Η πιο συνηθισμένη εικόνα που βλέπουμε στην περίπτωση εξάπλωσης κάποιου ιού είναι άνθρωποι που φορούν χειρουργικές μάσκες. Η χρήση τους με σκοπό την πρόληψη της μετάδοσης είναι δημοφιλής σε πολλές χώρες στον κόσμο και κυρίως στην Κίνα, στη διάρκεια του τωρινού ξεσπάσματος του κοροναϊού αλλά και για λόγους προστασίας από τα υψηλά επίπεδα ρύπανσης.

Οι ειδικοί είναι επιφυλακτικοί αναφορικά με την αποτελεσματικότητά τους στην περίπτωση των αερόβιων ιών, αυτών που μεταφέρονται μέσω του αέρα, όπως σημειώνει το BBC.

Ωστόσο υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν πως μπορούν να βοηθήσουν στη μετάδοση από τα χέρια στο στόμα.

Οι χειρουργικές μάσκες πρωτοχρησιμοποιήθηκαν στα νοσοκομεία στα τέλη του 18ου αιώνα αλλά σε δημόσια χρήση πέρασαν το 1919, με το ξέσπασμα γρίπης που σκότωσε εκατομμύρια ανθρώπους.

Ο Dr David Carrington από το St George's, University of London, είπε στο BBC: «Οι χειρουργικές μάσκες για το κοινό δεν είναι αποτελεσματική προστασία κατά ιών και βακτηρίων που μεταφέρονται μέσω του αέρα, επειδή είναι πολύ χαλαρές, δεν έχουν φίλτρο για τον αέρα και αφήνουν τα μάτια εκτεθειμένα».

Μπορούν όμως να περιορίσουν τη μετάδοση ιού μέσω φτερνίσματος ή βήχα αλλά και από το χέρι στο στόμα.

Έρευνα του 2016 στη Νέα Νότια Ουαλία είχε διαπιστώσει πως οι άνθρωποι άγγιζαν το πρόσωπό τους περίπου 23 φορές την ώρα.

«Σε έρευνα σε νοσοκομειακό περιβάλλον αποδείχθηκε πως η χειρουργική μάσκα ήταν το ίδιο αποτελεσματική στην πρόληψη της γρίπης όσο μια μάσκα μισού προσώπου respirator» τόνισε ο καθηγητής Μοριακής Ιολογίας στο University of Nottingham Jonathan Ball.

Οι μάσκες αυτές, που φέρουν ειδικό φίλτρο για τον αέρα, είναι σχεδιασμένες για να προστατεύουν από πιθανώς επικίνδυνα αερομεταφερόμενα σωματίδια.

«Ωστόσο οι έρευνες για την αποτελεσματικότητά τους στον γενικό πληθυσμό δεν είναι το ίδιο ενθαρρυντικές- είναι δύσκολο να φορά κανείς τη μάσκα για μεγάλα διαστήματα» πρόσθεσε.

Σύμφωνα με τον Dr Connor Bamford, από το Ινστιτούτο Πειραματικής Ιατρικής Wellcome-Wolfson στο Queen's University Belfast, μακρά πιο αποτελεσματική είναι η υιοθέτηση απλών μέτρων υγιεινής.

«Το να καλύπτεις το στόμα σου όταν φτερνίζεσαι, να πλένεις τα χέρια σου και να μην τα βάζεις στο στόμα σου πριν τα πλύνεις, μπορεί να βοηθήσει στο να μην κολλήσεις τέτοιους ιούς» εξηγεί.