Τι θα πρέπει να γνωρίζουμε για την αύξηση των καρκινικών κυττάρων;

Τα κύτταρα του ανθρώπινου σώματος ανανεώνονται τακτικά σύμφωνα με ένα τέλεια  καθιερωμένο  πρόγραμμα, δηλ. κάθε ημέρα πεθαίνουν διακόσια δισεκατομμύρια κύτταρα και αντικαθίστανται  από ίσο αριθμό  κυττάρων υπό την καθοδήγηση ακριβών ρυθμιστικών μηχανισμών. Είναι ο λεγόμενος «κυτταρικός πολλαπλασιασμός».

Αυτός ο  κυτταρικός πολλαπλασιασμός  ενεργοποιείται  από  αυξητικούς παράγοντες που επιτρέπουν στο κύτταρο να φέρει εις πέρας την κυτταρική  διαδικασία, η οποία οδηγεί στη διαίρεσή του σε δύο  θυγατρικά κύτταρα. Ταυτόχρονα, αυτός ο πολλαπλασιασμός φρενάρεται από  τους αναστολείς  οι οποίοι τον ελέγχουν. Κατά την περίοδο ανάπτυξης του εμβρύου και κατά την περίοδο ανάπτυξης του ατόμου, η δράση των αυξητικών παραγόντων υπερτερεί της δράσης των αναστολέων. Έτσι στο εσωτερικό του γονιμοποιημένου ωαρίου, πιο μικρού  και από  μια κεφαλή καρφίτσας, τα κύτταρα δεν παύουν να πολλαπλασιάζονται, έκαστο διαιρούμενο δυο φορές το 24ωρο.

Στην ενήλικη ζωή, πραγματοποιείται μια ευαίσθητη ισορροπία ανάμεσα σε αυτές τις ανταγωνιστικές δράσεις. Ισορροπία δεν  σημαίνει ότι δεν συμβαίνει τίποτε αλλά σημαίνει  ότι ο αριθμός  των αναπαραγόμενων  κυττάρων είναι ίσος με τον αριθμό κυττάρων  που φθάνουν στο τέλος της ζωής τους. Κάθε κύτταρο που εξαφανίζεται αντικαθίσταται από ένα άλλο κύτταρο  που έχει την ίδια λειτουργία.

Κατά καιρούς – σπάνια – ένα κύτταρο περιέχει εσφαλμένα γενετικά δεδομένα που οφείλονται σε  αυθόρμητες μεταλλάξεις ή  μεταλλάξεις   προκαλούμενες από  εξωτερικούς παράγοντες (τοξικά, ακτινοβολίες, κλπ) και  διαφεύγει  από τα συστήματα ρύθμισης και ελέγχου, στους οποίους  φυσιολογικά υπόκειται.  Είναι  ο εναυσματικός παράγοντας του καρκίνου. Τα κύρια  χαρακτηριστικά  του είναι το γεγονός πως πολλαπλασιάζεται, κατακλύζει τους γειτονικούς ιστούς και δημιουργεί μεταστάσεις. 

Υπάρχουν όμως οι γυναίκες  οι οποίες έχουν  μεγαλύτερη  προδιάθεση να αναπτύξουν καρκίνο του μαστού;

Μια μεγαλύτερη προδιάθεση κατέστη δυνατόν να προσδιοριστεί στις γυναίκες για τις οποίες υπάρχει ένας ή περισσότεροι παράγοντες κινδύνου, δηλ:

• Η σημασία της διάρκειας της αναπαραγωγικής ζωής, ήτοι με την  πρώιμη ηλικία εμφάνισης της πρώτης  εμμηνορρυσίας, είτε με την καθυστερημένη εμμηνόπαυση·
• Αν η ενδιαφερόμενη είναι μέλος οικογένειας με ιστορικό καρκίνων του μαστού. Σήμερα θεωρείται ότι το οικογενειακό ιστορικό είναι  πολύ σημαντικό με την έννοια ότι η γυναίκα της οποίας οι συγγενείς πρώτου βαθμού είχαν  καρκίνο του μαστού,  διατρέχει  σχεδόν τρεις φορές μεγαλύτερο κίνδυνο από τον κίνδυνο που διατρέχει  μια άλλη γυναίκα  της οποίας  κανένα μέλος της μητρικής γενεαλογικής καταγωγής    της δεν είχε καρκίνο του μαστού.
• Η καθυστερημένη μητρότητα, δηλ. η γυναίκα που μένει έγκυος για πρώτη φορά, μετά την ηλικία των 35 ετών.
• Ιστορικό καλοηθών παθήσεων του στήθους οι οποίες αποτέλεσαν αντικείμενο προγενέστερων βιοψιών. Μεταξύ αυτών των καλοηθών παθήσεων, διακρίνουμε την «ατυπική υπερπλασία» η οποία ανακαλύπτεται από την αύξηση του αριθμού κυττάρων που περιβάλλουν τους πόρους του μαστικού αδένα. Αυτή  η οντότητα θεωρείται  προκαρκινική βλάβη
• Η χορήγηση οιστρογόνων στην εμμηνόπαυση ή η αύξηση βάρους αυτή τη χρονική στιγμή.
• Η κατάχρηση οινοπνεύματος.Έχει αποδειχτεί πως το οινόπνευμα έχει θετική επίδραση στην εκδήλωση καρκίνου του στήθους.

Ευχαριστούμε τον κΘ. Λιακάκο, Μαιευτήρα Γυναικολόγο- Χειρουργό Μαστού. Για περισσότερες πληροφορίες http://www.drliakakos.gr/