Το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού εντοπίζεται στο στομάχι και αποτελεί την κύρια αιτία για τη χρόνια γαστρίτιδας, το έλκος στομάχου και το έλκος δωδεκαδακτύλου. Το βακτήριο συνδέεται επίσης με τον καρκίνο του στομάχου καθώς και με άλλες ασθένειες.

Ποια είναι τα συμπτώματα και οι επιπτώσεις αυτής της μόλυνσης;

Έχοντας κάποιος το βακτήριο δεν σημαίνει ότι αυτομάτως θα πάθει έλκος στομάχου ή έλκος δωδεκαδακτύλου. Παλαιότερα, τα περισσότερα άτομα μολύνονταν με ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού από την παιδική τους ηλικία, όμως το έλκος στομάχου εμφανίζεται συνήθως όταν ο ασθενής βρίσκεται στην ηλικία των 30 ή 40 ετών. Επιπροσθέτως, τo έλκος είναι τρεις φορές πιο συνηθισμένη πάθηση στους άνδρες, παρά στις γυναίκες, αν και η συχνότητα μόλυνσης με το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού είναι η ίδια και στα δύο φύλα. Η μόλυνση έχει συχνότητα 10% σε άτομα κάτω των 30 ετών, αλλά 50% σε υπερήλικες.

Οι περισσότεροι άνθρωποι (πάνω από το 80%) που έχουν μολυνθεί με το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού δεν εμφανίζουν συμπτώματα. Επειδή το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού μας δεν μπορεί από μόνο του να εξολοθρεύσει το ελικοβακτηρίδιο, αυτό μπορεί να βρίσκεται στο στομάχι για δεκαετίες χωρίς όμως να εκδηλώνονται και τα απαραίτητα συμπτώματα.

Άτομα μολυσμένα με ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού έχουν 10-20% πιθανότητα να αναπτύξουν κατά τη διάρκεια της ζωής τους πεπτικά έλκη και 1-2% πιθανότητα να αποκτήσουν καρκίνο του στομάχου. Πρόσφατες έρευνες αναφέρουν ότι το 90% των ελκών του δωδεκαδακτύλου και το 70% των ελκών του στομάχου σχετίζονται με την παρουσία του μικροβίου, ενώ συμβάλλουν στην ανάπτυξη έλκους και άλλοι παράγοντες όπως το αλκοόλ, και το κάπνισμα. Το έλκος του δωδεκαδακτύλου, παρουσιάζεται με πολύ μεγαλύτερη συχνότητα (περίπου 5-7 φορές περισσότερο), από το έλκος του στομάχου, αλλά με την ίδια σχεδόν αναλογία σε άνδρες και γυναίκες. Στην Ελλάδα, περίπου το 10% του πληθυσμού αναπτύσσει δωδεκαδακτυλικό έλκος σε κάποια φάση της ζωής του, κυρίως στην ηλικία των 35-55 χρονών.

Ευάλωτοι οι χρήστες αλκοόλ και καπνού

Πιο ευάλωτοι στο βακτηρίδιο είναι οι αλκοολικοί και οι καπνιστές. Πολλές έρευνες δείχνουν πως το μικρόβιο αυτό μπορεί να «κατασκηνώσει» στο στομάχι από την παιδική ηλικία, να παράγει ουσίες που βλάπτουν τους προστατευτικούς μηχανισμούς του και αργότερα, το 50% των ατόμων που είναι φορείς του μικροβίου, να εκδηλώσει σε πεπτικό έλκος δηλαδή μια καταστροφή του βλεννογόνου των οργάνων της γαστρεντερικής οδού. Έτσι, μπορούμε να έχουμε έλκος δωδεκαδακτύλου ή έλκος στομάχου.

Οι μελέτες δείχνου ότι το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού σχετίζεται και με άλλες ασθένειες, όπως αναιμία και αιματολογικά νοσήματα.

Πώς γίνεται η μετάδοση του ελικοβακτηριδίου;

Το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού, φυσιολογικά δεν βρίσκεται στο στομάχι μας, όμως ένα σημαντικό ποσοστό ανθρώπων μολύνεται από αυτό, με αποτέλεσμα να γίνεται φορέας του.

O τρόπος μετάδοσης του μικροβίου δεν έχει ακόμη προσδιοριστεί επακριβώς. Το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού είναι παρόν στο σάλιο, στην οδοντική πλάκα, σε γαστρικά υγρά (εμετός) και στα κόπρανα. Έτσι, το βακτήριο είναι πιθανόν να μεταδίδεται από άτομο σε άτομο (φιλί ή χρήση κοινών οικιακών συσκευών) και από την κατανάλωση τροφίμων ή νερού μολυσμένου. Ορισμένες μελέτες έδειξαν ότι το μικρόβιο αυτό υπάρχει και σε νερά των πηγαδιών. Επίσης, έχει ανευρεθεί στα κόπρανα του ανθρώπου. Εν γένει, πιστεύεται ότι η ανεπαρκής υγιεινή, η χαμηλή κοινωνική τάξη, και οι κακές συνθήκες διαβίωσης σχετίζονται με υψηλότερη συχνότητα της λοίμωξης από ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού. Υπάρχει όμως περίπτωση σύζυγοι, που ανταλλάσσουν όλα τα σωματικά υγρά, ο ένας να έχει ελικοβακτηρίδιο και ο άλλος όχι. Η μετάδοση συμβαίνει κυρίως ανάμεσα στις οικογένειες στις ανεπτυγμένες χώρες, αλλά επίσης και στις κοινότητες στις αναπτυσσόμενες χώρες. Το 50% των Ελλήνων, κυρίως άνω των 30 ετών, υπολογίζεται ότι φέρει στον οργανισμό του το ελικοβακτηρίδιο.

Ποια είναι η θεραπεία του ελικοβακτηριδίου;

Το ελικοβακτηρίδιο αντιμετωπίζεται με αντιβιοτικά. Δυστυχώς, το βακτηρίδιο αποδείχτηκε ότι είναι δύσκολο να καθαριστεί από το ανθρώπινο στομάχι. Αυτό συμβαίνει γιατί είναι δύσκολο να υπάρχουν υψηλές συγκεντρώσεις του αντιβιοτικού στη βλέννα που καλύπτει το στομάχι. Οι περισσότερες θεραπείες περιλαμβάνουν τη κατάποση πολλών διαφορετικών τύπων φαρμάκων ταυτόχρονα για 10-28 ημέρες. Αυτό περιλαμβάνει ένα,  δύο  ή τρία αντιβιοτικά και ένα φάρμακο που καταστέλλει την παραγωγή οξέος. Σχεδόν κάθε λοίμωξη με το ελικοβακτηρίδιο μπορεί να θεραπευτεί, εάν η θεραπεία ολοκληρώνεται.

Μαρία Σκλάβαινα,Γαστρεντερολόγος , τηλ. επικοινωνίας 2104616033 & 697 244 5979,  www.peptocare.gr