Τι πρέπει να γνωρίζετε για την ηλιακή ακτινοβολία

Η ηλιακή ακτινοβολία που φτάνει στη γη χωρίζεται ανάλογα με το μήκος κύματος στην υπεριώδη ακτινοβολία ( UVA, UVB και UVC), στο φάσμα του ορατού φωτός και στην υπέρυθρη ακτινοβολία (IR).

Ενώ η υπέρυθρη ακτινοβολία μας ζεσταίνει, η υπεριώδης ακτινοβολία είναι αυτή που μας χαρίζει το μαύρισμα, μας βοηθάει στη σύνθεση της βιταμίνης D, αλλά ευθύνεται και για τις βλάβες τις επιδερμίδας όπως είναι η φωτογήρανση, οι κηλίδες ηλικίας και ο καρκίνος του δέρματος.

Για αυτό η έκθεση στον ήλιο χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή κυρίως σε χώρες με μεγάλη ηλιοφάνεια όπως είναι η Ελλάδα.

Το μεγαλύτερο ποσοστό της υπεριώδους ακτινοβολίας απορροφάται από το στρώμα του όζοντος, παρ' όλα αυτά ένα πολύ μικρό ποσοστό UVB και ένα μεγαλύτερο ποσοστό UVA περνάει και φτάνει στην επιφάνεια κυρίως όταν ο ήλιος είναι ψηλά.

Έχει αναπτυχθεί ένας μηχανισμός αυτοάμυνας του οργανισμού που σαν αποτέλεσμα έχει το «μαύρισμα».  Το 70% της UVB ακτινοβολίας αντανακλάται από τα ανώτερα στρώματα τις επιδερμίδας που γίνεται πιο παχύ.  Το υπόλοιπο 30 % εισέρχεται πιο βαθιά και ένα 10 % φτάνει στα μελανοκύτταρα, τα οποία με τη σειρά τους απορροφώντας την ακτινοβολία παράγουν μελανίνη χαρίζοντας το γνωστό μαύρισμα του καλοκαιριού.

Οι ακτίνες UVA εισχωρούν πιο βαθιά προκαλώντας μεγαλύτερες βλάβες στα κατώτερα στρώματα του δέρματος και προκαλεί:

• τη φωτογήρανση,
• τη διαταραχή στην έκκριση της μελανίνης με αποτέλεσμα τις μελαχρωματικές βλάβες όπως οι γεροντικές κηλίδες,
• το μέλασμα (πανάδες) που δημιουργούνται αρχικά λόγω ορμονικών ανακατατάξεων (εγκυμοσύνη, αντισυλληπτικά) επιδεινώνονται  από τον ήλιο,
• σε συνδυασμό με τη θερμότητα του ήλιου δημιουργούν και επιδεινώνουν τις ευρυαγγείες του προσώπου και των κάτω άκρων,
• καρκίνος του δέρματος.

Η επιδερμίδα προστατεύεται, λοιπόν, με τη σύνθεση μελανίνης, αλλά ο οργανισμός δεν έχει άπειρες δυνατότητες αυτοπροστασίας  για αυτό η υπερβολική έκθεση στον ήλιο και η ηλιοθεραπεία σε ήδη μαυρισμένο δέρμα αυξάνει τον κίνδυνο για ανεπανόρθωτες βλάβες.

Διορθώστε τις βλάβες

Κάποιες βλάβες που έχουν προκληθεί από την υπερβολική έκθεση στον ήλιο, χάρη στα νέα επιτεύγματα της κοσμητικής Ιατρικής μπορούν να εξαλειφθούν για πάντα, ενώ παλαιότερα θεωρούνταν μόνιμα καθώς κάποια απ' αυτά δεν μπορούσαν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά με την πλαστική χειρουργική.

Κηλίδες ηλικίας και ήλιου

Είναι περιοχές στο δέρμα όπου πολλαπλασιάζονται και αυξάνονται τα μελανοκύτταρα, δημιουργώντας υποδερμικά σκούρες κηλίδες. Οι γεροντικές κηλίδες, παρά το όνομά τους, μπορούν να εμφανιστούν και σε μικρότερη ηλικία και δεν πρέπει να συγχέονται με το μέλασμα.
Οι ηλιακές κηλίδες εμφανίζονται σαν στίγματα στα χέρια, το μπούστο και το πρόσωπο, δηλαδή σε σημεία που εκτίθενται περισσότερο στον ήλιο. Αν και είναι συνήθως καλοήθεις πρέπει να γίνει προσεκτική διάγνωση πριν εφαρμοστεί θεραπεία με laser. Οι κηλίδες ηλικίας και ήλιου αντιμετωπίζονται 100% με τα εξελιγμένα Q- Switched laser νέας γενιάς μέσα σε 2-3 επισκέψεις και πρέπει να γίνονται από εξειδικευμένο ιατρό.

Ευρυαγγείες πρόσωπου

Με συχνότητα εμφάνισης που είναι δύο έως τέσσερις φορές μεγαλύτερη στις γυναίκες απ' ό,τι στους άνδρες, οι ευρυαγγείες δεν είναι παρά επιφανειακά αγγεία του δέρματος, που η διάμετρος τους είναι μεγαλύτερη από το φυσιολογικό, έτσι ώστε να γίνονται ορατά στο μάτι σαν κόκκινες ή μπλε γραμμές.

Ανεξάρτητα από την περιοχή που εμφανίζονται μέχρι πρόσφατα δεν μπορούσαν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά.

Η εξειδικευμένη ιατρική γνώση σε συνδυασμό με την τεχνολογία laser ήρθαν να δώσουν την απάντηση και σήμερα οι ευρυαγγείες προσώπου αντιμετωπίζονται 100%.

Ο χρόνος και η συνεχής έκθεση στον ήλιο μειώνουν σταδιακά την ελαστίνη και το κολλαγόνο που διατηρούν την ελαστικότητα του δέρματος, με αποτέλεσμα την εμφάνιση ρυτίδων.

Αν και η πλαστική χειρουργική δίνει λύση, πολλοί δεν επιθυμούν να μπουν σε μια τέτοια διαδικασία. Οι «αντιρυτιδικές» κρέμες βελτιώνουν προσωρινά την υφή της επιδερμίδας χωρίς όμως να προσφέρουν λύση στην εξαφάνιση των ρυτίδων.

Καρκίνος του δέρματος

Το μεγαλύτερο πρόβλημα που μπορεί να προκληθεί από τις βλαβερές συνέπειες της υπερβολικής έκθεσης στον ήλιο είναι ο καρκίνος του δέρματος.  Αν παρατηρήσετε κάποιον σπίλο που δεν έχει ευδιάκριτα όρια ή έχει αλλάξει σχήμα ή χρώμα πρέπει αμέσως να απευθυνθείτε σε ειδικό Δερματολόγο.

Δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε ότι η καλύτερη «θεραπεία» είναι η πρόληψη, γι' αυτό είναι απαραίτητη η προστασία από τον ήλιο κυρίως παιδιών μικρής ηλικίας.

Χρήσιμοι κανόνες για ασφάλεια

1. Να αποφεύγετε την έκθεση στον ήλιο μεταξύ 11 και 4.
2. Να χρησιμοποιείτε αντιηλιακό ανάλογα με τον τύπο του δέρματός σας και να το ανανεώνετε σε τακτά χρονικά διαστήματα κυρίως μετά το κολύμπι ή όταν αθλείστε.
3. Να θυμάστε ότι τα καπέλα δεν προστατεύουν από την ακτινοβολία που αντανακλάται.
4. Δώστε μεγάλη προσοχή στην προστασία της επιδερμίδας των παιδιών που έχουν μεγαλύτερη ευαισθησία.
5. Αν παρατηρήσετε κάποιον σπίλο που μεγαλώνει έχει ακανόνιστο σχήμα ή σας πονάει επισκεφθείτε τον Δερματολόγο σας.

Διαβάστε ακόμα στο health4you

6 sos ερωτήσεις για το μελάνωμα

Κονδυλώματα (HPV), ένας συνηθισμένος αλλά επικίνδυνος ιός

Ποια η αντιμετώπιση της ξηροδερμίας;

Πανάδες, όταν ο ήλιος αφήνει σημάδια

15 πράγματα που δεν ξέρετε για την ψωρίαση