Ο Σακχαρώδης Διαβήτης Τύπου 1, ή παιδικός/νεανικός διαβήτης, είναι μια νόσος όπου το σώμα του παιδιού δεν παράγει πλέον μια σημαντική ορμόνη, την ινσουλίνη. Πρόκειται για αυτοάνοσο νόσημα, καθώς τα κύτταρα που παράγουν την ινσουλίνη στο πάγκρεας καταστρέφονται κατά λάθος από αντισώματα που παράγει το ίδιο το σώμα. Το τι ακριβώς προκαλεί τον παιδικό διαβήτη τύπου 1 είναι άγνωστο.

Όταν δεν υπάρχει πια ινσουλίνη στο σώμα του παιδιού, το σάκχαρο (γλυκόζη) αρχίζει να συσσωρεύεται στην κυκλοφορία του αίματος, προκαλώντας τα τυπικά συμπτώματα του διαβήτη τύπου 1. Τα συμπτώματα αναπτύσσονται συνήθως γρήγορα και μπορεί να περιλαμβάνουν αυξημένο αίσθημα δίψας, πολυουρία, αίσθημα πείνας, ανεξήγητη απώλεια βάρους, κόπωση και αλλαγή στη συμπεριφορά του παιδιού.

Η θεραπεία του παιδικού διαβήτη

Ο στόχος της θεραπείας είναι να γίνει αναπλήρωση της ινσουλίνης, ώστε η γλυκόζη στο αίμα να επιστρέψει σε φυσιολογικά επίπεδα. Έτσι αποφεύγουμε τόσο τις βραχυπρόθεσμες όσο και τις μακροπρόθεσμες επιπλοκές που αφορούν μεταξύ άλλων την όραση, τη νεφρική λειτουργία και την κυκλοφορία του αίματος στα αγγεία γενικότερα.

Η σωστή θεραπεία του παιδικού διαβήτη βασίζεται στη στενή συνεργασία του παιδιού και της οικογένειας με τον παιδίατρο ή ενδοκρινολόγο αλλά και με διατροφολόγο και άλλους επαγγελματίες υγείας. Είναι απαραίτητο να μάθει κανείς να μετράει την ποσότητα υδατανθράκων στην καθημερινή διατροφή και να γίνεται συχνή μέτρηση γλυκόζης κατά τη διάρκεια της ημέρας. Με αυτόν τον τρόπο μπορεί να υπολογιστεί καλύτερα η δόση της ινσουλίνης που θα πρέπει να χορηγείται πριν από κάθε γεύμα και κατά την διάρκεια της ημέρας. Τέλος, η διατροφή πρέπει να είναι ισορροπημένη και υγιεινή, και να υπάρχει τακτική σωματική άσκηση. Σε αντίθεση με τον διαβήτη τύπου 2, δεν υπάρχει λόγος για κάποια δίαιτα με στόχο την απώλεια βάρους. Στην πραγματικότητα, με τη σωστή καταμέτρηση υδατανθράκων και την επαρκή κάλυψη ενός γεύματος με ινσουλίνη μπορεί το παιδί με διαβήτη τύπου 1 να φάει αρκετά ελεύθερα.

Οριστική θεραπεία για τον παιδικό διαβήτη τύπου 1 δεν υπάρχει, καθώς δεν υπάρχει τρόπος να επανέλθει η παραγωγή ινσουλίνης στο σώμα από τη στιγμή που τα κύτταρα που την παράγουν έχουν καταστραφεί. Τα καλά νέα είναι ότι στη σημερινή εποχή με τη βοήθεια της τεχνολογίας, η καθημερινή μέτρηση της γλυκόζης και η χορήγηση της ινσουλίνης έχουν βελτιωθεί σε τέτοιο βαθμό που να μην επηρεάζουν αρνητικά την ποιότητα ζωής του παιδιού με διαβήτη τύπου 1.

Η καταγραφή των επιπέδων της γλυκόζης

Η γλυκόζη μπορεί να καταγράφεται συνεχόμενα με μικρές συσκευές που στερεώνονται στο δέρμα και που στέλνουν τα δεδομένα στον μετρητή ή ακόμα και στο κινητό του παιδιού και των γονιών του. Έτσι δεν χρειάζεται να τρυπάει κανείς τα δάχτυλά του για να μάθει το επίπεδο σακχάρου του. Επίσης, λόγω της συνεχούς καταγραφής της γλυκόζης, μπορεί κανείς να βελτιώσει την ρύθμιση του σακχάρου κατά τη διάρκεια της ημέρας και της νύχτας πολύ καλύτερα από ότι με τον κλασικό τρόπο μέτρησης και καταγραφής.

Για την χορήγηση της ινσουλίνης, πέρα από ειδικές πένες με εξαιρετικά λεπτές και ατραυματικές βελόνες, υπάρχουν και οι αντλίες ινσουλίνης. Πρόκειται για μικρές συσκευές που φοριούνται στο εξωτερικό του σώματος και προγραμματίζονται να χορηγούν συγκεκριμένες ποσότητες ινσουλίνης μέσα από ένα μικρό σωληνάκι που συνδέεται με έναν καθετήρα κάτω από το δέρμα της κοιλιάς. Υπάρχουν μάλιστα και αντλίες που εφαρμόζονται ολόκληρες πάνω στο δέρμα χωρίς σωληνάκι, πράγμα που απελευθερώνει τον χρήστη της αντλίας ακόμη περισσότερο. Το βασικότερο πλεονέκτημα που προσφέρει η τεχνολογία όμως, είναι ότι οι νεότερες αντλίες ινσουλίνης συνδέονται με τις συσκευές καταγραφής γλυκόζης. Έτσι μπορούν να αντιδρούν σε αλλαγές στα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα, πολλές φορές αυτόματα. Για παράδειγμα, εάν το σάκχαρο αρχίζει και πέφτει, η αντλία μπορεί να σταματήσει τη χορήγηση ινσουλίνης και να αποφευχθεί έτσι ένα επεισόδιο υπογλυκαιμίας. Αντίστοιχα, με τη βοήθεια αλγόριθμων και με κάποιες πληροφορίες που ο χρήστης πρέπει να εισάγει στην αντλία, η χορήγηση ινσουλίνης στα γεύματα διευκολύνεται και γίνεται πιο αποτελεσματική και ασφαλής. Η τεχνολογία σε αυτόν τον τομέα αναπτύσσεται διαρκώς και είναι πολύ πιθανό τα επόμενα χρόνια να φτάσουμε κοντά στο λεγόμενο τεχνητό πάγκρεας, δηλαδή η αντλία ινσουλίνης να δουλεύει εντελώς αυτόνομα και να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του σώματος όπως θα έκανε και ο οργανισμός μας.

Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε την ιστοσελίδα www.endokrinologia.gr ή επικοινωνήστε με τον κ. Κωνσταντίνο Μανωλόπουλο στο τηλέφωνο 2160026799.

Ακολουθήστε τον Δρ. Κωνσταντίνο Μανωλόπουλο, Ενδοκρινολόγο – Διαβητολόγο στο Facebook και στο επίσημο κανάλι του στο YouTube.