Η έρευνα
Για να διεξάγουν την έρευνά τους, η οποία δημοσιεύτηκε στη διαδικτυακή επιστημονική επιθεώρηση «PLoS ONE», οι ερευνητές συνέλεξαν αθηρωματικές πλάκες από ασθενείς που είχαν υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση για στένωση καρωτίδας και στη συνέχεια τις χρονολόγησαν με βάση τον άνθρακα-14 χρησιμοποιώντας τη μέθοδο της φασματομετρίας μαζών μέσω επιταχυντή (AMS). Τα αποτελέσματα τους εξέπληξαν με πολλούς τρόπους. Η πρώτη έκπληξη ήταν η νεαρή ηλικία των αθηρωματικών πλακών. «Υποπτευόμαστε ότι οι πλάκες θα ήταν σημαντικά νεότερες από τους ασθενείς, οι οποίοι ήταν κατά μέσο όρο 68 ετών κατά τη χειρουργική επέμβαση. Ξαφνιαστήκαμε όμως όταν διαπιστώσαμε ότι είχαν μέσο όρο ηλικίας μόλις 10 ετών» τονίζει στη σχετική ανακοίνωση του Ινστιτούτου ο Γιόχαν Μπιέρκεγκρεν του Τμήματος Ιατρικής Βιοχημείας και Βιοφυσικής, επικεφαλής της μελέτης.
Χρονολογώντας τις αθηρωματικές πλάκες με βάση τον άνθρακα-14 ανακάλυψαν ότι εμφανίζονται στη ζωή του μέσου ενήλικα αργότερα από ότι αναμενόταν και ότι, όσο μικρότερης ηλικίας είναι είναι τόσο μεγαλύτερη είναι η αστάθειά τους άρα και λιγότερος ο κίνδυνος ρήξης τους. Οι ανακαλύψεις τους ίσως προσφέρουν νέους τρόπους πρόληψης των ισχαιμικών και εγκεφαλικών επεισοδίων ακόμη και για ανθρώπους προχωρημένης ηλικίας.
Αλλά συμπεράσματα που προκύπτουν
Η δεύτερη ανακάλυψη που εξέπληξε τους ειδικούς ήταν ότι οι διαφορές στην ηλικία των αθηρωματικών πλακών των ασθενών ήταν σχετικά μικρές. Τα δύο αυτά στοιχεία σημαίνουν ότι στους περισσότερους ανθρώπους ο σχηματισμός των αθηρωματικών πλακών αρχίζει σχετικά αργά κατά τη διάρκεια της ζωής τους και εξελίσσεται μέσα σε μια σχετικά σύντομη περίοδο.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι η ηλικία των πλακών συνδέεται με τα επίπεδα ινσουλίνης στο αίμα και ότι οι νεότερες πλάκες, αυτές δηλαδή που είχαν σχηματιστεί πιο πρόσφατα, ήταν περισσότερο ασταθείς από τις παλαιότερες. Αυτό σημαίνει ότι είχαν περισσότερες πιθανότητες να υποστούν ρήξη και να προκαλέσουν θρόμβους και κλινικές επιπλοκές. «Ο συνδυασμός της μικρής ηλικίας των πλακών, των υψηλών επιπέδων ινσουλίνης και της αστάθειας συμφωνεί επίσης με τα ευρήματά μας σχετικά με τη γονιδιακή δραστηριότητα, που δείχνουν ότι οι νεότερες πλάκες χαρακτηρίζονται από υψηλότερη δραστηριότητα γονιδίων που σχετίζονται με τις ανοσολογικές αντιδράσεις» τόνισε ο κύριος Μπιέρκεγκρεν.
Κλείνοντας, τονίζει πως, «Όμως η έρευνά μας είναι μικρή και πρέπει να επαναληφθεί στο μέλλον με μεγαλύτερες κλινικές μελέτες ώστε να μπορέσουμε να προσδιορίσουμε τον ακριβή ρόλο της βιολογικής ηλικίας των πλακών στη σταθερότητά τους και στις κλινικές επιπλοκές που συνδέονται με αυτές».