ακόμα περισσότερο. Οι γυναίκες αυτές κατά κανόνα παρουσιάζουν ασταθή εμμηνορρυσία και συχνά οι κύκλοι τους χαρακτηρίζονται από απουσία ωορρηξίας ενώ συχνή είναι και η υπερπλασία του ενδομητρίου (λόγω παρατεταμένης οιστρογονικής δράσης) η οποία δυσκολεύει ακόμη περισσότερο την πιθανή εμφύτευση εμβρύου.

Το ερώτημα που αβίαστα ανακύπτει είναι αν η απώλεια βάρους βελτιώνει τα ποσοστά κύησης. Η απάντηση είναι κατηγορηματικά θετική. Έχει παρατηρηθεί ότι αλλαγή του τρόπου ζωής και δίαιτα αρνητικού ενεργειακού ισοζυγίου είναι σε θέση να βελτιώσει κατά 80% τη συχνότητα και την ποιότητα της εμμηνορρυσίας και να αυξήσει στο αντίστοιχο ποσοστό την πιθανότητα σύλληψης αν βέβαια δε συνυπάρχει κάποιος άλλος επιβαρυντικός παράγοντας.

Το συμπέρασμα που εύκολα προκύπτει είναι ότι η προσέγγιση απέναντι σε ένα υπογόνιμο ζευγάρι με πρόβλημα παχυσαρκίας πρέπει να είναι ολιστική . Η αντιμετώπισή της είναι σε θέση να βελτιώσει τόσο τις συνθήκες διενέργειας μιας προσπάθειας εξωσωματικής (καλύτερη ποιότητα ωαρίων, καλύτερα ποσοστά γονιμοποίησης, βελτιωμένα ποσοστά εμφύτευσης) αλλά ακόμη ακόμη και να περιορίσει την αναγκαιότητά της. Το όφελος για την ίδια την υπογόνιμη ασθενή είναι απίστευτα μεγάλο καθότι από τη μία πλευρά διασφαλίζει τη μακροημέρευση της και από την άλλη την επίτευξη του ονείρου της μητρότητας χωρίς ταλαιπωρία και περιττά έξοδα. .