Όλα τα παιδιά γεννιούνται πλατύποδα, η ποδική καμάρα, τα οστά, οι σύνδεσμοι και οι τένοντες που την στηρίζουν αναπτύσσονται σταδιακά μέχρι την ηλικία των 4-5 ετών.
Συνεπώς μέχρι την ηλικία αυτή δεν χρειάζεται κανενός είδους θεραπεία αφού η καμάρα δεν έχει ακόμη αναπτυχθεί, εκτός αν η πλατυποδία ή βλαισοπλατυποδία είναι μέρος μίας γενικότερης πάθησης οπού ένα από τα κλινικά ευρήματα είναι και η πλατυποδία.
Μετά την ηλικία των 4 ετών εφόσον το παιδί παρουσιάζει πλατυποδία καλό είναι να εξετάζεται, περισσότερο για να αποκλειστεί κάποιο συνοδό γενετικό νόσημα που υπάρχει περίπτωση να την προκαλεί (σύνδρομο Marfan, Ehlers-Danlos-γενικευμένη χαλαρότητα αρθρώσεων).
Στις περισσότερες περιπτώσεις η πλατυποδία είναι ασυμπτωματική το παιδί παίζει τρέχει χωρίς ιδιαιτέρα προβλήματα και παράπονα του τύπου πονάνε οι πατούσες ή κουράζονται τα πόδια του ή ότι μένει πολύ πίσω από τα άλλα παιδιά όταν τρέχει. Εάν όμως παραπονείται θα πρέπει να εξετασθεί από ειδικό ορθοπαιδικό ώστε να διαπιστωθούν ή να αποκλειστούν κάποιες οστικές ή συνδεσμικές ανωμαλίες που μπορεί να συνυπάρχουν. Υπάρχει περίπτωση η πλατυποδία να συνδυάζεται με κάθετη θέση του αστραγάλου η υπάρχει περίπτωση κάποια από τα οστά του ποδιού αντί να είναι ανεξάρτητα και να κινούνται υπό μορφή αρθρώσεων να είναι ενωμένα μεταξύ τους όπως πτέρνα με αστράγαλο, αστράγαλος με σκαφοειδές οστούν κτλ. Εάν δια πιστωθούν τέτοιες καταστάσεις αυτές θα πρέπει να αποκατασταθούν συνήθως χειρουργικά και όσο πιο γρήγορα αποκατασταθούν τόσο πιο ευνοϊκή είναι η μελλοντική εξέλιξη του ποδιού.
Η διάγνωση εκτός από την κλινική εξέταση και αν ο κλινικός ειδικός ορθοπαιδικός (παιδοορθοπαιδικός ή ορθοπαιδικός εξειδικευμένος στις παθήσεις των κάτω άκρων) κρίνει μπορεί να χρειαστεί να κάνει πελματογράφημα (μία ειδική αναίμακτη, ανώδυνη και χωρίς ακτινοβολία εξέταση) κατά την οποία το παιδί στέφεται και κατόπιν βαδίζει σε ένα δυναμοδάπεδο με αισθητήρες πίεσης και αναλύεται ο τρόπος βάδισής του. Άλλες εξετάσεις είναι ακτινογραφίες των ποδιών σε ειδικές λήψεις που θα πρέπει να γίνονται με το παιδί σε όρθια θέση ώστε να φορτίζει και σε πιο σπάνιες περιπτώσεις αξονική τομογραφία όταν υποπτευόμαστε οστικές γέφυρες. Εξετάσεις DNA θα πρέπει να γίνονται στις σπανιότατες περιπτώσεις που υποπτευόμαστε κάποια γενετική ανωμαλία.
Υπάρχει όμως και ένας πολύ μεγάλος αριθμός παιδιών που παρουσιάζουν πλατυποδία χωρίς καμία σοβαρή αναπτυξιακή πάθηση και έχουν ή δεν έχουν ήπια συμπτώματα κούρασης στα πόδια τους, τα πόδια αυτά πολλές φορές θα βοηθηθούν από πέλματα τα οποία κατασκευάζονται μετά από λήψη προπλάσματος και με την βοήθεια πελματογράφου πολλές φορές, τα οποία είναι εξατομικευμένα για την ανατομική παραλλαγή του κάθε ποδιού ώστε να υποστηρίζουν και να ανυψώνουν την ποδική καμάρα και να κρατούν μια άρθωση που λέγεται υπαστραγαλική σε ουδέτερη θέση.
Σε περιπτώσεις μάλιστα που η πτέρνα έχει έξω μετατόπιση (βλαισοπλατυποδία) αυτό είναι απολύτως απαραίτητο ώστε να μπορεί ο αχίλλειος τένοντας και η γαστροκνημία που καταλήγουν στη πτέρνα να λειτουργούν ανατομικά και εμβιομηχανικά σωστά . Ένα σωστά κατασκευασμένο πέλμα–εξατομικευμένο, το οποίο μπαίνει μέσα στο υπόδημα εξαλείφει την ανάγκη χρήσης ειδικά κατασκευασμένων υποδημάτων που κατά κόρο χρησιμοποιηθήκαν σε παλιότερες εποχές.
Μπαδέκας Χ. Αθανάσιος
Χειρουργός Ορθοπαιδικός
Εξειδικευμένος στις παθήσεις και κακώσεις των κάτω άκρων
Πρόεδρος της επιστημονικής επιτροπής της ευρωπαϊκής εταιρείας παθήσεων άκρου ποδός-ποδοκνημικής