Η σχετική επιστημονική δήλωση της American Heart Association (ΑΗΑ), που δημοσιεύθηκε στο καρδιολογικό περιοδικό «Circulation», συνοψίζει για πρώτη φορά τους παράγοντες κινδύνου που είναι κοινοί στον καρκίνο του μαστού και στις καρδιοπάθειες και παρουσιάζει ποια είναι η αλληλεπίδραση που έχουν.

Όπως τονίζεται, το ζητούμενο δεν είναι να μην κάνουν οι γυναίκες θεραπείες για τον καρκίνο, αλλά αυτές οι θεραπείες να γίνονται έτσι, ώστε να ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος για την καρδιά τους. Αυτό, επισημαίνει η ΑΗΑ, είναι μια νέα υπενθύμιση προς τους ογκολόγους ότι οι αντικαρκινικές θεραπείες μπορεί να έχουν ακόμη και σοβαρές παρενέργειες για την καρδιά.

Ενδεικτικά, οι γυναίκες άνω των 65 ετών, που έχουν κάνει θεραπεία για καρκίνο του μαστού στο παρελθόν, είναι πιθανότερο να πεθάνουν αργότερα από την καρδιά τους παρά από τον καρκίνο.

«Κάθε ασθενής που πρόκειται να υποβληθεί σε θεραπεία για καρκίνο του μαστού, είτε έχει ήδη καρδιοπάθεια είτε όχι, πρέπει να έχει επίγνωση για τις πιθανές επιπτώσεις των θεραπειών αυτών στην καρδιά της», σύμφωνα με τους επιστήμονες της ΑΗΑ με επικεφαλής την αναπληρώτρια καθηγήτρια Λάξμι Μέχτα του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Οχάιο.

Μερικές αντικαρκινικές θεραπείες, όπως η στοχευμένη HER-2, μπορεί να εξασθενήσουν το μυοκάρδιο και να οδηγήσουν έτσι σε καρδιακή ανεπάρκεια. Σε μερικές περιπτώσεις, η εξασθένηση της καρδιακής λειτουργίας μπορεί να είναι προσωρινή και η λειτουργία της καρδιάς να βελτιωθεί μετά τη διακοπή της θεραπείας, αλλά σε ορισμένες καρκινοπαθείς η καρδιακή ανεπάρκεια μπορεί να είναι μόνιμη.

Γι αυτό, η ΑΗΑ τονίζει την ανάγκη αν εμφανισθούν ενδείξεις καρδιακής ανεπάρκειας στην αρχή της αντικαρκινικής θεραπείας, αυτή να επιβραδυνθεί ή να τροποποιηθεί.

Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι ιδίως ένα φάρμακο, η δοξορουβικίνη (doxorubicin), που χρησιμοποιείται ευρέως σε χημειοθεραπείες, μπορεί να προκαλέσει βλάβη των κυττάρων της καρδιάς. Ο κίνδυνος καρδιακής ανεπάρκειας μειώνεται όμως, αν το φάρμακο χορηγηθεί αργά και όχι μεμιάς.

Άλλες θεραπείες, όπως η ακτινοθεραπεία, μπορεί να κάνουν ζημιά στις αρτηρίες της καρδιάς, προκαλώντας ανάπτυξη στεφανιαίας νόσου και μπλοκάρισμα στην κυκλοφορία του αίματος. Μερικές ουσίες όπως οι ανθρακυκλίνες μπορεί να οδηγήσουν σε καρδιακή αρρυθμία, ενώ οι θεραπείες με αντιμεταβολίτες μπορεί να προκαλέσουν σπασμούς στις αρτηρίες, με αποτέλεσμα πόνους στη στήθος ή και έμφραγμα.

Καρκίνος του μαστού και καρδιοπάθεια μοιράζονται αρκετούς κοινούς παράγοντες κινδύνου, όπως την προχωρημένη ηλικία, την κακή διατροφή, το οικογενεικό ιστορικό, τη σωματική αδράνεια και το κάπνισμα. Οι κατάλληλες αλλαγές στον τρόπο ζωής είναι δυνατό να μειώσουν τον κίνδυνο και για τις δύο παθήσεις.

Από την πλευρά τους, ογκολόγοι δήλωσαν ότι η ανακοίνωση των Αμερικανών καρδιολόγων δεν πρέπει να αποθαρρύνει τις γυναίκες με καρκίνο του μαστού από το να κάνουν μια πιο επιθετική θεραπεία, αν είναι αναγκαία.